Tại họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 3/3, trả lời câu hỏi của báo chí về tình hình giải ngân vốn đầu tư công, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông nhấn mạnh, giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong những năm vừa qua.
Trong năm 2022, Thủ tướng đã ban hành 3 nghị quyết chuyên đề, 5 công điện, 1 chỉ thị và thành lập 6 tổ công tác để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Các Tổ trưởng tổ công tác là Phó Thủ tướng và Bộ trưởng.
Năm 2022, tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt 92,97% so với kế hoạch, so với năm 2021 thì không bằng (năm 2021 là 95,11%). Tuy nhiên, năm 2022 phải tiêu số vốn tuyệt đối tăng thêm 120.000 tỷ đồng.
“Chúng ta giao tăng thêm là theo chương trình mục tiêu quốc gia. Tôi cho rằng đây là con số rất tích cực”, Thứ trưởng nói.
Theo Thứ trưởng, 2 tháng đầu năm 2023, trách nhiệm nặng nề hơn khi đã giao cho các bộ, ngành địa phương tổng số trên 700.000 tỷ đồng, tăng 140.000 tỷ đồng so với năm 2022 và tăng 260.000 tỷ so với năm 2021.
“Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quyết liệt, ngay từ đầu năm đã tổ chức Hội nghị toàn quốc thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Thủ tướng ngay từ mùng 4 Tết đã đi rất nhiều địa phương, thúc đẩy giải ngân, tháo gỡ khó khăn các công trình trọng điểm quốc gia”, ông Đông nêu rõ.
Thứ trưởng Bộ KH&ĐT trả lời báo chí tại phiên họp.
Lãnh đạo Bộ KH&ĐT cho hay, để giải ngân được số vốn này, kinh nghiệm từ năm 2022 có một số bài học. Thứ nhất là thực hiện hiệu quả 6 tổ công tác do Thủ tướng thành lập, đôn đốc các bộ, ngành, tháo gỡ các khó khăn.
Tiếp đến là chuẩn bị tốt các dự án đầu tư từ khâu phê duyệt, lựa chọn, để khi có vốn giao thì giải ngân được ngay. Tập trung giải quyết các khó khăn liên quan đến thể chế (nếu có) về công tác giải phóng mặt bằng.
Trong 3 chương trình mục tiêu quốc gia thì có Chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc thiểu số miền núi. Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang tuần trước đã phê duyệt quyết định ban hành tiêu chí, định mức phân bổ cho đất ở, đất sản xuất hỗ trợ. Như vậy, hiện nay tất cả các văn bản pháp quy hướng dẫn 3 Chương trình mục tiêu quốc gia đều đẩy nhanh việc phân bổ chi tiết xuống cấp huyện, cấp xã để tổ chức giải ngân.
Về giải quyết các khó khăn về nguyên, vật liệu, điều chỉnh giá, năm 2022 có tác động nhiều hơn, cân đối các vấn đề về nguyên vật liệu, giá. Song theo Thứ trưởng, vẫn một số vấn đề như đất cát san lấp, đặc biệt khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nguồn nguyên liệu cho các công trình đường cao tốc Bắc Nam cần được quan tâm hơn để đảm bảo nguyên liệu.
Giải pháp tiếp theo là đôn đốc các nhà thầu bố trí đủ nhân lực, nhân công để đảm bảo tiến độ. “Chúng tôi thấy đối với địa phương nào, đồng chí Chủ tịch tỉnh, Bí thư tỉnh, Trưởng ban quản lý dự án quan tâm sát tiến độ thì giải ngân tốt so với các địa phương khác”, Thứ trưởng Trần Duy Đông nói.
Năm 2023, Chính phủ đặt mục tiêu giải ngân 95% trong hơn 700.000 tỷ đồng vốn đầu tư công được giao (Ảnh: Phạm Tùng).
Nội dung cuối cùng, theo Thứ trưởng là cần giải quyết vướng mắc liên quan đến ODA. “ODA thì đặc thù hơn, ví dụ phải điều chỉnh dự án, kế hoạch vay vốn, kéo dài hơn. Các bộ ngành cần hỗ trợ địa phương, phối hợp với nhà tài trợ để điều chỉnh sớm”, ông nói.
Thứ trưởng nêu rõ, cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng, các bộ, ngành, tổ công tác sẽ nỗ lực để cố gắng giải ngân cao nhất số vốn 700.000 tỷ đồng. “Chúng tôi tin tưởng sẽ làm được. Đây là nỗ lực rất lớn để thúc đẩy phát triển kinh tế và hỗ trợ các ngành kinh tế khác”, ông Đông nhấn mạnh.
Tại cuộc họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết, kinh nghiệm giải ngân vốn đầu tư công là không tập trung dàn trải, có trọng tâm trọng điểm.
Ông Sơn chia sẻ, ngay đầu nhiệm kỳ 2021-2026, dự kiến có trên 10.000 dự án, sau đó Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt cắt giảm đi còn 5.000 dự án.
“Đây là giải pháp rất quan trọng để tập trung giải ngân vốn đầu tư công. Đặc biệt chúng ta tập trung cho dự án liên kết vùng, tạo ra các không gian phát triển mới, các tuyến đường cao tốc, công trình hạ tầng”, Bộ trưởng Trần Văn Sơn nhấn mạnh.
