Mặc dù năm 2020 ghi dấu trong lịch sử nhân loại bởi đại dịch COVID-19, nhưng có một vấn đề không thể không chú ý đó là sự tăng cường ở mức đáng ngạc nhiên của “siêu cường máy bay không người lái”-Thổ Nhĩ Kỳ.
Sự phát triển ở mức đáng ngạc nhiên của vũ khí này là kết quả của nhiều cuộc đối đầu khác nhau giữa các lực lượng thân Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ở Cận Đông.
Ban đầu, máy bay không người lái (UAV) Bayraktar TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ đã tấn công các lực lượng do Nga hậu thuẫn trong cuộc nội chiến ở Libya và Syria.
Sự tăng cường ở mức đáng ngạc nhiên của “siêu cường máy bay không người lái”-Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, việc lực lượng Azeri sử dụng thành công UAV Bayraktar TB2 trong cuộc chiến Nagorno-Karabakh lần thứ hai cho thấy một sự thay đổi mô hình đối với người Nga, theo đó Thổ Nhĩ Kỳ đang cạnh tranh với họ trong chiến lược gây dựng phạm vi ảnh hưởng với các nước bên ngoài.
Khả năng của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc ảnh hưởng đến các vấn đề của Armenia và Azerbaijan đặt ra câu hỏi về ảnh hưởng của Nga trong không gian hậu Xô Viết.
UAV Bayraktar TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ do công ty quốc phòng Baykar của Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất. Nó có thể bay ở độ cao gần 7000 m và có thể ở trên cao trong hơn 24 giờ. Từ độ cao này, vũ khí có thể tiến hành trinh sát cũng như tấn công tên lửa dẫn đường bằng laser.
Hệ thống tinh vi có thể mang lại sự khác biệt khi chiến đấu chống lại những kẻ thù thiếu khả năng phòng không mạnh mẽ, chẳng hạn như Quân đội Quốc gia Libya (LNA) do Nga hậu thuẫn.
Trong cả cuộc nội chiến Libya và Syria, hệ thống phòng không được cho là mạnh nhất của Nga, Pantsir S-1, đã chứng tỏ không thể chống lại các UAV của Thổ Nhĩ Kỳ. Hệ thống Pantsir S-1 được cho là con át chủ bài để bắn hạ các UAV của Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, điều ngược lại đã xảy ra và ước tính có khoảng 23 hệ thống Pantsir đã bị các máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ “nuốt chửng”.
Thành công của các UAV Thổ Nhĩ Kỳ vượt ra ngoài các cuộc chiến tranh ủy nhiệm. Cuộc chiến Nagorno Karabakh lần thứ hai cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ trở thành một “siêu cường máy bay không người lái” khi các đồng minh của họ sử dụng UAV Bayraktar TB2 để tìm, sửa chữa, theo dõi và tấn công người Armenia ở phía sau chiến tuyến. Người Armenia cũng triển khai các máy bay không người lái nước ngoài: UAV Orlan-10 của Nga. Tuy nhiên, Orlan-10 không thể đánh bại UAV Bayraktar TB2 và Thổ Nhĩ Kỳ đã xuất khẩu một đội máy bay không người lái.
Câu hỏi đặt ra là liệu Ukraine có thể chấm dứt sự đóng bằng với máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ hay không. Mặc dù Ukraine đã mua 12 UAV Bayraktar TB2 vào năm 2019, quan hệ quốc phòng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine đã trở nên sâu sắc hơn vào năm 2021 và Tổng tham mưu trưởng Ukraine đã bày tỏ mong muốn mua thêm các UAV này. Diễn biến này không phải là tin tốt đối với người Nga, vì Nga đang can dự với Thổ Nhĩ Kỳ trên hai mặt trận quan trọng đối với lợi ích quốc gia của Ankara. Thổ Nhĩ Kỳ đang ở một vị trí quan trọng để thúc đẩy mối quan hệ quốc phòng với Ukraine đi ngược lại mong muốn của Nga.
Để đạt được các mục tiêu địa chiến lược, Thổ Nhĩ Kỳ phải đối phó với các kế hoạch của Nga ở Libya và Syria theo một cách nào đó. Vào thời điểm hiện tại, việc xuất khẩu và sử dụng UAV Bayraktar TB2 là một sự phô diễn quyền lực cứng và mềm để thực hiện điều đó.
Quyền lực mềm ở chỗ việc xuất khẩu các máy bay không người lái này đang làm sâu sắc thêm mối quan hệ quốc phòng với các quốc gia trong không gian hậu Xô Viết và sức mạnh cứng thể hiện qua việc sử dụng các UAV này để tấn công các mục tiêu do Nga hậu thuẫn trong các khu vực xung đột, làm tổn hại đến nỗ lực của Nga trong việc phát huy sức mạnh của mình.
