Bản Cha Nga là một trong những bản của xã Mỹ Lý, tỉnh Nghệ An, nằm ở phía thượng nguồn sông Nậm Nơn, sát biên giới Việt Nam - Lào. Bản cách trung tâm xã Mỹ Lý khoảng gần 30km đường rừng núi.
Trong điều kiện thời tiết bình thường có thể sử dụng xe máy để di chuyển trên con đường độc đạo, cheo leo lưng chừng núi, men theo dòng sông Nậm Nơn với nhiều dốc cao, vực sâu để vào bản. Tuy nhiên, người dân phải mất nhiều giờ đồng hồ, rất vất vả mới vào được đến nơi.
Trận lũ lịch sử đã khiến bản làng vốn yên bình nay trở nên hoang tàn.
Nơi đây, có 94 hộ đồng bào dân tộc Thái định cư từ bao đời, dù chưa có đường, điện, sóng điện thoại nhưng cuộc sống người dân khá no ấm. Bởi sông Nậm Nơn cung cấp cho bà con tôm, cá, đất đai 2 bên bờ để canh tác ruộng. Sau khi thu hoạch mùa vụ, đồng bào dân tộc Thái ở bản biên giới sẽ đưa thóc, lúa cất vào kho để dự trữ.
Thông thường, nhân dân trong bản sẽ lựa chọn những khu vực an toàn nhất để dựng kho, mỗi gia đình đều có một kho lương thực riêng, nằm cách nhau 3-4m.
Bản Cha Nga có 39 ngôi nhà bị cuối trôi và hàng chục ngôi nhà bị hư hỏng nặng.
Tuy nhiên, cuộc sống yên bình người dân bản Cha Nga đã hoàn toàn bị phá vỡ sau đợt mưa lũ lịch sử vừa qua. Cơn đại hồng thuỷ này đã cuốn trôi hoàn toàn 36 ngôi nhà, hàng chục ngôi nhà khác bị hư hại nghiêm trọng. Nhân dân trong bản chia nhau gạo, thực phẩm ít ỏi còn sót lại để vượt qua khó khăn.
Sau khi mưa lũ giảm, chính quyền địa phương và Đồn Biên phòng Mỹ Lý đã lập tổ công tác cắt rừng lên với bà con, tính toán phương án để nhân dân ổn định cuộc sống trước mắt. Phải hơn 1 ngày đi bộ, cán bộ các lực lượng mới tiếp cận được bản Cha Nga, mang theo được một ít thực phẩm cần thiết cho đồng bào.
Cán bộ Đồn Biên phòng Mỹ Lý tiếp cận, động viên người dân bản biên giới.
Thế nhưng, giữa muôn vàn khó khăn, sức người vận chuyển lương thực, thực phẩm lên bản biên giới không hiệu quả, tiềm ẩn mất an toàn từ sạt lở đất. Anh Lương Văn Lợi, người dân bản Cha Nga, cho biết: "Cơn lũ đã khiến nhiều ngôi nhà, tài sản,… bị cuốn trôi hoàn toàn. Tôi là người dân bản địa cũng quen với địa hình, nhưng việc đi bộ không mang vác gì từ trung tâm xã vào bản và ngược lại là quá khó khăn. Người dân trong bản giờ cũng không biết phải làm sao, bắt đầu lại từ đâu sau lũ lịch sử. Bà con nơi đây còn thiếu thốn đủ thứ, không biết khi nào mới ổn định cuộc sống".
Hiện tại, những hộ gia đình bị thiệt hại nhà cửa ở bản Cha Nga đang được bà con chung tay dựng lán tạm, cứ 3-4 gia đình ở chung một nơi.
Con đường độc đạo bị xoá sổ khiến công tác hỗ trợ nhu yếu phẩm gặp nhiều khó khăn.
Trao đổi với Người Đưa Tin, anh Nguyễn Anh Đoài, Bí thư Đảng uỷ xã Mỹ Lý, cho biết: "Sau trận lũ lịch sử, con đường độc đạo từ trung tâm xã Mỹ Lý đến bản Cha Nga đã bị xoá sổ. Hiện tại, chính quyền địa phương và lực lượng chức năng mới chỉ hỗ trợ được bà con về nhu yếu phẩm cần thiết. Bà con nơi đây còn thiếu thốn rất nhiều thứ. Chúng tôi mong muốn được tỉnh, các lực lượng có phương án hỗ trợ địa phương cho người dân sớm ổn định cuộc sống".
Sáng ngày 31/7, những người dân đầu tiên của bản Cha Nga đã đi bộ ra đến bản Xằng Trên để nhận tiếp tế thực phẩm.
- Tham khảo thêm
Hàng nghìn hộ dân bị cô lập
Báo cáo mới nhất từ cơ quan chức năng Nghệ An, tính đến ngày 30/7, trận lũ lụt vừa qua tại các xã miền núi Nghệ An đã khiến 4 người tử vong, 4 người bị thương. Thống kê đến 10h ngày 30/7 cho thấy, thiệt hại ước tính đến gần 3.550 tỷ đồng. Trận lũ đã cuốn trôi hoàn toàn và gây hư hỏng gần 7.500 nhà. Một tuần sau khi cơn lũ lịch sử quét qua, vẫn còn 7 xã bị cô lập một phần và cô lập hoàn toàn với gần 4.500 hộ dân/20.000 nhân khẩu, do đường sá sạt lở, việc tiếp cận hết sức khó khăn. Cụ thể, xã Nhôn Mai đang cô lập hoàn toàn với gần 7.000 nhân khẩu. 6 xã bị cô lập một phần: Na Loi 5 bản với 347 hộ dân; Tương Dương 4 bản với 394 hộ; Lượng Minh 6 bản với 772 hộ...
Thiệt hại về nhà ở: có 445 nhà bị cuốn trôi hoàn toàn, điển hình ở các xã: Mỹ Lý 214 nhà; Tương Dương 71 nhà; Mường Típ 41 nhà; Mường Xén 20 nhà.... Có gần 5.500 nhà bị hư hỏng, trong đó đáng chú ý ở các xã: Con Cuông 1.153 nhà; Tương Dương 1.783 nhà; Chiêu Lưu 294 nhà; Mường Xén 458 nhà; Nhân Hòa 372 nhà... Về giáo dục: có 40 điểm trường bị thiệt hại về cơ sở vật chất, trang thiết bị. Có 8 trung tâm y tế và 21 trụ sở cơ quan ngập nước, hư hỏng thiệt hại nặng. Hàng nghìn diện tích lúa, hoa màu, cây trồng lâu năm... bị lũ cuốn, vùi lấp, thiệt hại về chăn nuôi, thủy sản cũng rất lớn.
Hiện nay, tỉnh Nghệ An vẫn đang rốt ráo chỉ đạo các xã, lực lượng chức năng khẩn trương hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả bão lũ, tập trung xử lý các khó khăn về đường giao thông, để bảo đảm công tác hỗ trợ giúp người dân sớm ổn định cuộc sống.
Hà Hằng
