Ba Lan đang triển khai việc xây dựng một trong những dự án cơ sở hạ tầng tham vọng nhất châu Âu: Sân bay Polska (trước đây gọi là Centralny Port Komunikacyjny - CPK), một trung tâm giao thông tích hợp khổng lồ nằm giữa thủ đô Warsaw và thành phố Łódź nhỏ hơn.
Dự án này không chỉ là một sân bay mới mà còn là một trung tâm kết nối hàng không, đường sắt cao tốc và đường bộ, hứa hẹn thay đổi hoàn toàn bộ mặt giao thông tại Ba Lan và khu vực Trung và Đông Âu.
Dự án đã được phê duyệt vào năm 2017, nhưng tiến độ đã bị ảnh hưởng bởi một vụ bê bối tham nhũng liên quan đến chính phủ tiền nhiệm. Vào đầu tháng 12, chính phủ của Thủ tướng Donald Tusk đã đổi tên nhằm tạo cho dự án một khởi đầu mới.
Ông Tusk cam kết đẩy mạnh tiến độ dự án, cho biết cơ sở này sẽ là "sân bay lớn nhất ở khu vực này của châu Âu" và là trung tâm giao thông cho toàn khu vực.
"Tất cả những ai hạ cánh ở đó, tất cả những ai sử dụng sân bay này, tất cả những ai mua sắm ở đó nên biết: Đúng vậy, đây là trái tim của châu Âu - Đây là Port Polska (Sân bay Ba Lan)", Thủ tướng Ba Lan nói khi thông báo tên mới của dự án.
Với phần thiết kế do công ty kiến trúc nổi tiếng Foster + Partners đảm nhận, Sân bay Polska được hình dung như một cửa ngõ vào châu Âu và là một trong những trung tâm vận tải lớn nhất trong khu vực.
Sân bay Polska (Port Polska) được hình dung như một cửa ngõ vào châu Âu và là một trong những trung tâm vận tải lớn nhất trong khu vực. Ảnh: TTW
Sân bay sẽ có 2 đường băng song song dài khoảng 4.000 m (với kế hoạch mở rộng thêm), nhà ga hành khách hiện đại với không gian xanh và ánh sáng tự nhiên, cùng ga tàu tích hợp ngay bên dưới.
Port Polska dự kiến xử lý 40 triệu hành khách/năm ở giai đoạn đầu, và có thể mở rộng lên hơn 65 triệu hành khách/năm vào năm 2060), ngang tầm với các sân bay lớn như London Heathrow của Anh hay Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ.
Khoảng 40% hành khách sẽ đến bằng tàu hỏa, với thời gian di chuyển chỉ 20 phút đến trung tâm Warsaw, 25 phút đến Łódź, và khoảng 2 giờ đến các thành phố lớn khác như Kraków, Gdańsk hay Wrocław nhờ mạng lưới đường sắt cao tốc.
Nhưng đây mới chính là "yếu tố thay đổi cuộc chơi": Port Polska không chỉ là sân bay mà là trung tâm đa phương thức thực thụ, cho phép hành khách chuyển tiếp liền mạch giữa các hình thức di chuyển từ máy bay sang tàu cao tốc và đường bộ.
Dự án sẽ xây dựng hàng nghìn km đường sắt mới, kết nối Ba Lan với các nước láng giềng, thậm chí rút ngắn thời gian từ Berlin chỉ còn dưới 3,5 giờ. Điều này sẽ biến Ba Lan thành cửa ngõ chính vào châu Âu từ phía Đông, thúc đẩy du lịch, thương mại và kinh tế khu vực.
Tổng chi phí ước tính cho dự án khoảng 30-34 tỷ Euro, với việc xây dựng chính thức bắt đầu từ năm 2026 và khai thác vào năm 2032. Đến nay, nhiều hợp đồng lớn đã được ký, như hệ thống xử lý hành lý và thiết kế nhà ga, cùng sự hợp tác với các đối tác quốc tế như sân bay Incheon (Hàn Quốc).
Với vị trí chiến lược ở trung tâm châu Âu, Port Polska không chỉ giải quyết tình trạng quá tải của sân bay Chopin hiện tại mà còn định vị Ba Lan là trung tâm hàng không hàng đầu khu vực, mang lại lợi ích lâu dài cho giao thông, kinh tế và kết nối châu lục. Đây thực sự là bước ngoặt lớn cho tương lai giao thông Trung và Đông Âu.
Minh Đức (Theo TVP World, Euronews)
