Năng lượng mặt trời giúp giảm áp lực điện lưới, tăng tính bền vững cho giao thông xanh
Tại hội thảo “Sử dụng năng lượng mặt trời cho trạm sạc xe điện tại Tp.HCM” ngày 12/8, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tài chính Kinh tế, Viện Nghiên cứu Phát triển Tp.HCM (HIDS) nhấn mạnh, nguồn năng lượng sạch, dồi dào và phù hợp với điều kiện tự nhiên của Tp.HCM có thể giúp giảm áp lực cho nguồn điện truyền thống, tăng cường an ninh năng lượng và tối ưu chi phí vận hành hệ thống trạm sạc.
Tuy nhiên, quá trình triển khai thực tế vẫn gặp nhiều thách thức, từ cơ chế chính sách, quy hoạch không gian, công nghệ phù hợp, vốn đầu tư đến nhận thức xã hội.
Ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tài chính Kinh tế, HIDS phát biểu tại hội thảo.
Ông Hải thông tin thêm, Tp.HCM đang nghiên cứu lộ trình phát triển hệ thống trạm sạc xe điện sử dụng năng lượng mặt trời, triển khai theo từng giai đoạn ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Đại diện HIDS cho biết đây là giải pháp vừa thúc đẩy giao thông xanh, vừa giảm phát thải, góp phần bảo vệ môi trường đô thị.
Theo ông Hải, việc tận dụng năng lượng mặt trời phù hợp với điều kiện khí hậu của Tp.HCM, đồng thời giảm áp lực cho lưới điện và tạo nền tảng cho việc mở rộng hạ tầng sạc trong những năm tới.
Theo ông Nguyễn Minh Luân, chuyên viên nghiên cứu HIDS, dựa trên kinh nghiệm quốc tế và bối cảnh Tp.HCM, 5 mô hình kỹ thuật - kinh tế tiềm năng đã được xác định gồm: nối lưới, tích hợp lưu trữ, đổi pin, độc lập và xe đến lưới (V2G).
Ông Nguyễn Minh Luân, chuyên viên nghiên cứu HIDS.
Các mô hình này không nên được xem xét riêng rẽ mà cần vận hành như một hệ sinh thái, hỗ trợ lẫn nhau. Việc đầu tư vào hạ tầng đổi pin cho xe máy ở giai đoạn hiện tại có thể tạo ra đội xe điện lớn, quản lý tập trung, làm nền tảng cho việc triển khai thị trường V2G trong tương lai.
Cần khẩn trương xây dựng quy hoạch và chiến lược phát triển mạng lưới trạm sạc
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Đặng Thanh Tùng, Phó Giám đốc CTCP Phát triển trạm sạc toàn cầu V-Green cho rằng, Tp.HCM có tiềm năng lớn để phát triển điện mặt trời nhờ hơn 20 triệu m² mái nhà có thể lắp đặt pin quang điện.
Ông Đặng Thanh Tùng, Phó Giám đốc CTCP Phát triển trạm sạc toàn cầu V-Green.
Ông đề xuất Thành phố sớm tận dụng các nguồn vốn vay và quỹ đầu tư xanh quốc tế, đồng thời mở rộng nghiên cứu các loại năng lượng tái tạo khác như điện gió ngoài khơi hay điện sinh khối từ viên nén sinh học, cũng như quan tâm tới giải pháp xử lý chất thải pin.
"Sử dụng năng lượng tái tạo không chỉ giúp giảm chi phí vận hành về lâu dài mà còn hạn chế phụ thuộc vào nguồn điện lưới, tăng tính chủ động và bền vững cho hạ tầng sạc. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, Tp.HCM cần xây dựng quy hoạch đồng bộ, kết nối trạm sạc với mạng lưới giao thông, khu dân cư, trung tâm thương mại, bãi đỗ xe… nhằm đảm bảo sự tiện lợi tối đa cho người dùng xe điện", ông Tùng nói.
Tp.HCM nghiên cứu phát triển trạm sạc xe điện năng lượng mặt trời, hướng tới đô thị xanh. (Ảnh: Sunemit).
Bà Đặng Thùy Trang, Giám đốc Đối ngoại Công ty TNHH Grab, nhấn mạnh rằng độ phủ và sự đồng bộ của hệ thống trạm sạc công cộng là vấn đề cấp thiết.
"Khảo sát nội bộ của Grab cho thấy 63% tài xế đối tác đang ở nhà thuê hoặc nhà trọ, chỉ có 38% có thể chủ động sạc xe điện tại nhà qua đêm. Phần lớn tài xế vì thế phải phụ thuộc hoàn toàn vào các trạm sạc công cộng, trong khi hạ tầng hiện nay vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu cả về số lượng, vị trí lẫn thời gian sạc", bà Trang chia sẻ.
Bà Trang cho rằng, Thành phố cần khẩn trương xây dựng quy hoạch và chiến lược phát triển mạng lưới trạm sạc, ưu tiên phủ sóng tại các khu vực đông dân cư và những điểm tập trung nhiều phương tiện dịch vụ.
Song song đó, cần hình thành một cơ sở dữ liệu thống nhất và được cập nhật theo thời gian thực về vị trí, công suất, tình trạng hoạt động của các trạm sạc, để người dân và doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và tích hợp lên các nền tảng công nghệ như GrabMaps.
Bà Đặng Thùy Trang, Giám đốc Đối ngoại Công ty TNHH Grab.
Bà Trang cũng lưu ý, cơ quan quản lý nên sớm ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn thống nhất cho đầu sạc, trạm sạc và hệ thống đổi pin, đảm bảo khả năng sử dụng chung giữa các hãng xe, đồng thời yêu cầu mọi dự án trạm sạc nhận hỗ trợ từ nhà nước phải mở cho tất cả các hãng đáp ứng chuẩn sạc.
Một mối quan tâm khác là khả năng cung ứng điện. Tại các đô thị lớn, tình trạng thiếu điện thường xảy ra trong những đợt nắng nóng kéo dài, khi nhu cầu tiêu thụ tăng cao.
Với dự báo trong tương lai sẽ có hàng chục triệu phương tiện điện được đưa vào sử dụng, Tp.HCM cần một kế hoạch rõ ràng và khả thi để đáp ứng nhu cầu năng lượng, đảm bảo không ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân, doanh nghiệp.
Hội thảo kỳ vọng tập hợp được nhiều sáng kiến từ các cơ quan quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp, giúp HIDS hoàn thiện báo cáo chính sách, từ đó xây dựng cơ chế đồng bộ, hiệu quả nhằm thúc đẩy phát triển hạ tầng trạm sạc gắn với năng lượng tái tạo, hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Tp.HCM thành đô thị thông minh, xanh và bền vững.
Mỹ Hậu
