Truyền thông – đòn bẩy của công tác giảm nghèo
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025, tỉnh Thái Nguyên xác định truyền thông là trụ cột then chốt. Năm 2025, toàn tỉnh đã bố trí hơn 5,1 tỷ đồng cho các dự án truyền thông và giảm nghèo về thông tin, tập trung nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền cơ sở, hỗ trợ trang thiết bị truyền thanh, hạ tầng công nghệ thông tin tại các xã đặc biệt khó khăn.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường, nhiều địa phương đã triển khai các mô hình mới như "loa thông minh", "cổng thông tin xã", "nhóm Zalo truyền thông nông thôn mới". Thông tin chính sách, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất, thị trường nông sản, chế độ an sinh... được chuyển tải nhanh chóng tới từng hộ dân.
Đặc biệt, các xã miền núi như Bằng Vân, Nà Phặc, Hiệp Lực, Thượng Quan (huyện Ngân Sơn, Bắc Kạn cũ) đã được đầu tư hạ tầng truyền thông hiện đại, góp phần thu hẹp khoảng cách thông tin giữa vùng sâu, vùng xa với khu vực trung tâm.
Đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền cơ sở hướng dẫn người dân sử dụng công cụ tra cứu thông tin trực tuyến
Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, người dân không chỉ nắm vững chính sách, mà còn chủ động tham gia các mô hình sản xuất, học nghề, chuyển đổi sinh kế. Tinh thần "không nghèo thông tin" đã trở thành khẩu hiệu hành động ở nhiều xã, thôn.
Chuyển đổi số – chìa khóa nâng cao hiệu quả truyền thông
Từ năm 2023, Thái Nguyên đã triển khai mạnh mẽ ứng dụng chuyển đổi số trong công tác quản lý, giám sát và truyền thông giảm nghèo. Hệ thống cơ sở dữ liệu điện tử về hộ nghèo, hộ cận nghèo, mô hình sinh kế, dự án hỗ trợ được cập nhật đồng bộ, giúp việc quản lý chính sách minh bạch, chính xác và kịp thời hơn.
Tính đến cuối năm 2024, toàn tỉnh có 23.061 hộ nghèo (chiếm 5,46%) và 15.482 hộ cận nghèo (3,67%), trong đó tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số chiếm tới 83,9%. Việc số hóa dữ liệu giúp cơ quan chức năng theo dõi sát sao biến động hộ nghèo, hộ mới thoát nghèo, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ đúng đối tượng, đúng thời điểm.
Song song với đó, Thái Nguyên đã đào tạo kỹ năng số cho cán bộ cấp xã, thôn, giúp họ làm chủ công cụ truyền thông số, sử dụng nền tảng trực tuyến trong tuyên truyền, hội họp, phổ biến chính sách. Hệ thống truyền thanh thông minh được kết nối trực tiếp với trung tâm điều hành của tỉnh, cho phép phát sóng linh hoạt theo chủ đề và vùng dân cư, tạo nên mạng lưới thông tin "phủ sóng tri thức" đến tận hộ dân.
Truyền thông gắn với chuyển đổi số đã tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức trong cộng đồng. Người dân vùng sâu, vùng xa dần hình thành thói quen cập nhật thông tin qua nền tảng số, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, kinh doanh.
Theo thống kê, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm từ 6,14% năm 2021 xuống còn 2,04% cuối năm 2024, vượt chỉ tiêu kế hoạch. Đặc biệt, tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm từ 11,93% xuống còn 3,87%, cho thấy hiệu quả thiết thực của công tác tuyên truyền, vận động và ứng dụng công nghệ trong giảm nghèo. Nhiều mô hình truyền thông cộng đồng được đánh giá cao như "Thanh niên số vì cộng đồng", "Phụ nữ không nghèo thông tin", "Nông dân thông minh – nông thôn số", góp phần lan tỏa tinh thần tự lực, đổi mới trong từng hộ gia đình, từng thôn bản.
Bước vào giai đoạn 2026–2030, Thái Nguyên đặt mục tiêu đổi mới mạnh mẽ công tác truyền thông, chuyển từ hình thức truyền thống sang nền tảng số, sử dụng mạng xã hội, nền tảng đa phương tiện để lan tỏa thông tin giảm nghèo đến mọi đối tượng. Tỉnh phấn đấu đến năm 2030, 100% xã, phường, thị trấn có hạ tầng truyền thông số, 100% cán bộ làm công tác giảm nghèo được tập huấn kỹ năng số hóa dữ liệu và vận hành hệ thống thông tin thống nhất.
Cùng với đó là định hướng phát triển nông thôn mới thông minh, nơi công nghệ trở thành công cụ giúp người dân tiếp cận tri thức, thị trường và dịch vụ công dễ dàng hơn; truyền thông trở thành cầu nối giữa chính quyền và nhân dân trong thực hiện mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bền vững.
Chuyển đổi số không chỉ mang lại tiện ích trong quản lý mà còn mở ra cách tiếp cận mới trong công tác truyền thông giảm nghèo ở Thái Nguyên. Bằng việc đưa công nghệ đến từng xã, từng thôn, tỉnh đã hiện thực hóa mục tiêu "giảm nghèo thông tin", trao cơ hội phát triển bình đẳng cho mọi người dân – đặc biệt là đồng bào vùng sâu, vùng xa.
Thái Nguyên đang từng bước khẳng định vị thế là địa phương tiên phong trong truyền thông giảm nghèo số, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững, hướng tới một nền "nông thôn mới thông minh"
Hà Anh
