Trao đổi với PV, ông Bùi Danh Liên - Chủ tịch hiệp hội Vận tải Hà Nội cho hay, đề xuất được đưa ra là dựa vào kinh nghiệm công tác của mình. "Hiện nay, xe buýt tuyến cố định trong quy hoạch có nhược điểm là xe quá to, đường thì chật hẹp, mật độ giao thông dày đặc, nhất là xe máy cá nhân quá nhiều. Sở dĩ người dân đầu tư xe cá nhân nhiều cho thấy nhu cầu đi lại của người dân chưa được các phương tiện công cộng đáp ứng cơ bản.
Do vậy, theo tôi, cần phải có những loại xe nhỏ hơn nhằm tiết kiệm diện tích đường lúc ùn tắc. Xe nhỏ sẽ cơ động ở chỗ không phải đi theo những lộ trình cố định. Điển hình, xe buýt nhanh đã “ẵm” riêng cả một làn đường, việc này làm ảnh hưởng đến sự di chuyển của các phương tiện khác cũng như không thể di chuyển trong các ngõ ngách, đường hẹp...", ông Liên phân tích.
Tuy nhiên, ngay sau khi đề xuất được đưa ra đã vấp phải không ít luồng ý kiến trái chiều. Nhiều người cho rằng, chúng ta hướng tới giảm phương tiện cá nhân lại “phình to” xe buýt 17 chỗ là bất hợp lý.
Ông Bùi Danh Liên - Chủ tịch hiệp hội Vận tải Hà Nội.
"Phản pháo" lại điều này, ông Liên lập luận: "Thực tế, khi xe công cộng không đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân buộc họ phải sử dụng xe cá nhân. Hơn nữa, xe cá nhân hiện nay cũng không quy định điểm đỗ, vậy thì xe buýt nhỏ cũng tương tự. Việc dừng đỗ do lái xe, người dân quyết định - nhu cầu đi lại của họ, làm thế đảm bảo không gây ùn tắc. Tăng xe buýt 17 chỗ nhưng là để phục vụ nhu cầu của xã hội chứ không chỉ đơn lẻ 1 người.
Ưu điểm của loại hình này sẽ đa dạng được phương tiện, thậm chí là xe buýt dưới 17 chỗ. Tôi lấy ví dụ, tôi có nhu cầu đi từ công viến Thống Nhất đến bến xe Nước ngầm phải đi 2 tuyến buýt cố định. Thay vì đó, tôi có thể cơ động gọi xe buýt nhỏ, đi đâu, đi cung giờ nào bởi nó không chịu sự quan lý của trung tâm Điều hành giao thông đô thị mà là tư nhân hóa.
Từ chỗ thủ công, sau đó xe buýt nhỏ có thể sử dụng công nghệ smartphone kết nối khách hàng. Tùy theo số lượng khách, cùng đường mà khách hàng phải trả mức phí tương ứng, kể cả 5.000 hay 10.000 đồng. Không ai quy định giá vé, đó là cách đa dạng hóa phương tiện công cộng".
Bao giờ hết cảnh tắc đường? (Ảnh minh họa).
Về băn khoăn của dư luận rằng việc tự quyết định giá vé, điểm đỗ của xe buýt dưới 17 chỗ có khiến giao thông thêm hỗn loạn, mạnh ai nấy đi, ông Liên nhận định, xe buýt cố định khi đi vào cung đường, điểm ùn tắc thì “nằm chết” ở đó, trong khi xe nhỏ có thể tránh, lựa chọn tuyến không ùn tắc. Đó là tính cơ động của loại hình xe này. Tất nhiên, xe buýt nhỏ thì vẫn phải có sự quản lý như taxi, có biển số, tập huấn người lái và tuân thủ luật lệ giao thông. Mặc dù được “tự do” chọn điểm đón khách nhưng không phải vì thế mà xe buýt nhỏ lại dừng ở tuyến cố định, đường cấm.
"Kết nối của các phương tiện công cộng với khu dân cư là hết sức quan trọng và việc giảm được giá thành, chi phí cho người dân sẽ khích lệ họ “cắt bỏ” phương tiện cá nhân. Nếu có một phương tiện năng động, giá thành hạ như thế sẽ phù hợp với nhu cầu đi lại của người dân", ông Liên nói.
Cũng theo quan điểm của ông Liên, kinh tế phát triển, nhu cầu tăng lên thì có rất nhiều hình thức để người dân lựa chọn. Như ở Trung Quốc, xe 3 bánh hoạt động tự do, hành khách trả một tệ là có thể đi theo yêu cầu hay Pattaya (Thái Lan) cho phép xe bán tải hoán cải, bố trí 2 hàng ghế dọc để khách lên xuống dễ dàng phía sau. Giá cả và tuyến đi lại theo yêu cầu của khách, xe có thể đi sâu vào ngõ, xóm.
"Chúng ta không nên tư duy theo cách cũ, không mạnh dạn thay đổi thì không bao giờ hết cảnh tắc đường. Ví như, xe cá nhân 4 chỗ, 7 chỗ của gia đình có điểm đỗ cố định nào đâu mà vẫn hoạt động. Xe buýt nhỏ phục vụ công cộng, giá thành hạ tại sao chúng ta không khuyến khích?
Tất nhiên đây chỉ là đề xuất về ý tưởng, các cơ quan Nhà nước cần nghiên cứu thêm cho phù hợp với thực tiễn hoặc áp dụng thí điểm. Nếu cứ tư duy cũ thì xã hội không bao giờ phát triển được!", ông Liên nêu quan điểm.
Hương Lan
