Bị cáo Trần Hữu Kiển được bà Trương Thị Thu Thủy (ngụ xã Vĩnh Hòa, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre) ủy quyền thỏa thuận chia tiền thừa kế với 11 đồng thừa kế khác.
Tuy nhiên, sau khi nhận được tiền, thay vì Kiển phải trả cho thân chủ ngay, Kiển lại không thông báo cho thân chủ biết đã nhận được tiền, rồi bằng các hành vi gian dối, cố tình kéo dài thời gian nhằm mục đích chiếm đoạt tiền.
Bị cáo Trần Hữu Kiển không thừa nhận tội.
Theo đó, ngày 29/12/2014, Kiển và ông Thuần (là một trong 12 người thừa kế cùng với bà Thủy) có ký tờ thỏa thuận với nội dung ông Thuần chỉ đồng ý cho bà Thủy nhận 1 tỷ đồng với ba điều kiện:
Một là, bà Thuỷ phải giao toàn quyền cho Kiển khiếu nại Giám đốc thẩm, tái thẩm hai bản án trong vụ tranh chấp trên.
Hai là, bà Thuỷ phải giao toàn bộ tài sản trong vụ tranh chấp trên cho Kiển và ông Thuần nếu kết quả giải quyết cho gia đình ông Thơ và những người thừa kế được nhận nhà - đất hoặc giá trị của nhà/đất cho Kiển và ông Thuần toàn quyền sử dụng.
Ba là, bà Thuỷ phải lập di chúc giao toàn quyền sử dụng, sở hữu các tài sản trong vụ tranh chấp trên cho Kiển và ông Thuần.
Trong trường hợp được xét xử lại mà kết quả buộc Kiển và Thuần phải trả lại 6 tỷ đồng cho bà Trang, thì số tiền 1 tỷ mà bà Thủy đã nhận Kiển và ông Thuần chịu trách nhiệm trả thay cho bà Thuỷ.
Tuy nhiên, ông Thuần (được triệu tập đến tòa với tư cách người làm chứng) trong phần trình bày của mình, đã khẳng định, do ông nôn nóng chia tiền cho các đồng thừa kế nên mới ký vào văn bản ngày 29/12/2014 do Kiển đưa cho.
Ông Thuần cũng không biết hợp đồng thỏa thuận giữa Kiển và bà Thủy, cũng như không ký bất cứ thỏa thuận dân sự nào với Kiển liên quan đến việc giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án của TAND Cấp cao tại TP.HCM trước đó.
Bằng các thỏa thuận ngày 7/7/2015; 7/10/2015 và 22/1/2016 do mình tự soạn sẵn, Kiển đã gian dối để mua hồ sơ thừa kế của bà Thủy giá 750 triệu đồng. Do không biết số tiền mà mình được chia thừa kế đã được chuyển cho Kiển nên bà Thủy đồng ý bán hồ sơ cho Kiển.
Dù đạt được thỏa thuận, nhưng Kiển sau đó lại không thanh toán tiền cho bà Thủy theo các thỏa thuận giữa 2 người. Sự việc kéo dài nên bà Thủy tự tìm hiều mới biết Kiển đã nhận được tiền thừa kế, nhưng không giao lại cho bà. Từ đó bà Thủy tố cáo Kiển.
Trong suốt phiên tòa, Kiển không thừa nhận tội.
Tuy nhiên, đại diện VKS trong phần phát biểu quan điểm giải quyết vụ án đã căn cứ vào toàn bộ hồ sơ vụ án, lời khai của bị cáo, bị hại, người làm chứng…đã nhận định Kiển có hành vi giam dối, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt 950 triệu đồng của bà Thủy.
Từ đó, đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt Kiển 12 – 14 năm tù.
Trong phần tranh luận tại tòa, các luật sư bào chữa cho bị cáo Kiển cho rằng, việc ông Thuần chuyển 1,394 tỷ đồng cho Kiển chỉ là tiền chia thừa kế tạm thời, chưa chính thức nên bị cáo chưa chuyển cho bà Thủy.
“Số tiền 1,394 tỷ đồng đang được Kiển cất giữ trong tủ của mình chứ chưa mất đi. Như vậy, tiền vẫn còn đó, vẫn chưa mất đi nên không có chuyện bị cáo chiếm đoạt hoặc có hành vi gian dối để chiếm đoạt tiền của bà Thủy”, luật sư Vũ Phi Long (đoàn luật sư TP.HCM nêu quan điểm.
Là người duy nhất bảo vệ quyền lợi cho bị hại Thủy, luật sư Nguyễn Đình Hải (Giám đốc công ty luật Hải Châu - đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai) cho rằng, các chứng cứ xác định việc thỏa thuận về việc chia thừa kế giữa ông Thuần và bị cáo Kiển đã đạt được và kết thúc vào ngày 29/12/2014.
Thể hiện ở việc cục Thi hành án dân sự TP.HCM đã chuyển trả số tiền thi hành án vào tài khoản chung giữa Kiển và ông Thuần.
Ông Thuần cũng chuyển 1,394 tỷ đồng vào tài khoản của Kiển, số tiền còn lại (trong khoản 5,9 tỷ đồng) cũng được ông Thuần chia cho các đồng thừa kế.
Như vậy, số tiền 1,394 tỷ đồng là tài sản thuộc sở hữu hợp pháp của bà Thủy kể từ ngày 29/12/2014.
Luật sư Nguyễn Dình Hải và bị hại Trương Thị Thu Thủy tại tòa.
Bị cáo Kiển sau khi nhận được tiền đã không thông báo cho bà Thủy biết, mà thực hiện các hành vi gian dối, nói với bà Thủy là việc thương lượng chia thừa kế chưa xong rồi rút ra sử dụng cá nhân.
Khi bị phát hiện và tố giác, Kiển nói số tiền trên vẫn còn nguyên, việc chưa đưa tiền là vì bà Thủy chưa ký vào bản thỏa thuận 3 bên ngày 29/12/2014.
Tuy nhiên, lời khai này là gian dối vì các bản sao kê do ngân hàng cung cấp cho cơ quan điều tra, cho thấy mệnh giá mà Kiển rút về so với mệnh giá mà Kiển nộp cho cơ quan điều tra là không trùng hợp.
Ngoài ra, 3 bản thỏa thuận bà Kiển ký với bà Thủy trong việc mua hồ sơ thừa kế của bà Thủy với giá 750 triệu đồng đã phủ nhận lời khai của bị cáo, khi cho rằng tờ thỏa thuận ngày 29/12/2014 là bị cáo soạn theo yêu cầu của ông Thuần.
Theo luật sư Hải, bị cáo Kiển đang là đại diện của bà Thủy, nhưng lại ký vào bản thỏa thuận ngày 29/12/2014 ở mục “Người làm chứng”, nhưng nội dung tờ thỏa thuận này thể hiện Kiển được hưởng quyền lợi, nghĩa là bị cáo đang giao dịch với chính mình.
Điều này trái quy định pháp luật, nên văn bản đã bị vô hiệu ngay từ khi mới xác lập vào ngày 29 tháng 12 năm 2014.
Bị cáo Kiển có hành vi gian dối không?. Theo luật sư Hải là có. Thể hiện ở việc tiền đã chuyển vào tài khoản của Kiển rồi, nhưng Kiển lại cho rằng chưa nhận được tiền, do việc thương lượng gặp nhiều khó khăn.
Trong khi bản cam kết ngày 19/8/2014 ghi rõ: “Ngay sau khi thi hành án, ông Trần Hữu Kiển sẽ chuyển ngay 1 tỷ vào tài khoản của bà Trương Thị Thu Thủy…”.
Tuy nhiên, khi nhận được tiền thừa kế do ông Thuần chuyển vào tài khoản ngày 29/12/2014, Kiển đã không thông báo cho bà Thủy và cũng không chuyển số tiền này cho bà Thủy theo cam kết mà mình đã ký là trái với thỏa thuận.
Tiến hành đối đáp, đại diện VKS thực hành công tố cho rằng, hành vi của bị cáo Kiển đã cấu thành khi bị cáo nhận được tiền từ ông Thuần, nhưng không thông báo, không trả cho bà Thủy mà tìm cách kéo dài.
“Việc bị cáo sử dụng các hành vi gian dối làm cho bị hại (bà Thủy – PV) mất quyền kiểm soát, định đoạt tài sản của mình là bị cáo đã chiếm đoạt”, đại diện VKS nêu.
Đại diện VKS cũng bác các quan điểm bào chữa của các luật sư bào chữa cho Kiển, giữ nguyên quan điểm thể hiện bị cáo Kiển có hành vi gian dối, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Nói lời sau cùng, bị cáo Kiển đề nghị HĐXX xem xét đánh giá văn bản thỏa thuận của bị cáo và ông Thuần ngày 29/12/2014. Bị cáo cũng mong HĐXX tuyên mình không phạm tội.
Kết thúc phần xét hỏi, HĐXX tuyên bố nghị án kéo dài và sẽ tuyên án vào lúc 15h ngày 27/11 tới.
