Liên quan tới quá trình xây dựng chương trình phục hồi và phát triển kinh tế giai đoạn 2022 - 2023, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương cho biết, Bộ đã hoàn thành báo cáo để trình Chính phủ cho ý kiến về gói hỗ trợ.
Theo đó, sau khi được Chính phủ thông qua, gói hỗ trợ phục hồi kinh tế sẽ được trình Bộ Chính trị để xin chủ trương và trình Quốc hội xem xét thông qua các giải pháp về cơ chế, chính sách, đặc biệt là chính sách tài khóa, tiền tệ. Dự kiến, vào tháng 12 tới, Quốc hội sẽ họp chuyên đề xem xét nhiều nội dung, trong đó có việc xem xét thông qua gói hỗ trợ phục hồi kinh tế.
“Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan, đặc biệt là các cơ quan trong tổ điều hành vĩ mô là Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và Văn phòng Chính phủ để hoàn thiện báo cáo có chất lượng để trình các cấp có thẩm quyền”, Thứ trưởng nói.
Dù không tiết lộ về quy mô của gói hỗ trợ, song Thứ trưởng cho biết sẽ tập trung vào 5 nhóm chính sách hỗ trợ chính.
Nhóm thứ nhất là chính sách về phòng, chống dịch bệnh và y tế. Trong đó, về phòng, chống dịch bệnh có hai nội dung chính liên quan đến các giải pháp thực hiện quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết số 128. Để thực hiện được các mục tiêu này thì có rất nhiều nhiệm vụ cần phải thực hiện liên quan đến vắc-xin, các biện pháp phòng, chống dịch bệnh như xét nghiệm, cách ly và điều trị.
“Tất cả các giải pháp này đều cần đến kinh phí và đều được thể hiện trong gói chính sách về tài khóa và tiền tệ để đáp ứng yêu cầu về phòng, chống dịch. Đây là nhiệm vụ hàng đầu và theo quan điểm chung đây là điều kiện tiên quyết để có thể thực hiện các nhóm giải pháp khác”, ông nói.
Ông Trần Quốc Phương - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Ảnh: Hữu Thắng).
Trong các giải pháp của nhóm thứ nhất, có một giải pháp quan trọng mang tính dài hơi hơn liên quan đến nâng cao năng lực y tế và hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế, đặc biệt là y tế dự phòng và y tế cơ sở.
Bài học kinh nghiệm trong đợt chống dịch vừa qua cho thấy, phòng, chống dịch hiệu quả tại hệ thống y tế cơ sở rất quan trọng, để nâng cao được năng lực về phát hiện dịch, các ứng xử ban đầu đối với bệnh nhân và hệ thống y tế tuyến trên chỉ tập trung vào các bệnh nhân nặng để hạn chế tối đa tỉ lệ tử vong do nhiễm Covid-19.
Theo Thứ trưởng, đây là giải pháp không thể thực hiện trong một sớm một chiều vì ngoài vấn đề về vật chất như cơ sở y tế, trang thiết bị máy móc còn có cần đào tạo về con người với số lượng đáp ứng yêu cầu thì đòi hỏi phải có thời gian.
Nhóm thứ hai là giải pháp an sinh xã hội, thể hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước là vừa phát triển kinh tế gắn liền với đảm bảo đời sống an sinh xã hội. Trong nhóm giải pháp này, nhiều nhóm đối tượng bị ảnh hưởng được nghiên cứu và mở rộng thêm, trong đó có đề cập đến các đối tượng như công nhân trong khu công nghiệp để lôi kéo, giữ chân, hấp dẫn công nhân quay trở lại làm việc.
Nhóm giải pháp cũng bao gồm thêm các giải pháp về tiền tệ là cho vay ưu đãi đối với các đối tượng, trong đó tập trung thêm vào nhóm đối tượng học sinh, sinh viên, các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học…
Nhóm thứ ba là giải pháp về hỗ trợ doanh nghiệp, tập trung chủ yếu vào các giải pháp về tài khóa như giãn, hoãn, giảm thuế phí, lệ phí như đã thực hiện trong thời gian vừa qua sẽ được rà soát để tiếp tục thực hiện. Còn chính sách về tiền tệ, sẽ có các giải pháp về cho vay ưu đãi, cho vay thông qua công cụ hỗ trợ lãi suất để các doanh nghiệp có thêm nguồn lực cho phục hồi và phát triển.
Kích cầu đầu tư công là một trong những giải pháp quan trọng để kích thích tăng trưởng kinh tế (Ảnh: Hữu Thắng).
Nhóm thứ tư là về kích cầu đầu tư công. Theo ông, giải pháp này có ý nghĩa “kép” vừa kích thích chi tiêu đầu tư công tức thời trong gian đoạn ngắn để kích thích tăng trưởng, vừa có ý nghĩa lâu dài tạo ra các kết cấu hạ tầng hiệu quả cho nền kinh tế.
Thứ trưởng cho hay, giải pháp về đầu tư công là giải pháp khó, đây là vấn đề trong ngắn và dài hạn, để thực hiện trong thời gian ngắn, công tác chuẩn bị phải rất tốt, dự án phải sẵn có, năng lực của nhà thầu thực hiện phải tốt.
Tuy nhiên, trên thực tế khi chuẩn bị dự án có rất nhiều thủ tục cần nhiều thời gian, còn đối với năng lực nhà thầu, hiện nay giá cả nguyên liệu đầu vào cho đầu tư công đang ở mức cao, không phải nhà thầu nào cũng chịu được sức ép này.
“Giải pháp đầu tư công trong Chương trình vừa mang ý nghĩa kích thích đầu tư phục vụ cho tăng trưởng trong ngắn hạn nhưng cũng có ý nghĩa lâu dài là phục vụ cho tăng trưởng của giai đoạn 2026-2030 và mục tiêu cao nhất là phấn đấu hoàn thành toàn tuyến cao tốc Bắc – Nam”, Thứ trưởng nói.
Nhóm thứ năm là về quản lý điều hành, đảm bảo cân đối vĩ mô, kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định và kiểm soát rủi ro.
Trong nội hàm của giải pháp có một nhiệm vụ đòi hỏi sự đồng thuận cao của các bộ, ngành đó là giải pháp về cải cách hành chính. Trong đầu tư thì có đầu tư công và đầu tư ngoài nhà nước, trong đó tỉ trọng đầu tư ngoài nhà nước chiếm phần lớn, khoảng hơn 70%, tuy nhiên để khuyến khích được đầu tư ngoài nhà nước thì cải cách thủ tục hành chính là quan trọng.
Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhấn mạnh, nếu đề án phục hồi kinh tế được thực hiện nhanh, hiệu quả thì Việt Nam có thể lấy lại tốc độ tăng trưởng kinh tế khoảng 6,5% trong năm 2022 và đạt được mức tăng trưởng cao hơn trong năm 2023.
