Quy mô của sự sụp đổ các tuyến phòng thủ của Nga gần Kharkiv ở đông bắc Ukraine đã trở nên rõ ràng vào sáng 11/9 sau khi Kiev phát động cuộc phản công lớn nhất kể từ đầu cuộc chiến, dường như khiến ngay cả các lực lượng Nga cũng bị bất ngờ.
Bộ Quốc phòng Anh hôm 11/9 cho biết, các lực lượng Ukraine đã đạt được những lợi ích “đáng kể” trên hướng Kharkiv, nhưng giao tranh vẫn tiếp diễn xung quanh Izyum, thành phố có 45.000 dân, nơi đã là điểm nóng tranh chấp ngay từ đầu cuộc chiến, và Kupyansk, một trung tâm giao thông kết nối đường sắt và đường bộ mà các chuyên gia cho rằng có vai trò rất quan trọng trong việc tiếp tế cho các lực lượng Nga ở Donbass, mặt trận chính.
“Việc giải phóng các khu định cư ở các quận Kupyansk và Izyum của vùng Kharkiv đang diễn ra”, quân đội Ukraine cho biết trong bản cập nhật chiến trường hôm 11/9, ngày thứ 200 kể từ khi Nga phát động tấn công quân sự vào nước láng giềng Đông Âu.
Các video được tổ chức theo dõi xung đột Oryx tải lên một trang web điều hành bởi các nhà phân tích quân sự có trụ sở tại Hà Lan là Stijn Mitzer và Joost Oliemans, cho thấy rất nhiều xe tăng và pháo Nga bị bỏ lại ở pháo đài Kharkiv, cho thấy các lực lượng Nga đang rút lui nhanh chóng như thế nào.
Các chuyên gia quân sự cho biết, việc đánh chiếm Kupyansk có thể gây ra những thất bại hơn nữa cho người Nga.
Dấu tích của một chiếc xe tăng bị phá hủy được nhìn thấy ở Balakliya, khu vực Kharkiv, Đông Bắc Ukraine, ngày 10/9/2022. Ảnh: Getty Images
Một người dân đi xe đạp ngang qua một chiếc xe quân sự bị phá hủy ở Balakliya, khu vực Kharkiv, Đông Bắc Ukraine, ngày 10/9/2022. Ảnh: Getty Images
“Đường bộ, đường sắt, cầu, sông. Làm thế nào hậu cần lưu chuyển trong chiến tranh. Nếu không có chúng, bạn không thể thực hiện phòng thủ, tấn công hoặc thậm chí là rút lui có kiểm soát”, Tướng về hưu Mark Hertling, cựu chỉ huy quân đội Mỹ ở châu Âu, cho biết trên Twitter.
Người đứng đầu quân đội Ukraine thông báo vào đầu ngày 11/9 rằng quân đội của ông đã giành lại quyền kiểm soát hơn 3.000 km2 lãnh thổ từ tay quân Nga kể từ đầu tháng này khi cuộc phản công được tiến hành.
“Theo hướng Kharkiv, chúng tôi không chỉ bắt đầu tiến về phía nam và phía đông mà còn tiến về phía bắc. Còn 50 km nữa là tới biên giới với Nga”, Tổng tư lệnh Ukraine Valeriy Zaluzhnyi cho biết trên Telegram hôm 11/9.
Cân nhắc bước tiếp theo
Cuộc rút lui khỏi thành phố Izyum đánh dấu thất bại nặng nề nhất của các lực lượng Nga kể từ khi họ rút lui khỏi khu vực xung quanh thủ đô Kiev hồi cuối tháng 3 - đầu tháng 4.
Bộ Quốc phòng Nga hôm 10/9 đã xác nhận việc quân đội của họ rút lui khỏi Kharkiv, nhưng cho biết động thái này được thực hiện như một phần của kế hoạch tái triển khai lực lượng tới khu vực Donetsk ở miền Đông để “đạt được mục tiêu đã nêu là giải phóng Donbass”.
Bước tiến gần Kharkiv của quân đội Ukraine có ý nghĩa quan trọng về mặt chính trị đối với ông Zelenskyy khi nhà lãnh đạo Ukraine tìm cách duy trì sự thống nhất của châu Âu trong việc ủng hộ Ukraine - cung cấp vũ khí và tiền bạc - ngay cả khi cuộc khủng hoảng năng lượng có nguy cơ trở nên trầm trọng hơn vào mùa đông này sau khi nguồn cung khí đốt của Nga cho các khách hàng châu Âu bị cắt giảm.
“Tôi tin rằng mùa đông năm nay là một bước ngoặt, và nó có thể dẫn đến việc Ukraine nhanh chóng giải phóng lãnh thổ”, ông Zelenskyy cho biết trong các bình luận trước một diễn đàn chính trị được công bố trên trang web của ông vào cuối ngày 10/9.
Binh sĩ Ukraine được nhìn thấy sau khi quân đội Ukraine giành quyền kiểm soát một số ngôi làng ở Kharkiv, Đông Bắc đất nước. Ảnh: Anadolu Agency
Quân Ukraine chuẩn bị vận chuyển một chiếc xe tăng Nga thu được ở khu vực Kharkiv trong bức ảnh được cơ quan báo chí của Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine công bố. Ảnh: The Guardian
Nhà phân tích quân sự Oleh Zhdanov có trụ sở tại Kiev cho biết, thành công này của quân đội Ukraine có thể mở đường cho một cuộc tấn công sâu hơn vào khu vực Luhansk, nơi mà Nga đã tuyên bố giành toàn quyền kiểm soát từ đầu tháng 7.
“Nhìn vào bản đồ sẽ thấy khả năng cuộc tấn công sẽ phát triển theo hướng Svatove - Starobelsk, và Severodonetsk - Lysychansk. Đây là 2 hướng đầy hứa hẹn”, ông Zhdanov cho biết.
Ông Mykola Bielieskov, thành viên nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia ở Kiev, cho biết sau chiến thắng này, quân đội Ukraine cần cân nhắc các bước tiếp theo một cách thận trọng.
“Chúng ta vẫn cần củng cố các lợi ích và giải phóng các khu định cư, giải phóng Izyum, đảm bảo an ninh cho sườn phía bắc khỏi người Nga từ vùng Belgorod của họ (miền Tây nước Nga), ông Bielieskov cho biết.
“Vì vậy, tôi cho rằng tốt hơn là nên thận trọng và củng cố những lợi ích đạt được, bởi vì để đi xa hơn sẽ có những rủi ro”, nhà nghiên cứu kết luận.
Minh Đức (Theo The National News, Reuters)
