Mới đây, công an phường Bình Chuẩn, thị xã Thuận An (Bình Dương), đã tạm giữ Phan Tiến Dũng (34 tuổi, quê quán Hà Tĩnh) để điều tra làm rõ về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Thông tin cho biết, vào đầu tháng 9/2016, nhiều người dân nghèo bán vé số dạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương bị một thanh niên đi xe Exciter trắng giả vờ hỏi mua rồi giật vé số bỏ chạy. Ngay sau đó, "hiệp sỹ" Nguyễn Thanh Hải thuộc đội PCTP phường Phú Hòa, TP. Thủ Dầu Một (Bình Dương) cùng đồng đội liền vào cuộc, truy tìm đối tượng này.
Qua quá trình tìm hiểu, đeo bám, nhóm “hiệp sĩ” đã bắt được đối tượng khi hắn đến phường Bình Chuẩn, dừng xe hỏi mua vé số rồi giật luôn 30 tờ vé số của ông Nguyễn Văn Hiếu (56 tuổi) đang đi bán dạo. Khi khám xét người, lực lượng công an còn thu được tất cả 200 tờ vé số mà đối tượng lừa lấy của những người bán vé số khác.
Trước sự việc, có nhiều ý kiến thắc mắc: vé số có phải là tài sản hay không? Bởi lẽ khi tờ vé số không trúng giải thì không có bất cứ giá trị nào. Vậy đối với hành vi này, có cấu thành nên tội phạm?
Để giải đáp thắc mắc, luật sư Trần Huy Tuấn, đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh cho biết: “Vé số là tài sản, hành vi chiếm đoạt vé số của người khác là chiếm đoạt tài sản, phải căn cứ theo BLHS để xác định tội danh theo quy định.
Điều 163 Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định: “Tài sản bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản”. Theo điểm 8, Điều 6 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010, giấy tờ có giá là “bằng chứng xác nhận nghĩa vụ trả nợ giữa tổ chức phát hành giấy tờ có giá với người sở hữu giấy tờ có giá trong một thời hạn nhất định, điều kiện trả lãi và các điều kiện khác”.
Với trường hợp trên, hành vi của Phạm Tiến Dũng có thể cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 139 BLHS. Khi có hành vi cướp vé số thì thường đó là thời điểm trước khi công bố giải. Đã có hành vi là phạm tội, còn trúng giải hay không là quá trình sau khi đã thực hiện hành vi.
Bằng thủ đoạn gian dối, vờ mua vé số của người nghèo để ra tay giật rồi bỏ chạy. Theo pháp luật hình sự: “Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm...”.
Ngoài ra, luật sư Tuấn còn bày tỏ: “Không chỉ vi phạm pháp luật mà hành vi của Dũng còn thể hiện sự suy đồi trong đạo đức, vô nhân đạo. Đa số các nạn nhân đều là những người lao động nghèo khổ, đi bán vé số dạo để mưu sinh, do đó, cuộc sống vô cùng khó khăn.
Khi ra tay cướp vé số của những người này cũng chính là cướp đi bữa cơm manh áo mà họ phải chật vật kiếm sống. Do đó, cơ quan chức năng cần có biện pháp răn đe, trừng phạt nghiêm khắc đối, biện pháp cách ly khỏi xã hội là điều cần thiết trong trường hợp này”.
Dương Nhung