Evergrande từng là nhà phát triển bất động sản nợ nhiều nhất thế giới, với khoản nợ vượt 300 tỷ USD vào thời điểm tòa án Hong Kong ra lệnh thanh lý tháng 1/2024. Lý do là công ty không thể trình bày kế hoạch tái cấu trúc khả thi để trả nợ. Ngay sau đó, cổ phiếu Evergrande bị đình chỉ giao dịch.
Theo quy định của sàn Hong Kong, công ty có thể bị hủy niêm yết nếu cổ phiếu bị ngừng giao dịch liên tiếp 18 tháng. Ngày 8/8, sàn đã gửi thông báo về việc hủy niêm yết vì đến 28/7, giao dịch vẫn chưa được nối lại. Ngày giao dịch cuối cùng sẽ là 22/8 và Evergrande cho biết sẽ không yêu cầu xem xét lại quyết định này.
Một người đàn ông đi ngang qua lối vào trụ sở chính của Tập đoàn China Evergrande tại Hong Kong vào ngày 4/10/2021.
Khủng hoảng bất động sản Trung Quốc và tác động từ Evergrande
Evergrande là một trong hàng loạt tập đoàn địa ốc Trung Quốc vỡ nợ sau khi chính quyền Bắc Kinh siết chặt vay nợ vào năm 2020. Không thể huy động vốn mới, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán, đẩy thị trường bất động sản vào khủng hoảng kéo dài.
Cuộc khủng hoảng này đã làm suy yếu nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, khiến giá nhà liên tục giảm dù chính phủ đã tung ra nhiều biện pháp hỗ trợ. Tòa án Hong Kong hiện cũng đang xử lý các đơn thanh lý của nhiều doanh nghiệp địa ốc khác, trong đó có Country Garden – một trong những công ty lớn nhất ngành.
Tài sản, nợ và bê bối pháp lý của Evergrande
Theo phán quyết tháng 1/2024, hơn 90% tài sản của Evergrande nằm ở Trung Quốc đại lục. Công ty niêm yết tại Hong Kong từ năm 2009 và dừng giao dịch từ 29/1/2024 ở mức 0,16 đô la Hong Kong/cổ phiếu. Tính đến 31/7/2024, các nhà thanh lý đã nhận yêu cầu đòi nợ trị giá 45 tỷ USD – cao hơn nhiều so với con số 27,5 tỷ USD công bố cuối 2022.
Hiện các nhà thanh lý đã kiểm soát hơn 100 công ty thuộc tập đoàn, với tổng giá trị tài sản khoảng 3,5 tỷ USD, nhưng mới bán được 255 triệu USD – phần lớn từ tài sản của các công ty con. Họ nhận định khả năng tái cấu trúc toàn diện là “khó đạt được”, song vẫn sẽ xem xét mọi phương án khả thi.
Về pháp lý, nhà sáng lập Hứa Gia Ấn (Hui Ka Yan) bị bắt tháng 9/2023 vì nghi phạm tội. Năm 2024, công ty con Hengda bị phạt 4,2 tỷ nhân dân tệ (584 triệu USD) vì làm sai lệch báo cáo tài chính. Hứa bị phạt 47 triệu nhân dân tệ, cấm vĩnh viễn tham gia thị trường chứng khoán Trung Quốc. Cơ quan quản lý cũng xử phạt và cấm hãng kiểm toán PwC 6 tháng vì liên quan vụ việc này.
Ngọc Linh (Theo CNN)
