Trải qua 2 năm Covid đầy khó khăn và thách thức, thị trường bất động sản vẫn hiên ngang hoạt động và tăng trưởng. Thế nhưng khi tình hình dịch bệnh dần được kiểm soát, diễn biến của đại dịch ngày một tích cực hơn thì thị trường nhà đất lại bắt đầu xuất hiện những dấu hiệu chững lại.

Cho đến những ngày tháng cuối cùng của năm 2022, đã không còn ai mong chờ vào một phép màu có thể “cứu” thị trường.

“Năm 2022 là một năm cực kỳ khó khăn với thị trường bất động sản tại Việt Nam, thậm chí còn khó khăn hơn cả giai đoạn 2020 - 2021 phải ứng phó với đại dịch. Nếu để so sánh, cái khó chỉ xếp sau giai đoạn khủng hoảng toàn thị trường bất động sản 2011 – 2012”, Tiến sĩ Phạm Anh Khôi, Kinh tế trưởng kiêm Viện trưởng Viện nghiên cứu Kinh tế - Tài chính - Bất động sản tại Đất Xanh Service chia sẻ.

Dẫn chứng từ thực tế, ông Khôi cho biết dù tập đoàn lớn hay doanh nghiệp vừa và nhỏ đều đang gặp lắm chữ “khó”. Khó do lợi nhuận sụt giảm mạnh, thậm chí thua lỗ; khó do các kênh huy động vốn đều bị siết chặt, doanh nghiệp rơi vào tình trạng “đói vốn”; khó do nhiều cổ phiếu bất động sản “nằm sàn” theo diễn biến tiêu cực của thị trường chứng khoán; khó do sụt giảm sâu thanh khoản, nhiều doanh nghiệp thậm chí bị mất thanh khoản…

Cả người mua bất động sản với nhu cầu ở thực hay nhà đầu tư đều bị mất niềm tin vào thị trường. Người mua nhà để ở thì sợ thị trường biến động, e dè trong việc xuống tiền. Nhà đầu tư thì hoang mang trước các diễn biến tiêu cực, lựa chọn “án binh bất động” chờ ổn định.

Tiến sĩ Võ Trí Thành, Nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM).

Chia sẻ với Người Đưa Tin, Tiến sĩ Võ Trí Thành, Nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) nhận định năm 2022, thị trường bất động sản Việt Nam vừa phải đối mặt với các vấn đề đã tồn tại còn thêm cả những vấn đề mới nổi.

Về những vấn đề đã tồn tại từ lâu, Tiến sĩ Võ Trí Thành phân tích bao gồm vấn đề pháp lý, nhiều doanh nghiệp gặp khó vì pháp lý chưa hoàn thiện, các thủ tục hành chính rắc rối, phức tạp, thiếu đồng bộ, liên thông đã làm kéo dài thời gian thực hiện thủ tục đối với dự án bất động sản, nhà ở; vấn đề lệch pha cung cầu, rất thiếu nguồn cung nhà ở, nhất là nhà ở bình dân, nhà ở xã hội, nhà dành cho công nhân, người lao động…

Như là chưa đủ, thị trường bất động sản còn tiếp tục chịu ảnh hưởng bởi kinh tế vĩ mô, vấn đề xung đột địa chính trị trên thế giới tác động tới tỉ giá ngoại tệ, giá xăng dầu, giá vật liệu xây dựng đều tăng dẫn đến chi phí của doanh nghiệp tăng theo.

Đồng thời, một vấn đề “vô tiền khoáng hậu” là kiểm soát chặt thị trường tín dụng, phát hành trái phiếu, cổ phiếu khiến khả năng tiếp cận nguồn vốn của doanh nghiệp bất động sản cũng trở nên hạn chế khi triển khai dự án. Từ đó gây ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

“Sau nhiều vấn đề diễn ra, đà tăng trưởng của thị trường bất động sản đã bị chững lại trong năm 2022, nếu không được hỗ trợ sẽ để lại nhiều hệ lụy xấu đối với cả nền kinh tế”, ông Thành nói.

Đánh giá cao những nỗ lực thanh lọc và ổn định thị trường bất động sản của Nhà nước trong năm 2022, tuy nhiên đại diện của Đất Xanh Services vẫn cho rằng sau những vụ việc xử lý sai phạm trên thị trường, những tin đồn trên thị trường tài chính liên quan doanh nghiệp bất động sản ngày một tăng cao đang tác động mạnh mẽ đến nhà đầu tư và thị trường.

Bên cạnh đó, việc thu hồi và xử lý sai phạm đối với hàng loạt lô trái phiếu trị giá lên đến hàng nghìn tỷ đồng đã khiến thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang gặp khó khăn, khối lượng phát hành mới sụt giảm, nhà đầu tư dần mất niềm tin vào kênh dẫn vốn quan trọng của các doanh nghiệp bất động sản.

Trước bối cảnh đó, Tiến sĩ Phạm Anh Khôi cho biết: “Nhiều doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đang phải thực hiện các biện pháp “cắt máu” để tồn tại như cắt giảm lượng lớn nhân sự, buộc phải hoãn đầu tư mới, dừng kế hoạch tăng vốn, giảm hoặc hoãn lương…

“Không phải cứ doanh nghiệp gặp khó thì Nhà nước phải đứng ra, không phải cứ xuất hiện khó khăn, xuất hiện “cú sốc” thì đổ lên đầu Nhà nước. Doanh nghiệp tham gia vào “trò chơi” trên thị trường thì phải chấp nhận những diễn biến ấy”, ông Thành chia sẻ.

Theo đó, vị chuyên gia cho rằng cái khó lớn nhất hiện nay của Nhà nước là cùng lúc phải xử lý 3 bài toán: Thứ nhất là ổn định vĩ mô, thứ hai là câu chuyện tỷ giá và cán cân thanh toán quốc tế và cuối cùng là đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.

"Việc cân bằng các mục tiêu giữ ổn định vĩ mô với an toàn hệ thống ngân hàng và sự phục hồi sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp là bài toán không đơn giản. Từ góc độ của doanh nghiệp thì cần vốn để hoạt động. Từ góc độ của người tiêu dùng thì nhu cầu là thu nhập, là đảm bảo đời sống, nhu cầu đó cũng chính đáng. Từ góc độ người quản lý vĩ mô, an toàn hệ thống, ổn định vĩ mô cũng rất quan trọng", ông nói.

Do đó, ông Thành cho rằng, nhiệm vụ là phải tìm được điểm cân bằng, quan trọng nhất là không gây ra sự đổ vỡ ở thị trường bất động sản, ở hệ thống ngân hàng và cả ở niềm tin thị trường và xã hội. Tiến sĩ cũng nhấn mạnh để tìm được điểm cân bằng giữa ba chủ thể này là một bài toán không hề đơn giản.