Trí tuệ nhân tạo (AI) và sự bùng nổ của nó trong khoảng hơn một năm trở lại đây đã dẫn đến nhiều cuộc thảo luận, tranh luận.
Ngoài những lợi ích rõ ràng của công nghệ, nhiều cuộc trò chuyện giờ thường xoay quanh những mối đe dọa tiềm tàng mà tiến bộ công nghệ này gây ra cho loài người.
Việc AI có thể hay không kiểm soát tâm trí con người không phải là trọng điểm. Chính viễn cảnh AI khiến nhiều người mất việc làm và giảm khả năng cạnh tranh đã thu hút được nhiều cuộc thảo luận.
Đáng chú ý, hơn một nửa số công ty thuộc danh sách Fortune 500 coi AI là một yếu tố rủi ro trong hoạt động kinh doanh của họ, tờ Financial Times (Anh) đưa tin hôm 18/8.
Trước đây, nhiều chuyên gia và tổ chức đại diện cho họ đã bày tỏ lo ngại về việc AI gây ra sự gián đoạn trong nhiều ngành nghề. Bây giờ có vẻ như ngay cả các tập đoàn lớn cũng bắt đầu nhìn thấy mặt tối của AI.
Các diễn viên biểu tình trước trụ sở Netflix ở Los Gatos, California, Mỹ, tháng 9/2023, phản đối Hollywood ngày càng sử dụng AI để tạo ra bản sao kỹ thuật số của các diễn viên mà không chính thức hóa mức bồi thường thỏa đáng. Ảnh: AI Business
Theo báo Anh, trong một nghiên cứu do Arize AI, một công ty AI, thực hiện, khoảng 56% các công ty lớn nhất của Mỹ (thuộc danh sách Fortune 500) coi AI là một "yếu tố rủi ro". Đây là mức tăng đột biến so với mức 9% ít ỏi vào năm 2022.
Ngược lại, chỉ có 33 công ty trong số 108 công ty thảo luận cụ thể về AI tạo sinh – công nghệ có khả năng tạo ra văn bản giống con người và hình ảnh chân thực – coi đó là một cơ hội. Trong báo cáo thường niên của mình, các đơn vị này đã đề cập đến việc tiết kiệm chi phí, lợi thế hoạt động và tăng cường đổi mới là những lợi ích tiềm năng của AI tạo sinh.
Tác động của AI tạo sinh được cảm nhận trên một loạt các ngành công nghiệp và tại phần lớn các công ty niêm yết lớn nhất tại Mỹ. Công nghệ máy học dự đoán đã bùng nổ trong 2 năm qua kể từ khi OpenAI phát hành chatbot ChatGPT vào tháng 11/2022.
Kể từ đó, các công ty công nghệ lớn đã đầu tư hàng chục tỷ USD để phát triển các hệ thống AI mạnh mẽ và hàng trăm công ty khởi nghiệp đã ra mắt để tận dụng cơ hội đột phá.
Trong số các công ty Fortune 500, rủi ro AI được đề cập trong các báo cáo tài chính thường niên năm nay bao gồm sự cạnh tranh lớn hơn, với lo ngại rằng họ có thể không theo kịp các đối thủ cạnh tranh thành thạo hơn trong việc sử dụng công nghệ.
Ví dụ, Netflix, dịch vụ phát trực tuyến trị giá 290 tỷ USD, đã cảnh báo rằng các đối thủ cạnh tranh có thể giành được lợi thế hơn mình bằng cách triển khai AI, điều này sẽ ảnh hưởng đến "khả năng cạnh tranh hiệu quả của chúng tôi và kết quả hoạt động của chúng tôi có thể bị ảnh hưởng xấu".
Các tác hại tiềm ẩn khác về AI bao gồm các vấn đề về danh tiếng hoặc hoạt động, chẳng hạn như bị vướng vào các mối lo ngại về đạo đức về tác động tiềm tàng của AI đối với quyền con người, việc làm và quyền riêng tư. Một số ngành lo lắng về AI hơn những ngành khác.
Tập đoàn viễn thông Motorola cho biết, "AI có thể không phải lúc nào cũng hoạt động như mong đợi và các tập dữ liệu có thể không đủ hoặc chứa thông tin bất hợp pháp, thiên vị, có hại hoặc xúc phạm, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến thu nhập và danh tiếng của công ty".
Một số công ty đã trích dẫn các rủi ro tài chính liên quan đến việc sử dụng các hệ thống AI đang phát triển, chẳng hạn như chi phí gia tăng và không thể đoán trước.
Salesforce, một doanh nghiệp phần mềm được định giá 250 tỷ USD, cho biết việc áp dụng AI của họ "gây ra các vấn đề đạo đức mới nổi" xung quanh việc thu thập dữ liệu và quyền riêng tư.
Công ty cho biết biên lợi nhuận của mình có thể bị ảnh hưởng bởi "sự không chắc chắn" xung quanh các ứng dụng AI mới nổi, điều này có nghĩa là công ty có thể sẽ phải cam kết đầu tư nhiều hơn để phát triển và thử nghiệm các mô hình mới.
Rủi ro về an ninh mạng, pháp lý và AI cũng là mối quan tâm chung giữa các công ty Fortune 500.
Gã khổng lồ giải trí Disney cảnh báo rằng "các quy tắc chi phối sự phát triển công nghệ mới" như AI tạo sinh vẫn chưa phát triển, điều này có thể ảnh hưởng đến mô hình kinh doanh hiện tại của công ty như các luồng doanh thu cho việc sử dụng tài sản trí tuệ của công ty và cách công ty tạo ra các sản phẩm giải trí.
Viatris, tập đoàn dược phẩm tách ra từ Pfizer, cảnh báo rằng việc nhân viên hoặc nhà cung cấp sử dụng các giải pháp AI "có thể dẫn đến việc tiết lộ thông tin bí mật" cũng như "truy cập trái phép" vào dữ liệu cá nhân liên quan đến nhân viên, người tham gia thử nghiệm lâm sàng hoặc những người khác.
Minh Đức (Theo FT, Free Press Journal)
