Trước tình hình số ca nhiễm Covid-19 trên địa bàn Hà Nội liên tục ở mức cao, số F0 đã khỏi bệnh nhiều nhưng vẫn gặp phải các vấn đề hậu Covid-19, Người Đưa Tin đã có cuộc trao đổi với BSCKI Nguyễn Thế Sơn, Trưởng ban Phòng chống dịch Bệnh viện Đa khoa Phương Đông về vấn đề làm thế nào để giảm tỉ lệ nhập viện do hậu Covid gây ra.
Người Đưa Tin (NĐT): Thưa bác sĩ, số lượng bệnh nhân khám hậu Covid-19 tại bệnh viện đến thời điểm này như thế nào?
BS. Nguyễn Thế Sơn: Theo số liệu thống kê trong 3 tháng đầu năm 2022, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông đã tiếp nhận 2000 ca đến khám hậu Covid-19, trong đó, hơn một nửa bệnh nhân hậu Covid-19 gặp vấn đề hô hấp, thần kinh.Hiện tại, số lượng bệnh nhân khám hậu Covid-19 tại bệnh viện tăng mạnh.
NĐT: Thưa bác sĩ, các bệnh nhân đến khám có những biểu hiện ra sao? Có trường hợp bệnh nhân nào để nặng, lâu rồi mới đến khám?
BS. Nguyễn Thế Sơn: Phần lớn người bệnh đến khám thường có những biểu hiện di chứng hậu Covid như: Tức ngực, đau xương khớp: Chiếm đến 90% các trường hợp. Kèm theo đó là cơ thể cảm thấy mệt mỏi kéo dài.
Rối loạn tiêu hóa: Biểu hiện này thường xảy ra ở trẻ em, người lớn ít gặp hơn. Trẻ sẽ có các biểu hiện như đầy hơi, chậm tiêu, chướng bụng, ỉa chảy… Biểu hiện này thường chiếm đến 40% các trường hợp.
Một biểu hiện tiếp theo chiếm đến khoảng 35% các trường hợp đó là rối loạn thương tổn về hệ thần kinh, tâm lý. Đây là một biểu hiện gặp khá nhiều ở các bệnh nhân đi khám sức khỏe hậu Covid và biểu hiện này thường kéo dài từ 3 đến 6 tháng.
Rối loạn khứu giác và vị giác cũng là một trong những di chứng hậu Covid, chiếm đến 30% các trường hợp. Người bệnh bị mất cảm giác về mùi, vị.
Sau khi mắc Covid và đã khỏi, người bệnh có cảm giác bị hụt hơi, khó thở và ho kéo dài. Đây là một trong những biểu hiện thường thấy của hệ thống hô hấp. Tình trạng này thường xuất hiện ở người lớn tuổi, người có bệnh lý nền, trẻ em và thanh thiếu niên ít gặp hơn.
Hụt hơi, khó thở có thể xảy ra ở mọi lúc, mọi nơi, lúc nghỉ ngơi thì đỡ nhưng lúc gắng sức thì biểu hiện rất rõ. Thậm chí có những bệnh nhân đến khám không thể thực hiện được các kỹ thuật đo chức năng hô hấp do kỹ thuật viên hướng dẫn.
Một biểu hiện khác thường thấy ở bệnh nhân đi khám hậu Covid-19 đó là tình trạng mất ngủ. Triệu chứng này xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng ở trẻ em biểu hiện rất mờ nhạt, thanh niên ít hơn, trung niên nhiều hơn và người cao tuổi chiếm phần lớn.
F0 sau khi khỏi bệnh nên chủ động khám sức khỏe để giảm thiểu nguy cơ của hội chứng hậu Covid-19 gây hại đến sức khỏe.
Với trường hợp bệnh nhân nặng mà để lâu rồi mới đến viện khám thì gần như không có. Một phần là do ở trong giai đoạn đầu của dịch bệnh, Việt Nam đã làm rất tốt công tác kiểm soát số ca nhiễm, khoanh vùng, dập dịch nhanh chóng.
Vì thế, tỉ lệ bệnh nhân mắc Covid nặng cũng như gặp biến chứng, di chứng nặng hầu như không nhiều so với các nước khác.
Ngoài ra, nhờ chiến lược tiêm vắc-xin đã triển khai nên Việt Nam đã kiểm soát được dịch, số ca chuyển nặng không cao, tỉ lệ tử vong giảm mạnh (dưới 1%, chủ yếu do các bệnh nền) nên số lượng bệnh nhân nặng để lâu rồi mới đến khám hầu như là rất ít, không có.
NĐT: Hiện số lượng bệnh nhân khỏi Covidrất nhiều, vậy theo bác sĩ khi nào người khỏi Covid nên đến bệnh viện khám?
BS. Nguyễn Thế Sơn: Để giảm tỉ lệ nhập viện do hậu Covidgây ra, người dân nên chủ động khám sức khỏe trong vòng 1 - 3 tháng đầu sau khi khỏi bệnh.
Cần phải đi khám ngay sau khi khỏi bệnh với nhóm sau: Có bệnh lý nền; Trên 60 tuổi; Khi mắc bệnh Covid đã từng phải điều trị tại khoa cấp cứu, hồi sức tích cực; Các đối tượng khác nhưng có các triệu chứng nặng nề hoặc bất thường phải đi khám ngay.
NĐT: Điều trị hậu Covid-19 có điều gì khó khăn và lời khuyên của bác sĩ đối với những F0 đã khỏi bệnh là gì?
BS.Nguyễn Thế Sơn: Có rất nhiều người bệnh lo ngại tình trạng hậu Covid-19 là do virus Sars-CoV-2 vẫn còn trong cơ thể gây ra. Xin khẳng định rằng, các triệu chứng của hậu Covid-19 diễn ra khi cơ thể không còn virus, chỉ còn kháng nguyên và kháng nguyên này đang từ từ được đẩy ra khỏi cơ thể.
Chế độ ăn uống của F0 sau khi đã khỏi bệnh cũng cần được chú ý.
Nếu F0 sau khi khỏi bệnh xuất hiện các triệu chứng như ho, khó thở, đau tức ngực, người bệnh cần lập tức đo huyết áp, đo SpO2. Chỉ số SpO2 bình thường ở người khỏe mạnh từ 94 - 100%. Nếu thấp hơn 94%, cần liên hệ cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời. Nếu hai chỉ số trên ở mức bình thường thì không đáng lo ngại.
Chế độ ăn uống của F0 đã khỏi bệnh cũng cần được chú ý. Bên cạnh ăn đầy đủ các loại thực phẩm cần thiết như rau xanh, hoa quả, tinh bột… , có thể bổ sung các vi chất đang thiếu. Trường hợp có dấu hiệu nhiệt miệng, vùng miệng nóng đỏ thì cần bổ sung nước, trái cây.
Các F0 cũng cần lưu ý không nên cố vận động mạnh, chạy nhảy, leo cầu thang để xem tim, phổi có khỏe hay không. Điều này không thể nào xác định bằng mắt được.
Trong trường hợp các triệu chứng kéo dài không có dấu hiệu thuyên giảm, người bệnh có thể đến bệnh viện làm các xét nghiệm liên quan để được chẩn đoán chính xác nhất.
Đồng thời, người bệnh cũng cần luyện tập phục hồi chức năng phổi theo hướng dẫn của bác sĩ sau khi đã khỏi bệnh.
NĐT: Xin cảm ơn bác sĩ.
