Israel và Liban đã ký kết một thoả thuận ngừng bắn do chính phủ Mỹ hậu thuẫn trong năm 2024, kết thúc chiến sự dài 1 năm giữa Israel và Hezbollah khiến những tổ chức dân quân được Iran hậu thuẫn trở nên thất thế.
Kể từ thời điểm đó tới nay, các bên đã thường xuyên cáo buộc lẫn nhau có hành vi vi phạm thoả thuận ngừng bắn, và đồng thời chính phủ Israel đã đặt ra những nghi vấn về nỗ lực giải giáp Hezbollah của quân đội Liban. Quân đội Israel đã đẩy mạnh tổ chức tấn công Hezbollah tại miền Nam Liban và thậm chí tại thành phố thủ đô.
Phát biểu sau cuộc họp, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Pháp Pascal Confavreux cho biết, các bên tham gia đã nhất trí nghiêm túc theo dõi nỗ lực giải giáp Hezbollah có chứng cứ của quân đội Liban cũng như củng cố các cơ chế thoả thuận ngừng bắn hiện tại.
Thoả thuận ngừng bắn đối mặt với rủi ro
Bốn nhà ngoại giao của châu Âu và Liban cho biết, với những lo ngại về khả năng thoả thuận ngừng bắn có thể bị phá vỡ ngày càng lớn, cuộc họp tại Paris đã được tổ chức nhằm đặt ra những điều kiện mạnh mẽ hơn giúp xác định, hỗ trợ và xác minh quá trình giải giáp cũng như can ngăn Israel khỏi có những hành động leo thang.
Ảnh: REUTERS/Aziz Taher/Ảnh tài liệu.
Với cuộc bầu cử của cơ quan hành pháp tại Liban đang tới gần vào năm 2026, nhiều người lo ngại rằng sự tê liệt chính trị cũng như chính trị đảng phái sẽ càng khiến sự bất ổn tại quốc gia này trở nên nghiêm trọng hơn và có thể khiến Tổng thống Joseph Aoun bớt thúc đẩy quá trình giải giáp.
Một quan chức cấp cao yêu cầu giữ kín danh tính cho biết: "Tình hình hiện tại đang rất nghiêm trọng, có quá nhiều quan điểm mâu thuẫn và chỉ một diễn biến rất nhỏ cũng có thể khiến bất ổn leo thang. Ông Aoun không muốn quá trình giải giáp trở nên quá công khai vì ông lo ngại điều đó sẽ bôi nhọ và khiêu khích cộng đồng người theo Hồi Giáo dòng Shia tại miền Nam quốc gia".
Trong khi quân đội Liban vẫn thiếu khả năng giải giáp Hezbollah, một số bên đã cân nhắc ý tưởng củng cố các cơ chế giải giáp hiện tại thông qua chính phủ Pháp, Mỹ và có thể cả những chuyên gia quân đội khác cùng với lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên Hợp Quốc.
Ông Confavreux cho biết, các bên đã nhất trí tổ chức hội thảo vào tháng 2/2026 về vấn đề củng cố quân đội Liban.
Quân đội Israel triển khai không kích
Trong khi các quan chức tham gia cuộc họp, quân đội Israel đã triển khai không kích nhằm vào nhiều thị trấn tại miền Nam Liban và các khu vực tại Thung lũng Bekaa trong ngày thứ Năm.
Quân đội Israel cho biết đã tổ chức tấn công nhằm vào các mục tiêu Hezbollah tại nhiều khu vực, bao gồm một căn cứ quân sự được sử dụng cho mục đích huấn luyện, dự trữ vũ khí và tổ chức bắn pháo, khẳng định hoạt động tại đây vi phạm những cam kết giữa Israel và Liban và đặt ra mối đe doạ cho Israel. Lực lượng này cũng cho biết đã tấn công một mục tiêu Hezbollah tại khu vực Taybeh miền Nam Liban.
Bình luận về các vụ tấn công, Chủ tịch Quốc hội Liban thân Hezbollah cũng như lãnh đạo Phong trào Amal ông Nabih Berri nhận định những vụ không kích là "thông điệp của Israel" gửi tới hội thảo tại Paris.
Nguyễn Quang Minh (Theo Reuters)
