Ô nhiễm không khí bao trùm Hà Nội
Những ngày đầu tháng 12, bầu không khí tại Hà Nội liên tục rơi vào mức ô nhiễm nặng. Riêng ngày 2/12, chỉ số AQI của Thủ đô chạm ngưỡng 283, đứng đầu cả nước về mức độ ô nhiễm không khí. Từ nội thành đến các trục giao thông chính, lớp sương mù pha lẫn bụi mịn bao phủ dày đặc khiến tầm nhìn suy giảm, giao thông khó khăn và cảm giác ngột ngạt hiện hữu suốt buổi sáng.
Theo Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng, Hà Nội đang triển khai một loạt giải pháp như kiểm soát chặt vùng phát thải thấp, hạn chế phương tiện chạy nhiên liệu hóa thạch, tăng lượng phương tiện công cộng sử dụng năng lượng sạch. Từ ngày 1/7/2026, phương tiện đi vào vùng lõi phát thải thấp có thể phải đáp ứng chuẩn khí thải mới. Thành phố cũng nghiên cứu hỗ trợ người dân chuyển đổi xe cũ nát - nhóm gây ô nhiễm lớn nhất hiện nay.
Ở góc nhìn chuyên môn về quan trắc môi trường, Tiến sĩ Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam cho biết số liệu những ngày gần đây cho thấy chỉ số AQI tại Hà Nội liên tục ở mức "đỏ" đến "tím", phản ánh mức ô nhiễm đáng báo động không chỉ ở Thủ đô mà cả nhiều tỉnh phía Bắc. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đưa ra cảnh báo từ trước, dự báo tình trạng này có thể kéo dài và yêu cầu các địa phương chủ động ứng phó.
Theo ông Tùng, các tháng cuối năm thường xuất hiện ô nhiễm bụi mịn do thời tiết giao mùa, nhưng nguyên nhân chính vẫn đến từ kiểm soát khí thải chưa hiệu quả: xe cá nhân quá đông, công trình xây dựng tăng, các nhà máy công nghiệp quanh Hà Nội phát thải lớn. Thói quen đốt rơm rạ tại vùng ven đô và nông thôn cũng làm chất lượng không khí suy giảm rõ rệt.
Yếu tố khí hậu cũng góp phần duy trì ô nhiễm. "Những ngày đông ít gió, không mưa, bụi không thể khuếch tán hay rửa trôi. Vì thế chúng ta cảm nhận mức ô nhiễm rõ rệt hơn", ông giải thích.
Tiến sĩ Hoàng Dương Tùng cũng nhấn mạnh bụi mịn PM2.5 là tác nhân gây tử vong sớm đứng thứ 4 toàn cầu. Với kích thước siêu nhỏ, PM2.5 dễ dàng đi sâu vào phổi, thậm chí vào máu và gây ảnh hưởng đến tim mạch, hô hấp. Nhiều loại khẩu trang thông thường không thể lọc được bụi mịn.
Ông khuyến cáo người dân nên chủ động theo dõi chỉ số ô nhiễm từ các đơn vị quan trắc, hạn chế hoạt động ngoài trời khi AQI cao, đặc biệt là trẻ em, người già, người có bệnh nền. Buổi sáng sớm là thời điểm ô nhiễm nhất trong ngày nên người có thói quen tập thể dục ngoài trời cần cân nhắc thay đổi thời gian hoặc địa điểm để tránh phơi nhiễm.
Các trường Hà Nội chủ động cho học sinh nghỉ học khi ô nhiễm không khí nghiêm trọng
Phó chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền đã ký ban hành công văn số 6356 về việc tăng cường các biện pháp cấp bách về kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí tại Hà Nội.
Công văn trên được ban hành trong bối cảnh những ngày qua, Hà Nội rơi vào tình trạng ô nhiễm không khí trầm trọng, cảnh báo ảnh hưởng nguy hại tới sức khỏe người dân.
Theo đó, Hà Nội yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì cập nhật thông tin về chất lượng không khí, theo dõi chỉ số VN_AQI tại các trạm quan trắc không khí trên website: https://moitruongthudo.vn/.
Sở Xây dựng được Hà Nội giao nhiệm vụ giám sát các chủ đầu tư, nhà thầu thi công xây dựng công trình phải có biện pháp kiểm soát bụi nghiêm ngặt (che chắn, rửa xe khi ra khỏi công trường, phun sương giảm bụi...); phế thải xây dựng dạng rời phải được bao phủ, che kín hoặc đóng túi kín tại nơi tập kết trong công trường và trong quá trình vận chuyển.
"Nghiên cứu và thí điểm công nghệ phun sương giảm bụi tại khu dân cư, công viên và đường giao thông", Phó chủ tịch Hà Nội chỉ đạo rõ.
Sở Y tế có trách nhiệm xây dựng tài liệu tuyên truyền, phối hợp với các cơ quan truyền thông, báo chí, UBND các phường, xã, khuyến cáo người dân (đặc biệt là người già, trẻ em, người có bệnh lý nền về hô hấp) hạn chế tối đa các hoạt động ngoài trời, tập thể dục ngoài trời vào buổi sáng sớm và ban đêm, sử dụng khẩu trang khi ra đường trong thời điểm VN_AQI ở mức cao.
Đáng chú ý, Hà Nội yêu cầu Sở Giáo dục và Đào tạo thông báo, hướng dẫn các trường học hạn chế các hoạt động ngoài trời cho học sinh trong các khung giờ và ngày có chất lượng không khí ở mức "xấu" trở lên.
Trường hợp chất lượng môi trường không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng (VN_AQI ≥ 301), chỉ đạo các trường học tạm dừng hoặc điều chỉnh thời gian làm việc, học tập.
Trúc Chi (t/h Dân Việt, Tuổi Trẻ)
