Từng là loại cây mọc hoang dại trên dãy núi Ngọc Linh thuộc địa phận của tỉnh Quảng Nam và Kon Tum, sâm Ngọc Linh được các nhà khoa học phát hiện và xác định là một trong 5 loại nhân sâm tốt nhất thế giới.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, thân rễ và thân củ của sâm Ngọc Linh có chứa đến 52 hợp chất Saponin và là một trong những loại sâm có hàm lượng Saponin nhiều nhất thế giới. Vì vậy, giá của sâm Ngọc Linh dao động từ 90-300 triệu đồng/kg.
Cây sâm Ngọc Linh được xác định là một trong 5 loại nhân sâm tốt nhất thế giới. (Ảnh: Nguyễn Thương).
Thậm chí, những củ sâm có trọng lượng lớn được tìm thấy trong tự nhiên được lùng mua với giá lên đến hàng tỷ đồng.
Đặc biệt, lá sâm Ngọc Linh cũng chứa tới 16 hợp chất Saponin, 17 acid amin và 20 khoáng chất vi lượng nên được săn lùng ráo riết với giá từ 10-12 triệu đồng/kg lá tươi và 150 triệu đồng/kg lá khô.
Ngay cả hạt sâm Ngọc Linh cũng trở thành loại hạt đắt nhất Việt Nam khi có giá đắt hơn vàng, lên đến 110-120 nghìn đồng/hạt. Trung bình, cứ khoảng trên 2.000 hạt sẽ được 1kg. Như vậy, 1kg hạt sâm Ngọc Linh sẽ có giá từ 220-240 triệu đồng.
Là loại hạt rất quý hiếm nên có giá lên tới 240 triệu đồng/kg. (Ảnh: Nguyễn Thương).
Với giá trị cao nên thời gian gần đây, trên các chợ online và các trang thương mại điện tử, hạt sâm Ngọc Linh bất ngờ được rao bán với giá rẻ chưa từng có, chỉ từ 5-10 nghìn đồng/hạt.
“Hạt sâm Ngọc Linh giá chỉ 100 nghìn đồng 20 hạt. Nếu khách mua số lượng lớn, giá chỉ 2,5 triệu đồng/kg. Hạt đã sấy khô, về chỉ việc gieo xuống là tỷ lệ mọc mầm 100%”, một người bán hạt sâm Ngọc Linh trên chợ online rao.
Không chỉ vậy, trên các trang thương mại điện tử, hạt sâm Ngọc Linh cũng được rao bán với giá rất rẻ, sẵn hàng từ 5-10kg. Khi được hỏi, người bán nào cũng cam kết hàng chuẩn 100% nhưng làm cách nào để biết hàng chuẩn hay không thì lại không trả lời được.
Trao đổi với PV, chị Nguyễn Thị Hồng Thương, trú tại xã Trà cang, huyện Nam Trà My (Quảng Nam) cho biết, giá hạt sâm Ngọc Linh tại vườn nhà chị hiện tại là 110-130 nghìn đồng/hạt mà không đủ hàng để bán.
Việc mua bán hạt sâm Ngọc Linh không tính theo cân nặng mà đếm hạt hoặc bán theo lon. (Ảnh: Nguyễn Thương).
“Mỗi cây sâm Ngọc Linh trồng 4 năm mới ra hoa và đậu quả, mỗi cây chỉ cho một nhánh, rất ít cây cho 2-3 nhánh mà mỗi nhánh cho đúng 1 bông. Có cây thì cho vài chục hạt, có cây chỉ vài hạt, thậm chí là không có hạt”, chị Thương phân tích.
Bên cạnh đó, hầu hết người trồng sâm ở vùng núi Ngọc Linh đều sẽ giữ lại hạt để ươm cây chứ rất ít người bán. Vì vậy, loại hạt này lúc nào cũng khan hiếm và “cháy hàng”, không có để rao bán với giá “rẻ như cho” trên các chợ online.
Quả sâm Ngọc Linh khi chín có chấm đen không đều trên đỉnh quả. Phần thịt quả mỏng, có vị hơi đắng nhân nhẩn như khổ qua, ngọt thanh như mật rất dễ chịu. Còn hạt sâm giả được bán theo giá “siêu rẻ” có nguồn gốc từ Trung Quốc hoặc chỉ là hạt dổi hoặc hạt cam thảo, rất cứng, có chấm đen trên đỉnh và vỏ rất dày.
Mỗi cây sâm Ngọc Linh chỉ cho một nhánh hoa với số lượng hạt rất ít, chị Thương phải bọc lưới tránh sâu bọ hoặc chim, chuột ăn hạt. (Ảnh: Nguyễn Thương).
Theo chị Thương, với giá “đắt như vàng” nên việc mua bán hạt sâm Ngọc Linh ở Quảng Nam hay Kon Tum cũng chưa bao giờ mang lên cân mà chỉ đếm hạt hoặc ai mua nhiều thì đong bằng lon.
“Từ bé đến giờ tôi và hầu hết mọi người chưa bao giờ thử cân xem 1kg hạt sâm Ngọc Linh có bao nhiêu hạt. Nếu bán thì là 110-130 nghìn đồng/hạt, ai mua nhiều thì 120 triệu đồng/lon”, chị Thương nói.
Ông Hồ Quang Bửu, Chủ tịch UBND huyện Nam Trà My thông tin, bình quân mỗi cây sâm ra hoa kết trái đến khi chín cho khoảng 30 đến 40 hạt. Mỗi lon hạt tương đương khoảng 1.000 hạt, cách đây 2 năm có giá hơn 40 triệu đồng, còn hiện nay hạt giống sâm được bà con bán tính theo hạt, mỗi hạt giống sâm có giá trên 100 nghìn đồng.
Hồng Cảnh