Mạng xã hội đóng vai trò rất quan trọng trong sự tiến bộ của nền văn minh nhân loại đến nỗi chúng ta nghĩ rằng lịch sử được chia thành các giai đoạn trước và sau khi có mạng xã hội.
Đối với mạng xã hội, nó ra đời vào năm 2003 với việc phát hành Myspace. Mặc dù chúng ta không nhận ra điều đó vào thời điểm đó, nhưng các mối quan hệ, văn hóa và lối sống của chúng ta đang trên bờ vực của một sự biến đổi phi thường và không thể đảo ngược, một sự biến đổi mà lịch sử sẽ đánh giá là một bước tiến vượt bậc của nhân loại hoặc là một cú trượt chân xuống vực thẳm.
Những điều tốt nhất và tồi tệ nhất của phương tiện truyền thông xã hội
Ở khía cạnh tốt nhất, mạng xã hội dẫn đến những tình bạn khó có thể xảy ra ngoài đời thực, những phong trào xã hội tích cực và những kết nối vượt qua khoảng cách vật lý. Ở mức tồi tệ nhất, mạng xã hội khuếch đại những bản năng đen tối nhất trong bản chất con người. Nó thúc đẩy sự ghen tị và tức giận, cung cấp một bến đỗ an toàn cho sự thù hận và nuôi dưỡng tâm lý đám đông.
Thay vì sử dụng mạng xã hội vì mục đích tốt, nhiều thuật toán tiên tiến trao cho những kẻ xấu quyền lực để củng cố thành kiến vô thức, gieo rắc sự ngờ vực và thúc đẩy sự chia rẽ văn hóa bằng cách kiểm soát luồng thông tin. Mặc dù ban đầu khá khiêm tốn, nhưng mạng xã hội đã được chứng minh là vũ khí truyền thông mạnh nhất trong lịch sử loài người.
Những người trẻ tuổi có nguy cơ cao hơn
Mạng xã hội thường miêu tả cuộc sống như một cuộc cạnh tranh, đó là một suy nghĩ hoàn toàn sai lầm, khiến chúng ta luôn so sánh lẫn nhau. Làm sao ai đó có thể hạnh phúc và sống một cuộc đời có ảnh hưởng nếu họ không bao giờ cảm thấy mình đủ tốt?
Năm 1954, nhà tâm lý học Leon Festinger đưa ra Thuyết so sánh xã hội. Giả thuyết hoạt động của ông là các cá nhân xác định mức độ giá trị bản thân một cách vô thức bằng cách so sánh mình với những người khác. Phần lớn nghiên cứu của ông tập trung vào xu hướng so sánh xã hội và nguyên nhân giữa so sánh và cảm giác bất công, trầm cảm và ghen tị. Tiến sĩ Festinger nhận thấy rằng thực hành này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của một người và dẫn đến lạm dụng chất kích thích, tự làm hại bản thân và rối loạn ăn uống.
Một nghiên cứu gần đây đã kết luận rằng “việc sử dụng phương tiện truyền thông xã hội có liên quan đến nhiều khả năng xảy ra…các triệu chứng trầm cảm hơn”. Trong khi nghiên cứu tập trung vào người lớn, những người trẻ tuổi thậm chí còn có nguy cơ cao hơn. Nhiều người trẻ tuổi không nhận ra rằng những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội thao túng video của họ và là những thương hiệu trị giá hàng triệu đô la chỉ tiết lộ những gì nhà tài trợ muốn bạn xem.
Trong quá khứ, các tạp chí sắc đẹp đã bị chỉ trích vì quảng bá một tiêu chuẩn không thể đạt được. Các công ty truyền thông xã hội cũng tham gia vào những hoạt động đáng lo ngại này—ngoại trừ việc họ có quyền truy cập chưa từng có vào tâm trí con cái chúng ta. Các nhà quảng cáo có thể củng cố các thông điệp có hại mỗi khi một người trẻ tuổi kiểm tra thiết bị của họ, điều mà đối với nhiều người là rất nhiều! Cơ hội nào để một thiếu niên (hoặc trẻ hơn) tự bảo vệ mình trước các chiến dịch tiếp thị tinh vi, được phát triển một cách khoa học được thiết kế để củng cố thành kiến so sánh xã hội? Câu trả lời: rất ít cơ hội.
Học cách tách rời
Ngay cả với những sai sót này, bản thân phương tiện truyền thông xã hội không phải là xấu xa. Nó có thể là một công cụ mạnh mẽ nếu chúng ta suy nghĩ lại về cách chúng ta sử dụng nó, nhận thức rõ hơn về những mối nguy hiểm của nó và dạy con cái chúng ta cách sử dụng nội dung một cách có trách nhiệm (hãy thành thật mà nói, người lớn cũng cần phải làm việc đó). Với việc nó được áp dụng rộng rãi trên toàn xã hội, việc loại bỏ mạng xã hội khỏi cuộc sống của bạn là điều không thực tế, nhưng việc hạn chế nó thì không. Cùng với việc giữ gìn sức khỏe, việc đặt ra giới hạn có thể giúp bạn đạt được mục tiêu của mình. Thành công đòi hỏi sự tập trung, cống hiến và thời gian; vô số thời gian lãng phí để cuộn qua các video có thể là thời gian dành cho việc cải thiện bản thân.
Bạn hãy rút phích cắm vào mỗi Thứ Bảy bằng cách tắt màn hình và tắt tiếng những thứ gây xao nhãng. Mặc dù việc giới hạn quyền truy cập kỹ thuật số của bạn sẽ không dễ dàng, nhưng nó sẽ rất xứng đáng. Đây là hai điều quan trọng cần nhớ khi bạn làm:
Giải trình: Nói với bạn bè hoặc thành viên gia đình về những gì bạn đang làm, tốt nhất là người ở bên bạn nhiều. Họ có thể là hệ thống hỗ trợ của bạn và giúp bạn duy trì trách nhiệm.
Khả năng phục hồi: Đừng quá khắt khe với bản thân nếu bạn không tuân thủ đúng quy trình. Chỉ cần chuẩn bị để trở lại đúng hướng và tiếp tục tiến về phía trước. Đồng thời, đó không phải là cái cớ để không bỏ ra 100 phần trăm tâm trí vào việc này.
Tất cả chúng ta đều tin rằng cuộc sống là để duy trì kết nối. Sau khi dành thời gian để ghi lại những kỷ niệm với bạn bè và hiện diện với gia đình, bạn sẽ nhận ra rằng cuộc sống không phải là kết nối; đó là về việc trải nghiệm các kết nối thực sự.
Diễm Quỳnh
