Sau 10 năm, vụ máy bay MH370 mất tích vẫn còn là bí ẩn.
Sau nửa đêm ngày 8/3/2014, chiếc máy bay Boeing 777 của hãng hàng không Malaysia Airlines khởi hành từ Kuala Lumpur tới Bắc Kinh (Trung Quốc). Máy bay đạt độ cao hành trình ở khoảng cách 10.000 mét so với mặt đất một cách bình thường. Sau khi được hướng dẫn chuyển tần số, phi công điều trả lời một cách lịch sự và bài bản: “Chúc ngủ ngon, Malaysia ba bảy không”. Đó là tin nhắn cuối cùng từ chuyến bay MH370.
Một thập kỷ đã trôi qua kể từ khi chiếc máy bay bất ngờ đổi hướng, biến mất. Vụ việc trở thành một trong những bí ẩn lớn nhất chưa có lời giải của ngành hàng không thế giới.
Đối với KS Narendran, chồng của Chandrika - một trong số 239 người trên trên chiếc máy bay chưa bao giờ tới đích, điều đó là không thể chấp nhận. "Tôi lo lắng rằng sẽ không bao giờ có thể biết chuyện gì xảy ra với chuyến bay MH370 và rằng liệu sự cố như vậy có thể lặp lại hay không".
Đây là câu hỏi ám ảnh không chỉ với thân nhân của các hành khách mất tích mà còn cả nhiều người khác. Làm cách nào mà một chiếc máy bay tiên tiến như Boeing 777, được trang bị các thiết bị hiện đại trong kỷ nguyên liên lạc vệ tinh và theo dõi toàn cầu lại biến mất một cách dễ dàng như vậy?
Người thân của các hành khách trên máy bay MH370 mong mỏi một câu trả lời thỏa đáng.
"Mỗi dịp kỷ niệm (ngày máy bay MH370 mất tích) có thể giúp tôi vơi bớt nỗi đau mất mát, nhưng lại càng thôi thúc tôi tìm kiếm câu hỏi về chuyện gì đã xảy ra với chuyến bay", Narendran, người Ấn Độ, chia sẻ.
"Biết được nơi máy bay nằm lại và chuyện gì dẫn đến thảm kịch dù dưới bất kỳ hình thức nào vẫn là rất quan trọng. Đôi lúc tôi có cảm giác bối rối xen lẫn thất vọng, khi nghĩ rằng cả đời này cũng không thể có được câu trả lời", Narendran nói thêm.
Gia đình của các phi công điều khiển máy bay MH370 cũng mong mỏi một câu trả lời thỏa đáng. Ghouse Mohd Noor, bạn của cơ trưởng máy bay MH370 Zaharie Ahmad Shah, nói: "Gia đình cơ trưởng Zaharie vẫn đang hi vọng vào câu trả lời. Mọi chuyện chưa kết thúc. Phải có một lời giải thích về những gì đã xảy ra".
"Tôi ngày đêm cầu nguyện, mong rằng MH370 sẽ được tìm thấy. Chúng tôi sẽ ủng hộ mọi nỗ lực tìm kiếm mới. Chuyện gì cũng phải có hồi kết", Noor nói với báo Anh.
Fuad Sharuji, người từng là giám đốc kiểm soát khủng hoảng của hãng hàng không Malaysia Airlines khi MH370 bị mất tích, nói gia đình cơ trưởng Zaharie đã bị cô lập khi họ đấu tranh với những thuyết âm mưu.
“Họ trải qua những ngày tháng khó khăn. Họ tránh xa truyền thông vì không thể chấp nhận những lời buộc tội… Họ đang cố gắng hết sức để tiếp tục sống", Sharuji nói.
Những câu hỏi vẫn còn nguyên
Những ngày đầu sau khi máy bay mất tích, có quá ít thông tin đến nỗi khu vực tìm kiếm trải dài từ Kazakhstan ở Trung Á đến Nam Cực. Trong nhiều tuần, nhiều tháng và nhiều năm kể từ đó, các bằng chứng được thu thập từ dữ liệu vệ tinh, radar và thậm chí cả phân tích dòng hải lưu đã giúp thu hẹp phạm vi tìm kiếm. Nhưng chúng cũng dẫn đến những giả thuyết khác nhau.
Các giả thuyết gồm phi công có chủ ý đưa máy bay lao xuống biển cho đến máy bay bị không tặc khống chế hoặc bị bắn rơi. Các yếu tố không do con người tác động cũng được tính đến như sự cố điện, hỏa hoạn hoặc buồng lái giảm áp suất đột ngột khiến phi công bất tỉnh.
Hôm 3/3, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim khẳng định quan điểm rằng, chính phủ nước này sẵn sàng mở lại cuộc tìm kiếm máy bay MH370 nếu có bằng chứng mới thuyết phục.
Bộ trưởng giao thông Malaysia Anthony Loke nói sẵn sàng gặp đại diện công ty Ocean Infinity có trụ sở ở Mỹ để thảo luận về khả năng mở cuộc tìm kiếm mới dựa trên thông tin mà công ty này đề xuất.
Tên của các hành khách được viết trên những mảnh ghép vào dịp kỷ niệm 10 năm máy bay mất tích.
Kể từ năm 2014, có ba cuộc điều tra chính thức được thực hiện. Đó là cuộc tìm kiếm dưới đáy biển không có kết quả do Úc dẫn đầu. Một cuộc điều tra của cảnh sát Malaysia và mới nhất là một báo cáo dài gần 500 trang được Malaysia công bố vào năm 2018. Chưa có ai xác định được cụ thể nguyên nhân máy bay MH370 mất tích.
Những câu hỏi được đặt ra vào năm 2014 vẫn chưa được giải đáp vào năm 2024. Ví dụ như vì sao máy bay lại đổi hướng giống như có kiểm soát về phía Ấn Độ Dương và hai thiết bị liên lạc, giám sát trên máy bay lại không hoạt động.
Một giả thuyết được đưa ra là có sự cố trên máy bay giống như hỏa hoạn hoặc giảm áp suất đột ngột, khiến phi công trên chiếc MH370 đã vô tình tắt thiết bị liên lạc. Chiếc MH370 sau đó bay một cách tự động cho đến khi hết nhiên liệu và rơi xuống biển.
Sylvia Spruck Wrigley, tác giả cuốn "Bí ẩn chuyến bay 370 của Malaysia" và hai bộ sách về những vụ máy bay mất tích, nói mặc dù bí ẩn về MH370 chưa khép lại nhưng ngành hàng không thế giới đã rút ra nhiều kinh nghiệm, đề ra các quy tắc an toàn mới.
Châu Âu và Vương quốc Anh đã ra quy định buộc các máy bay thương mại phải gắn thêm thiết bị định vị tần số thấp hoạt động cả ở dưới nước để giúp tìm kiếm và cứu nạn nếu có sự cố xảy ra. Thiết bị được gắn vào khung máy bay, có thể truyền tải tín hiệu liên tục từ 30 - 90 ngày. Ngoài ra, hộp đen ghi âm buồng lái sẽ lưu giữ dữ liệu trong 25 giờ, thay vì chỉ hai giờ như trước.
Có thể nói, sau 10 năm, với những câu hỏi chưa có lời giải đáp, các giả thuyết và thuyết âm mưu về máy bay MH370 vẫn không ngừng được đưa ra. "Tôi nghĩ mọi người có thể không lường trước về một thảm kịch có thể không bao giờ có lời giải đáp như MH370", ông Wrigley nói, theo tờ Guardian.
Đăng Nguyễn - Guardian
