Ung thư là một trong những bệnh lý gây tử vong hàng đầu thế giới. Có nhiều loại ung thư khác nhau và nhiều yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của ung thư. Trong đó, cấu tạo di truyền đóng một vai trò nhất định trong việc hình thành ung thư. Ngoài ra còn có nhiều yếu tố bên ngoài mà bạn có thể kiểm soát như chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt.
Trên thực tế, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, một số thực phẩm có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư cao hơn. Nó có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và béo phì, từ đó thúc đẩy hình thành các loại ung thư khác nhau. Dưới đây là những loại thực phẩm có thể kích thích tế bào ung thư hình thành, bạn nên hạn chế sử dụng.
Thực phẩm chiên rán
Các món gà rán, thịt chiên, khoai tây chiên… có hàm lượng chất béo bão hoà (chất béo xấu) cao. Nếu bạn dung nạp một thời gian dài sẽ gây tăng cân, béo phì. Đặc biệt, các dạng đồ ăn này được xếp vào Nhóm 2 theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về khả năng gây ung thư.
Thịt chế biến sẵn
Các phương pháp được sử dụng để chế biến các loại thịt có thể tạo ra chất gây ung thư. Ảnh minh họa.
Thịt đã qua chế biến là bất kỳ loại thịt nào được bảo quản bằng cách hun khói, ướp muối, xử lý hoặc đóng hộp. Hầu hết các loại thịt đã qua chế biến là các loại thịt đỏ. Một số ví dụ về thịt đỏ đã qua chế biến là: xúc xích, lạp xưởng, thịt bò khô, thịt muối...
Nghiên cứu thuộc khoa Hóa dược, Cao đẳng Dược, Đại học Minnestoa (Mỹ) cho thấy, các phương pháp được sử dụng để chế biến các loại thịt có thể tạo ra chất gây ung thư. Ví dụ: Xử lý thịt bằng nitrit có thể tạo thành chất gây ung thư được gọi là hợp chất N-nitroso. Thịt hun khói cũng có thể dẫn đến hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs) gây ung thư.
Ngoài ra, theo một nghiên cứu vào năm 2019, thịt chế biến sẵn là một yếu tố nguy cơ chính gây ung thư đại trực tràng hoặc ung thư dạ dày.
Dưa muối, cà muối
Trong dưa, cà muối vừa có nồng độ muối cao, vừa có khả năng sản sinh thành nitrat trong quá trình lên men. Chất này chính là tác nhân gây nên một số loại ung thư như ung thư dạ dày, đại trực tràng, ung thư vòm mũi họng…
Thực phẩm nấu quá chín
Thực phẩm nấu quá chín, đặc biệt là các loại thịt được chế biến ở nhiệt độ cao, có thể tạo ra chất gây ung thư. Theo một nghiên cứu vào năm 2020, nấu thịt với nhiệt độ cao sẽ tạo ra PAHs và amin dị vòng (HCAs) gây ung thư. Những chất này có thể làm tăng nguy cơ ung thư bằng cách thay đổi DNA của các tế bào của bạn.
Để giảm nguy cơ nhiễm chất gây ung thư do nấu ăn ở nhiệt độ cao, hãy thử áp dụng các phương pháp nấu ăn lành mạnh hơn như: rang ở nhiệt độ thấp, nấu trong nồi sành hoặc nồi nấu chậm.
Thực phẩm giàu carbohydrate tinh chế
Thường xuyên tiêu thụ thực phẩm nhiều đường và tinh bột có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và béo phì. Theo một nghiên cứu năm 2020, cả tiểu đường lẫn béo phì đều có thể là nguyên nhân thúc đẩy quá trình viêm và căng thẳng oxy hóa - điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư.
Để hạn chế ảnh hưởng đến sức khỏe của carbohydrate tinh chế, hãy cố gắng thay thế những thực phẩm này bằng những thực phẩm lành mạnh hơn như: bánh mì nguyên hạt, gạo lứt, yến mạch,...
Soda và đồ uống có đường
Người uống nhiều soda hoặc những đồ uống có đường có nguy cơ phát triển khối ung thư ở túi mật và ống dẫn mật xung quanh gan cao hơn những người khác
Nguyên nhân xuất hiện khối u ở túi mật và ống mật chưa được xác định rõ ràng, nhưng ngày càng nhiều bằng chứng chỉ ra rằng sự béo phì cũng như lượng đường trong máu tăng cao - dấu hiệu của bệnh tiểu đường, có thể tăng nguy cơ phát triển các khối u ác tính trên.
Cá muối
Ướp muối là phương pháp truyền thống để bảo quản thực phẩm - đặc biệt là đối với cá - thường được sử dụng ở các nước Đông Nam Á và Trung Quốc. Phương pháp bảo quản này tuy đem lại cảm giác ngon miệng nhưng đồng thời cũng thúc đẩy hình thành bệnh ung thư.
WHO xếp cá muối vào danh sách tác nhân gây ung thư Nhóm 1, giống như thịt đã qua chế biến. Thay vì ăn cá muối, bạn có thể thay thế bằng cá hay hải sản tươi sống.
Minh Hoa (t/h)
