Sáng 31/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Bộ trưởng Bộ Công an thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình dự thảo Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước (sửa đổi).
Cấm sử dụng trí tuệ nhân tạo xâm phạm bí mật Nhà nước
Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết, dự thảo Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước (sửa đổi) gồm 5 chương, 28 điều, kế thừa những quy định, nội dung còn phù hợp tại Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước năm 2018; đồng thời bổ sung nhiều điểm mới.
Trong đó, mở rộng, cho phép soạn thảo, lưu giữ bí mật Nhà nước trên mạng máy tính là "mạng LAN độc lập" được thiết lập trong phạm vi trụ sở cơ quan, tổ chức, không phải mã hóa bằng mật mã cơ yếu nhằm tháo gỡ triệt để vướng mắc tại Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước năm 2018 và đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số quốc gia.
Đồng thời, bổ sung quy định nghiêm cấm đối với hành vi sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo để xâm phạm bí mật Nhà nước.
Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang trình bày tờ trình (Ảnh: Media Quốc hội).
Bổ sung thẩm quyền, trách nhiệm trong hoạt động bảo vệ bí mật Nhà nước đối với chính quyền cấp xã và một số cơ quan ở trung ương tổ chức theo mô hình khu vực; bổ sung, hoàn thiện các quy định về xử lý văn bản chứa nội dung bí mật Nhà nước trên môi trường điện tử.
Dự thảo Luật cũng bãi bỏ một số quy định thủ tục hành chính trong nội bộ cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương liên quan đến hoạt động bảo vệ bí mật Nhà nước.
Về phân cấp, phân quyền, dự thảo Luật đã quy định nhằm phân cấp triệt để cho ban, bộ, ngành và cấp tỉnh, cấp xã, đặc biệt là cấp xã, khu vực trong hoạt động bảo vệ bí mật Nhà nước, nhằm tăng thẩm quyền và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, địa phương trong hoạt động bảo vệ bí mật Nhà nước.
Theo dự thảo Luật có 13 nhóm thông tin thuộc phạm vi bí mật Nhà nước, bao gồm: Thông tin về chính trị; Thông tin về quốc phòng, an ninh, cơ yếu; Thông tin về lập hiến, lập pháp, tư pháp; Thông tin về đối ngoại và hội nhập quốc tế; Thông tin về kinh tế; Thông tin về tài nguyên và môi trường bao gồm tài nguyên nước, môi trường, địa chất, khoáng sản, khí tượng thủy văn, đất đai, biển, hải đảo, đo đạc và bản đồ; Thông tin về khoa học và công nghệ; Thông tin về giáo dục và đào tạo; Thông tin về văn hóa; Thông tin về y tế; Thông tin về tổ chức, cán bộ; Thông tin về thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm, giải quyết tố cáo và phòng, chống tham nhũng; Thông tin về kiểm toán Nhà nước.
Cân nhắc bỏ quy định phê duyệt khi mang tài liệu bí mật Nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ
Trình bày thẩm tra dự thảo Luật trên, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, Uỷ ban cơ bản nhất trí với các nội dung của dự thảo Luật, trong đó đa số nội dung được kế thừa từ quy định còn phù hợp của Luật hiện hành; có điều chỉnh, bổ sung một số nội dung nhằm thể chế chủ trương, chỉ đạo của Đảng, khắc phục những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn.
Bên cạnh đó còn một số ý kiến đề nghị bổ sung hành vi "xác định bí mật Nhà nước đối với thông tin không thuộc danh mục bí mật Nhà nước, xác định độ mật không đúng quy định" là hành vi bị nghiêm cấm.
Về xác định bí mật Nhà nước, xác định độ mật, thời hạn bảo vệ bí mật Nhà nước, đề nghị bổ sung các quy định về trách nhiệm rà soát của chủ thể tiếp nhận tài liệu, vật chứa bí mật Nhà nước; tiêu chí để quyết định gia hạn thời hạn bảo vệ bí mật Nhà nước và mức tối đa về thời gian gia hạn; quy trình xác định và đóng dấu độ mật cho văn bản điện tử bí mật Nhà nước.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh đối ngoại Lê Tấn Tới (Ảnh: Media Quốc hội).
Về sao, chụp tài liệu, vật chứa bí mật Nhà nước, đề nghị phân cấp thẩm quyền cho cấp phó (không cần ủy quyền) để tránh làm phát sinh thêm thủ tục hành chính nội bộ, bảo đảm chủ trương phân cấp, phân quyền.
Về mang tài liệu, vật chứa bí mật Nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ, có ý kiến cho rằng, việc bỏ quy định phê duyệt khi mang tài liệu, vật chứa bí mật Nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ sẽ có thể tạo ra sơ hở trong quản lý, bảo vệ bí mật Nhà nước, vì thiếu sự phê duyệt, kiểm soát, theo dõi chặt chẽ như hiện nay.
Về tiêu hủy tài liệu, vật chứa bí mật Nhà nước, đề nghị tiếp tục nghiên cứu để đơn giản hóa thủ tục tiêu hủy tài liệu, vật chứa bí mật Nhà nước theo hướng giao cho người đứng đầu cơ quan, tổ chức hoặc cấp phó được quyền quyết định thực hiện việc này.
Ngoài ra, một số ý kiến đề nghị bổ sung các quy định có liên quan đến việc xác định, bảo vệ bí mật Nhà nước trong bối cảnh phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số hiện nay, như bổ sung quy định về "công nghệ bảo vệ"; trách nhiệm quản lý sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo an toàn trong bảo vệ bí mật Nhà nước.
