Sáng 2/11, Diễn đàn "Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường lắng nghe nông dân nói năm 2025" với chủ đề "Đồng hành cùng nông dân bước vào kỷ nguyên mới" đã diễn ra với mục tiêu nâng cao vai trò, vị thế và đời sống người nông dân trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.
Nhiều nhóm vấn đề được các nông dân quan tâm
Phát biểu khai mạc, ông Lương Quốc Đoàn - Chủ tịch BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam cho biết, đây là hoạt động quan trọng trước thềm Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân năm 2025. Tính đến trước diễn đàn, gần 1.000 ý kiến, kiến nghị đã được gửi tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Hội Nông dân Việt Nam, phản ánh những vấn đề thời sự của nông nghiệp, nông dân, nông thôn hiện nay.
Ông Lương Quốc Đoàn - Chủ tịch BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam.
Các ý kiến tập trung vào bốn nhóm chủ đề lớn. Thứ nhất, về đổi mới thể chế, cải cách thủ tục hành chính trong bối cảnh phân cấp, phân quyền mạnh cho địa phương, nhất là trong lĩnh vực đất đai, khuyến nông, thú y, môi trường. Nhiều nông dân mong muốn cắt giảm thủ tục, khơi thông nguồn lực đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.
Thứ hai, về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, các đại biểu đề nghị tăng cường ứng dụng công nghệ mới, trí tuệ nhân tạo, đẩy mạnh truy xuất nguồn gốc, phát triển nông nghiệp xanh, tuần hoàn, giảm phát thải.
Thứ ba, về tổ chức sản xuất và nguồn lực đầu tư, nhiều ý kiến kiến nghị hỗ trợ phát triển hợp tác xã, tổ hợp tác, liên kết chuỗi, cùng chính sách tín dụng xanh và đào tạo nhân lực cho kinh tế hợp tác.
Thứ tư, về người nông dân và xã hội nông thôn, nhiều ý kiến đề xuất xây dựng Bộ tiêu chí "Nông dân số - Nông dân xanh - Nông dân tử tế" nhằm hướng tới mục tiêu "Xây dựng giai cấp nông dân Việt Nam văn minh, tự cường, khát vọng vươn lên" như tinh thần dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng.
Chia sẻ tại diễn đàn, ông Trần Đức Thắng - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh: "Muốn phát triển nông nghiệp hiện đại, sinh thái, bền vững thì trước hết phải làm cho người nông dân hạnh phúc, có thu nhập tốt và có vị thế xã hội xứng đáng".
Ông Trần Đức Thắng - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Bộ đang triển khai nhiều chính sách hướng tới nền nông nghiệp xanh, hiệu quả, nhân văn, trong đó tập trung hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, mở rộng dịch vụ công trực tuyến, tạo môi trường thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Bộ trưởng khẳng định, Bộ phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, trao quyền chủ động cho địa phương và cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo, phát triển sinh kế bền vững. Đồng thời, coi trọng phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp và nông dân làm trung tâm của chuỗi giá trị nông sản quốc gia.
"Điển hình như Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long là bước khởi đầu quan trọng hướng tới kinh tế carbon và nông nghiệp sinh thái", Bộ trưởng Bộ NN&MT chia sẻ.
Ông Trần Đức Thắng - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trườngTheo Bộ trưởng, mục tiêu là hình thành lớp nông dân chuyên nghiệp, có khát vọng làm giàu chính đáng, được đào tạo nghề gắn với chuyển đổi số, khoa học và công nghệ. Cùng với đó, Bộ đang xây dựng cơ sở dữ liệu vùng nguyên liệu, mã số vùng trồng, hệ thống truy xuất nguồn gốc và thị trường trực tuyến, hướng đến nông thôn xanh, văn minh, nghĩa tình, đáng sống.
"Mọi chính sách, dù hay đến đâu, cũng chỉ thực sự có ý nghĩa khi bắt nguồn từ thực tiễn của người dân, từ tiếng nói chân thành của người nông dân, các doanh nghiệp và hợp tác xã", ông Thắng nói.
Tại diễn đàn, Bộ trưởng Trần Đức Thắng bày tỏ mong muốn lắng nghe toàn bộ ý kiến của bà con nông dân, từ đó tổng hợp và chuyển hóa thành các giải pháp, chính sách thực tiễn, khơi dậy tiềm năng của kinh tế tư nhân và nông dân ở nông thôn.
Đặt người nông dân ở vị trí trung tâm
Tại Diễn đàn, ông Phạm Văn Hướng - Chủ tịch Câu lạc bộ Đại điền tỉnh Ninh Bình nêu câu hỏi: "Thực hiện ý kiến chỉ đạo quan trọng của Tổng Bí thư Tô Lâm, trong thời gian tới, Hội Nông dân Việt Nam và Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ triển khai những giải pháp gì để hiện thực hóa khát vọng đưa nông dân bước vào kỷ nguyên mới?"
Ông Phạm Văn Hướng - Chủ tịch Câu lạc bộ Đại điền tỉnh Ninh Bình.
Ông Hướng cũng chia sẻ, Hội Đại điền Ninh Bình hiện phối hợp cùng Công ty TNHH Cường Tân nghiên cứu, sản xuất giống lúa, và bày tỏ mong muốn Bộ cùng Hội Nông dân Việt Nam có chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho nông dân tiêu biểu được tham quan, học tập tại nước ngoài nhằm mở rộng hợp tác quốc tế.
Trả lời, ông Lê Đức Thịnh - Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) khẳng định: "Chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm là kim chỉ nam cho toàn ngành: Đặt người nông dân ở vị trí trung tâm; từ mỗi cánh đồng, nâng tầm thương hiệu quốc gia; từ mỗi làng quê, xây dựng một Việt Nam hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc".
Theo ông Thịnh, Bộ NN&MT đang triển khai bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Thứ nhất, hoàn thiện thể chế, chính sách, chuyển trọng tâm từ quản lý sang trao quyền và phục vụ, tạo điều kiện để người dân, hợp tác xã và doanh nghiệp chủ động hơn. Thứ hai, phân cấp mạnh mẽ chương trình nông thôn mới và giảm nghèo, mở rộng mô hình sản xuất giảm phát thải và xây dựng Quỹ đầu tư xanh hỗ trợ tín dụng, bảo hiểm nông nghiệp.
Thứ ba, Bộ thúc đẩy phát triển nông dân chuyên nghiệp, nông dân số, triển khai chương trình "Nông dân số - Nông nghiệp số - Nông thôn số" tại 10 tỉnh, giúp nông dân ứng dụng sổ tay điện tử, truy xuất nguồn gốc và thương mại điện tử nông sản.
Thứ tư, Bộ tập trung xây dựng nông thôn văn minh, an ninh, nghĩa tình, hướng tới không gian sống nông thôn hiện đại, sinh thái, số hóa. "Nông thôn Việt Nam không chỉ thoát nghèo, mà đang vươn tới văn minh và hạnh phúc", ông Thịnh nhấn mạnh.
Cũng tại diễn đàn, bà Đỗ Thị Thúy Hà - Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Đầu tư phát triển Sông Giá (Hải Phòng) đã đặt câu hỏi về cơ chế thúc đẩy ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong nông nghiệp.
"Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị yêu cầu chúng ta làm chủ công nghệ sinh học, công nghệ chọn tạo giống và nhanh chóng ứng dụng chuyển đổi số trong sản xuất, quản lý nông nghiệp. HTX chúng tôi đang thử nghiệm mô hình quản lý cloud để xã viên cùng giám sát, chia sẻ lợi nhuận, song rất cần sự đồng hành của các viện, trường và chính sách để nông dân được tham gia trực tiếp vào các đề tài khoa học thay vì chỉ là đối tượng thụ hưởng", bà Hà chia sẻ.
Bộ NN&MT cho biết đang tập trung hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, mở rộng dịch vụ công trực tuyến, tạo môi trường thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Giải đáp kiến nghị này, ông Nguyễn Văn Long - Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Bộ đã ban hành các quy định cụ thể cho phép nông dân, HTX và doanh nghiệp chủ động đặt hàng, tham gia nghiên cứu khoa học.
"Mọi bài toán của ngành đều được công khai, minh bạch để mời gọi các nhà khoa học, doanh nghiệp và nông dân cùng tham gia. Bộ cũng cho phép thành lập các quỹ, tổ chức nghiên cứu vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, không cần chờ kế hoạch hàng năm," ông Long cho biết.
Ở góc độ tổ chức hội, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn nhấn mạnh, chuyển đổi số đang được đẩy mạnh trong hệ thống Hội, hướng tới hỗ trợ hội viên nâng cao kỹ năng, quản lý sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
"Ứng dụng Nông dân Việt hiện đã có hơn 4,5 triệu người sử dụng. Hội cũng hợp tác với Google, VNPT, Coopmart để đào tạo kỹ năng số, giúp nông dân đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử, kết nối trực tiếp với khách hàng và mở rộng thị trường," ông Đoàn thông tin.
Theo ông Đoàn, khi nông dân được tiếp cận tri thức và công nghệ, họ không chỉ là người sản xuất mà còn trở thành chủ thể sáng tạo, góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, sinh thái và bền vững.
