Đây là lần đầu tiên một bộ sưu tập về âm nhạc của Việt Nam được công nhận là Di sản Tư liệu Thế giới.
Đánh giá về kết quả, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Ngô Lê Văn - Trưởng đoàn Việt Nam nhấn mạnh: "Việc Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân được UNESCO ghi danh không chỉ là vinh dự to lớn đối với cá nhân nhạc sĩ và gia đình, mà còn là sự khẳng định vị thế của nền âm nhạc Việt Nam trong dòng chảy di sản trí tuệ nhân loại. Đây là minh chứng sinh động cho sức sống bền bỉ của âm nhạc Việt Nam, là ký ức sống động về một giai đoạn lịch sử, phản ánh tâm hồn, bản sắc và khát vọng của cả một dân tộc qua từng giai điệu."
Thứ trưởng đề cao vai trò quan trọng của Chương trình Ký ức Thế giới trong việc bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử toàn cầu, đồng thời đánh giá cao sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan chức năng và chuyên gia trong nước, quốc tế, đặc biệt là những đóng góp tâm huyết từ gia đình Nhạc sĩ Hoàng Vân trong việc lưu giữ và quảng bá bộ sưu tập quý báu này.
Quang cảnh phiên họp của Hội đồng Chấp hành UNESCO.
Đại sứ, Trưởng đại điện Phái đoàn Việt Nam bên cạnh UNESCO Nguyễn Thị Vân Anh chia sẻ: Bộ sưu tập là một trong 74 hồ sơ được UNESCO khuyến nghị ghi danh trên tổng số 121 hồ sơ đề cử được xem xét trong kỳ họp này. Việc hồ sơ được thông qua thuận lợi và vượt kết quả mong đợi, với sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bên liên quan, đặc biệt là vai trò tư vấn kịp thời của Tiến sĩ Vũ Thị Minh Hương, Uỷ viên Ủy ban tư vấn quốc tế của Chương trình Ký ức thế giới UNESCO nhiệm kỳ 2024-2028, đã góp phần quan trọng giúp hồ sơ được thông qua với tỷ lệ tuyệt đối (100%).
Bà Lê Thị Hồng Vân - Cục trưởng Cục Ngoại vụ và Ngoại giao văn hóa, Bộ Ngoại giao, Tổng Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam khẳng định: Việc hồ sơ 'Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân' được ghi danh là thành công vượt mong đợi, kết quả của sự phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ giữa Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam cùng đội ngũ chuyên gia trong nước và quốc tế.
Bà Lê Thị Hồng Vân cho biết bộ sưu tập là di sản tư liệu thế giới thứ 4 trên tổng số 570 di sản tư liệu thế giới đã được UNESCO ghi danh cho đến nay. Đây cũng là di sản tư liệu đầu tiên về âm nhạc của Việt Nam được ghi danh, góp phần làm giàu thêm kho tàng văn hóa dân tộc và văn minh nhân loại.
Sự ghi danh trên càng có ý nghĩa hơn khi Luật Di sản Văn hóa sửa đổi được Quốc hội thông qua năm 2024 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, trong đó lần đầu tiên dành riêng một chương cho di sản tư liệu, thể hiện sự quan tâm ngày càng sâu sắc của Nhà nước, các cơ quan quản lý và toàn xã hội đối với lĩnh vực này.
Phần ký âm ca khúc Bài ca Xây dựng - một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nhạc sĩ Hoàng Vân.
Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân gồm hơn 700 tác phẩm âm nhạc sáng tác từ năm 1951 đến 2010, phản ánh sâu sắc những biến chuyển của đất nước và đời sống tinh thần của nhân dân Việt Nam qua nhiều thời kỳ. Với sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc cổ điển châu Âu và âm nhạc dân tộc, các tác phẩm của ông không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn là tư liệu quý báu phục vụ nghiên cứu văn hóa, xã hội và lịch sử âm nhạc Việt Nam.
Theo đánh giá của Hội đồng Tư vấn Quốc tế Chương trình Ký ức Thế giới của UNESCO, hồ sơ của Việt Nam đáp ứng đầy đủ các tiêu chí quốc tế với những giá trị nổi bật. Bộ sưu tập được bảo tồn tốt, có tính tiếp cận cao thông qua nền tảng số đa ngữ, góp phần lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam đến cộng đồng quốc tế.
Việc UNESCO ghi danh Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân không chỉ là niềm tự hào của riêng gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân, mà còn là niềm tự hào chung của đất nước, nhân dân Việt Nam, di sản tư liệu này sẽ góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về di sản tư liệu, lan tỏa giá trị văn hóa – lịch sử – nhân văn Việt Nam ra thế giới, từ đó nâng cao hình ảnh, vị thế của đất nước và con người Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.
