Tổng thống Pháp Emmanueal Macron (trái) và Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko sẽ có chuyến thăm Trung Quốc.
Mặc dù Trung Quốc và các nước châu Âu không có chung quan điểm trong cuộc xung đột ở Ukraine, các quan chức và chuyên gia Trung Quốc tin rằng các bên có thể tìm kiếm điểm chung để thúc đẩy liên lạc và phối hợp nhằm hướng tới đàm phán hòa bình, theo tờ Thời báo Hoàn Cầu.
Theo lời mời của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko sẽ thăm Trung Quốc từ ngày 28/2 - 2/3, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Hoa Xuân Oánh ngày 25/2 cho biết.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng tuyên bố sẽ thăm Trung Quốc vào đầu tháng 4, kêu gọi Bắc Kinh "giúp tác động tới Moscow" để chấm dứt xung đột ở Ukraine.
Mặc dù hai chuyến thăm trên có những điểm khác biệt, nhưng xung đột ở Ukraine vẫn là chủ đề trọng tâm, theo tờ Hoàn Cầu.
"Belarus là đồng minh của Nga và nước này có thể tăng cường vai trò trong xung đột. Trung Quốc có thể đánh giá xem Belarus đóng vai trò như thế nào trong nỗ lực thúc đẩy đàm phán hòa bình", Cui Hongjian, giám đốc Khoa Nghiên cứu Châu Âu tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc, nói trên tờ Hoàn Cầu hôm 26/2.
Về vấn đề Ukaine, Trung Quốc đã công bố đề xuất 12 điểm, khẳng định lập trường đứng về phía hòa bình và hối thúc các bên khôi phục đàm phán một cách sớm nhất có thể. Phía Belarus đã bày tỏ sự đồng tình và ủng hộ lập trường của Trung Quốc, theo tờ Hoàn Cầu.
"Để giải quyết xung đột ở Ukraine, không thể gây sức ép với Nga như cách phương Tây đang làm. Trung Quốc và Belarus cần tìm kiếm điểm chung để cùng tham gia vai trò nhằm chấm dứt xung đột. Đây sẽ là vấn đề trọng tâm trong chuyến thăm của ông Lukashenko", ông Cui nói.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cũng có thể thăm Trung Quốc trong nửa đầu năm 2023 và các bên đang có sự chuẩn bị, đại sứ Trung Quốc tại EU, Fu Cong nói trên tờ Hoàn Cầu.
"Trung Quốc và EU đang thúc đẩy các chuyến thăm cấp cao thường xuyên", ông Fu nói.
Việc tăng cường trao đổi cấp cao giữa Trung Quốc và châu Âu đang là xu hướng tích cực, cho thấy châu Âu không muốn chứng kiến một cuộc xung đột Nga - Ukraine kéo dài vì nền kinh tế và khả năng cạnh tranh của khối đã bị suy yếu, Wang Yiwei, giám đốc Viện các vấn đề quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, nói trên tờ Hoàn Cầu hôm 26/2.
"Châu Âu đang dần hiểu lập trường của Trung Quốc và ngờ vực Mỹ nhiều hơn, đặc biệt là sau vụi đường ống Nord Stream bị phá hoại", ông Wang nhận định.
Khi được hỏi về việc mong muốn Trung Quốc tác động với Nga, Tổng thống Pháp Macron nói động thái này nhằm đảm bảo rằng Nga sẽ không sử dụng vũ khí hạt nhân, tránh leo thang căng thẳng trước khi các cuộc đàm phán có thể diễn ra.
“Chắc chắn có sự khác biệt lớn trong quan điểm của Trung Quốc và châu Âu về cuộc khủng hoảng Ukraine, chủ yếu là do sự hiểu biết khác nhau về bản chất của cuộc xung đột,” ông Cui nói.
Nhiều nước châu Âu cũng là thành viên NATO nên dĩ nhiên các nước này không chấp nhận cách giải thích xung đột ở Ukraine là do NATO mở rộng về phía đông, theo ông Cui.
Tuy nhiên, các quan chức và chuyên gia Trung Quốc tin rằng, những khác biệt hiện có không nên là rào cản ngăn Trung Quốc và châu Âu thúc đẩy hợp tác và tiến tới một giải pháp thiết thực.
"Trung Quốc đánh giá cao việc Pháp ủng hộ châu Âu độc lập về mặt chiến lược. Pháp có truyền thống xây dựng chính sách đối ngoại độc lập. Điều quan trọng là phải thúc đẩy sự phát triển đa cực", ông Cui nói.
Theo ông Cui, "nếu Trung Quốc và Pháp hoặc Trung Quốc và châu Âu có thể cùng đưa ra giải pháp cho vấn đề Ukraine thì nhiều khả năng nó sẽ được các bên liên quan chấp nhận".
Đăng Nguyễn - Hoàn Cầu