Hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga tiếp tục trở thành đề tài tranh cãi nảy lửa trên các phương tiện truyền thông khi cả Saudi Arabia và Qatar giờ đây đều quan tâm đến việc mua hệ thống phòng thủ tên lửa đất đối không tiên tiến nhất thế giới.
Mặc dù Saudi Arabia đã đe dọa sẽ tấn công Qatar nếu Nga cung cấp S-400, nhưng cũng giống như hầu hết các lời khẩu chiến khác xảy ra giữa Riyadh và Doha, giới phân tích cho rằng điều này sẽ chỉ là những lời khiêu khích suông, theo tờ Eurasia Future.
Trên thực tế, khi hai đối thủ cạnh tranh cùng sở hữu S-400, một kịch bản xung đột nhau sẽ không mang lại bất kỳ lợi ích tích cực nào cho cả hai bên.
Lý do là bởi hệ thống S-400 là vũ khí “thuần” phòng thủ, điều này có nghĩa là bất kỳ cuộc tấn công nào được thực hiện sẽ không mang đến nhiều thiệt hại.
Vì vậy, nếu Nga cung cấp S-400 cho cả Saudi Arabia và Qatar, tất cả những gì Moscow mang đến không phải là một cuộc chiến bùng nổ mà là trung hòa năng lực tấn công của cả hai - tạo nên một sự cân bằng.
Nga có nên bán S-400 cho Israel?
Không giống như sự cạnh tranh giữa Saudi Arabia và Qatar - có thể sẽ không bao giờ dẫn đến một cuộc chiến tranh thực tế - mối quan hệ đối đầu lâu dài giữa Syria và Israel đã dẫn đến một số đụng độ thực sự thời gian qua, trong đó liên quan đến mong muốn tiêu diệt đối thủ Iran của Tel Aviv.
Mặc dù Nga đã lập lờ ý tưởng cung cấp hệ thống phòng thủ tên lửa tiên tiến S-300 cho Syria, phản ứng của Tel Aviv đã phần nào khiến Nga tạm hoãn lại ý định giao hệ thống này cho Damascus.
Động thái này đã gây sốc cho nhiều nhà quan sát, những người không để ý đến tình bạn thân thiết của Moscow với Tel Aviv.
Tất nhiên, Nga có một tình bạn còn lớn hơn với Damascus và do đó một loại thỏa hiệp khác có thể sẽ được thực hiện với Israel.
Nếu cả Syria và Israel đều sở hữu không chỉ là S-300 mà là S-400, điều này có thể giúp trung hòa năng lực từng đối thủ trong việc gây thiệt hại nghiêm trọng cho người kia.
Khi Thổ Nhĩ Kỳ gần gũi hơn với các mối quan hệ thù địch với Tel Aviv, Israel sẽ phải học cách chung sống với Thổ Nhĩ Kỳ khi nước này chuẩn bị được giao S-400.
Trong trường hợp Saudi Arabia cùng Qatar cũng tạo được sự cân bằng nhờ sự hiện diện của S-400, thì về mặt lý thuyết điều này cũng có thể xảy ra với Syria và Israel.
Tất nhiên, nếu Nga muốn chiều lòng cả Tel Aviv lẫn Damascus với một lời đề nghị như vậy, cả hai nước sẽ gần như chắc chắn thể hiện lập trường phản ứng, giống như Saudi Arabia đang phản đối thỏa thuận S-400 của Qatar.
Nhưng trong thực tế, nếu vượt qua những tranh cãi và việc chuyển giao được thực hiện, điều đó sẽ khiến nhiều vũ khí tấn công ở cả hai phía lỗi thời - ít nhất là cho đến khi Mỹ có thể thử nghiệm và xây dựng các hệ thống tên lửa tấn công có thể xuyên thủng lá chắn S-400 – một điều mà rất ít nhà thầu quốc phòng có thể thực hiện trong một sớm một chiều.
Theo kịch bản này - cũng giống như tình thế đối đầu nhau giữa hai quốc gia có vũ khí hạt nhân – hai bên sẽ có khuynh hướng nhận thức được rằng một cuộc xung đột xảy ra sẽ chỉ khiến cả hai bị tiêu diệt.
Do đó cả hai sẽ cạnh tranh một cách hòa bình và một cuộc chiến là gần như không bao giờ có thể xảy ra.
Sự hiện diện của các hệ thống S-400 ở các đối thủ láng giềng cũng có thể chứng kiến nhận thức tương tự.
Do đó, cũng như trường hợp của Qatar và Saudi Arabia, việc cho cả Syria và Israel cùng sở hữu S-400 đều có thể ngăn cản cả hai bên tấn công lẫn nhau, ngăn chặn những thiệt hại không đáng có.
Tất nhiên, viễn cảnh cả Syria lẫn Israel đều có hệ thống S-400 sẽ còn là điều xa vời.
Toàn bộ kịch bản nói trên nhằm mục đích chứng tỏ rằng, một hệ thống phòng thủ tốt có thể giúp trung hòa sự cạnh tranh khu vực hoặc loại bỏ tiềm năng một cuộc chạy đua vũ trang, ngay cả khi Saudi Arabia và Qatar hiện vẫn mải cãi nhau và chưa hiểu được điều này.