TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc trung tâm Chống độc, thông tin với PV Người Đưa Tin Pháp luật về tình hình của 6 công nhân bị nhiễm độc thiếc nặng mà trung tâm đang điều trị.
Theo bác sĩ Nguyên, 6 bệnh nhân này cùng làm việc chung tại bộ phận nghiền nhựa tái chế của một công ty sản xuất mành rèm ở Thanh Miện, Hải Dương. Điều đáng chú ý là trước khi vào làm, tất cả đều khỏe mạnh, sức khỏe hoàn toàn bình thường. Chỉ sau một thời gian ngắn làm việc tại đây (ngắn nhất là 4 ngày, lâu nhất là 1 tháng) thì các công nhân có chung biểu hiện: rối loạn tâm thần, đặc biệt là mất trí nhớ, lú lẫn, kích động, hành vi bất thường, chụp cộng hưởng từ sọ não có tổn thương chất trắng lan tỏa trên não, xét nghiệm máu có nhiễm toan chuyển hóa, hạ kali máu nặng.
Phim cộng hưởng từ sọ não có tổn thương chất trắng lan tỏa trên não.
Các bệnh nhân nhiễm độc thiếc được phát hiện từ trường hợp của anh Nguyễn Đức H. (35 tuổi) nhập viện ngày 9/7/2020 với biểu hiện rối loạn tâm thần, kích động, lẫn lộn, sau đó đi vào hôn mê, trên phim cộng hưởng tử não có hiện tượng tổn thương chất trắng lan tỏa nặng nề, nhiễm toan chuyển hóa và hạ kali máu nặng.
Bố bệnh nhân mới mất được 49 ngày và bệnh nhân bị người yêu chia tay, do đó khi xuất hiện các triệu chứng trên người thân chỉ nghĩ đến yếu tố tâm thần.
Bệnh nhân được đưa đến viện muộn khi các yếu tố bệnh chưa rõ ràng, diễn biến nặng gia đình xin về nhà và đã tử vong. Tuy nhiên, trước khi xin về, gia đình được biết có một số bạn công nhân cùng làm khác cũng có biểu hiện bất thường và đã kịp báo cho bác sĩ. Các bác sĩ đã hướng dẫn gia đình thông báo cho những người cùng làm cần đi khám kiểm tra càng sớm càng tốt.
Bệnh nhân Nguyễn Kim C. (42 tuổi, Quỳnh Phụ, Thái Bình) vào viện trong tình trạng rối loạn tâm thần, mất trí nhớ, ở nhà lái xe đi lang thang quanh làng. Kết quả xét nghiệm máu có rối loạn nặng. Lo lắng cho tình trạng của bệnh nhân, các bác sĩ ở trung tâm Chống độc đã tìm mọi cách để xét nghiệm, chẩn đoán, cấp cứu.
Bác sĩ Nguyên cho biết, bệnh nhân C. có nồng độ thiếc trong máu hơn 200 microgam/lít, nghĩa là tăng gấp hơn 40 lần ngưỡng cho phép. Bệnh nhân được lọc máu, giải độc thiếc và chỉ sau 1 tuần điều trị tích cực, tình trạng của bệnh nhân đã cải thiện, trí nhớ dần hồi phục …
Trong khi đó, bệnh nhân H. đã tử vong khi xét nghiệm lại mẫu máu còn lưu cho thấy nồng độ thiếc trong máu cao gấp trên 50 lần.
Các bệnh nhân có chia sẻ lại, cũng có những người khác cùng làm ở bộ phận đó trong thời gian ngắn, chỉ một số ngày nhưng thấy mệt, khó chịu và không chịu nổi đã phải tự bỏ việc. Như vậy, theo các bác sĩ điều trị, rất có thể có những người khác bị nhiễm độc tương tự nhưng chưa được phát hiện, hoặc có thể nhầm lẫn với nhiều bệnh khác.
Lý giải về nguyên nhân khiến các công nhân bị nhiễm độc thiếc, bác sĩ Nguyên cho biết, các bệnh nhân trên bị nhiễm độc cấp tính thiếc, với các đặc điểm điển hình do hợp chất thiếc hữu cơ gây ra.
Thiếc gồm có thiếc dạng nguyên thể kim loại, các hợp chất thiếc vô cơ và các hợp chất thiếc hữu cơ. Thiếc kim loại và thiếc vô cơ về cơ bản không độc.
Bệnh nhân nhiễm độc thiếc được bác sĩ thăm khám.
Các hợp chất thiếc hữu cơ có độc tính rất cao, rất dễ hấp thu qua đường hô hấp, qua da và qua đường tiêu hóa. Độc nhất là các hợp chất thiếc triethyl và thiếc trimethyl. Đây là các hợp chất có một công dụng là làm chất ổn định nhựa (plastic stabilizer), ổn định nhiệt (heat stabilizer), được cho vào nhựa giúp nhựa bền vững với nhiệt. Nhiễm độc thiếc hữu cơ gây nhiều tổn thương nặng ở các cơ quan, bao gồm não (gây các rối loạn tâm thần kinh và tổn thương chất trắng), tổn thương gan, thận, miễn dịch, máu,…
Trên thế giới và trong nước vẫn chưa có phác đồ điều trị nhiễm độc thiếc.
Ở Việt Nam, có lẽ đây là các ca nhiễm độc thiếc đầu tiên ở trong nước được phát hiện. Bệnh viện Bạch Mai đã có công văn báo cáo bộ Y tế, sở Y tế địa phương, các cơ quan liên quan để phối hợp tìm ra nguyên nhân, giải quyết để không gây ra nhiễm độc tiếp.
Trung tâm chống độc cũng kêu gọi những công nhân làm việc trong các môi trường, vị trí như vậy khẩn trương đi kiểm tra sức khỏe, ít nhất là sàng lọc tại bệnh viện tỉnh. Đã có 15 bệnh nhân tới bệnh viện tỉnh Hải Dương khám, trong đó có 8 bệnh nhân ù tai, nghe kém, 6 bệnh nhân có hạ kali máu. Tuy nhiên, chưa có ai trở lại nhập viện, do đó nguy cơ nhiễm độc và di chứng là rất đáng ngại.
Trao đổi với PV tạp chí Người Đưa Tin Pháp luật, ông Bùi Hữu Việt, Phó chủ tịch UBND xã Thanh Giang (nơi công ty nêu trên đang hoạt động) cho biết: “Trên địa bàn có 3 bệnh nhân quê ở Thái Bình làm chung một khâu tái chế tại công ty TNHH Quảng Phong Việt Nam. Các bệnh nhân này đi kiểm tra tại bệnh viện thì đều có chất trắng trong đầu và có một người tử vong do nhiễm độc quá nặng. Sau vụ việc vừa rồi, huyện mới tạm thời đình chỉ không cho khâu tái chế của công ty này hoạt động. Về vấn đề xả thải, công ty chỉ xử lý một cách sơ sài, hút qua ống thông gió xả thẳng ra môi trường, việc này chúng tôi cũng không xử lý được. Vì, các cấp các ngành đã phê duyệt cho công ty này hoạt động”.
Địa phương đã có ý kiến
Ông Vũ Đình Nguyễn, Chủ tịch UBND xã Thanh Giang cho biết: “Sau khi nắm bắt sự việc, sở Y tế tỉnh Hải Dương cũng đã chỉ đạo thành lập đoàn gồm cán bộ huyện Thanh Miện, cán bộ xã Thanh giang vào cơ sở để làm rõ một vài vấn đề cũng như lấy mẫu đi xét nghiệm. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có kết quả cụ thể. Sau cuộc kiểm tra, địa phương cũng đã có ý kiến đối với phía công ty, yêu cầu đảm bảo an toàn cho những người lao động, công nhân. Đối với các bệnh nhân có biểu hiện lâm sàng trong khi chờ kết luận, công ty phải tạo điều kiện cho họ đi khám bệnh. Đồng thời, khi có kết luận rõ rằng, công ty phải có hỗ trợ cho những công nhân hiện đang làm và những người đã nghỉ việc”.
Ông Nguyễn thông tin thêm, ngày 29/7/2020 UBND tỉnh Hải Dương nhận được Công văn số 1000/UBND-VP của UBND huyện Thanh Miện về việc đề nghị dừng hoạt động bộ phận nghiền nguyên liệu của công ty TNHH Quảng Phong Việt Nam, CCN Ngũ Hùng - Thanh Giang, huyện Thanh Miện.
Sau khi xem xét, Chủ tịch UBND tỉnh có ý kiến chỉ đạo giao sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với công an tỉnh, sở Y tế, các sở, ngành, đơn vị có liên quan, UBND huyện Thanh Miện, chính quyền địa phương kiểm tra thực tế hoạt động sản xuất của công ty TNHH Quảng Phong Việt Nam. Xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường hiện hành, báo cáo kết quả về UBND. Thời gian, chậm nhất trước ngày 1/9/2020.
T.L - T.L
