Bộ Tư pháp vừa có đề xuất sửa đổi luật Hôn nhân và gia đình, trưng cầu ý kiến rộng rãi với nội dung công nhận hôn nhân giữa những người đồng giới. Ngay lập tức, đề tài “hot” này trở tâm điểm dư luận với hàng loạt ý kiến trái chiều.
Đám cưới của cặp đồng tính nam gây xôn xao dư luận mới đây ở Kiên Giang
Sửa luật vì... nhiều đám cưới “phá rào”
Theo phân tích của Bộ Tư pháp, luật Hôn nhân và gia đình ban hành năm 2000 đã bộc lộ nhiều bất cập, không sát với thực tế cuộc sống. Việc sửa luật lần này sẽ tập trung làm rõ nội dung nổi bật và gây nhiều tranh luận. Luật quy định chế định kết hôn với định nghĩa là việc nam nữ xác lập quan hệ vợ chồng theo quy định của pháp luật về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn.
Theo đó, tại điều 10 (những hành vi cấm kết hôn) quy định cấëm kết hôn giữ những người cùng giới tính. Tuy nhiên, thực tế, ngày càng có nhiều những đám cưới của người đồng tính tổ chức công khai, thậm chí linh đình, như một cách phản ứng, một yêu cầu “phá rào”.
Một năm trước, dư luận xôn xao về đám cưới của 2 chàng trai Việt đang học, làm việc tại Canada - một quốc gia công nhận hôn nhân đồng giới. Sau đó, một vài đám cưới đồng giới khác cũng được tổ chức đình đám trong nước. Điển hình của xu hướng kết hôn đồng tính là sự kiện đám cưới giữa hai chàng trai đồng tính ở Kiên Giang ngày 16/5 mới đây. Sau đó, hai chàng trai đã bị chính quyền địa phương "tuýt còi" vì cho rằng vi phạm luật hôn nhân gia đình. Vụ việc này làm dấy lên làn sóng phản đối trong cộng đồng người đồng tính.
Một số ý kiến cho rằng, đồng giới và chuyển giới tại Việt Nam có xu thế mở rộng và nhu cầu được kết hôn hoặc sống chung với nhau ngày càng tăng lên. Vì thế, theo quan điểm của cơ quan chủ trì soạn thảo, "xét về đảm bảo quyền tự do cá nhân thì việc kết hôn của những người cùng giới tính cần được công nhận".
Công văn của Bộ Tư pháp cho biết, thực tế xét xử của tòa án trong nhiều năm qua đã có một số vụ việc tranh chấp về tài sản giữa những người đồng tính có quan hệ sống chung nhưng chưa có cơ sở pháp lý cụ thể để giải quyết. Pháp luật nhiều nước đã có quy định về hậu quả pháp lý của kiểu chung sống này.
Các nghiên cứu khoa học hiện đại trên thế giới và tại Việt Nam đều khẳng định đồng tính không phải là bệnh mà là một xu hướng tính dục tự nhiên. Nó tồn tại song song với xu hướng dị tính hoặc song tính. Khảo sát cho thấy nhóm người đồng tính chỉ chiếm tỷ tệ từ 3 đến 5% dân số.
Đến nay trên thế giới đã có 20 quốc gia và vùng lãnh thổ công nhận hôn nhân đồng giới, 44 nước chấp nhận hai người cùng giới đăng ký sống hợp pháp với nhau dưới những hình thức hôn nhân dân sự, quan hệ có đăng ký, quan hệ gia đình... Tuy nhiên, hiện tại Luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam năm 2000 vẫn nghiêm cấm hình thức này.
Không thể né tránh thực tế
Từ thực tế của các nước trên thế giới, nhiều chuyên gia tâm lý cũng như phần đông giới trẻ ủng hộ việc Bộ Tư pháp trưng cầu ý kiến sửa đổi Luật hôn nhân gia đình theo hướng mở cho hôn nhân đồng giới. Họ cho rằng công nhận kết hôn đồng tính là thể hiện quyền bình đẳng giới.
Trao đổi với Người đưa tin, bác sỹ Hoàng Tú Anh, giám đốc trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số: Vì sao chúng ta lại coi một người có quyền kết hôn, một số khác thì lại không?. Mọi người được bình đẳng trước pháp luật. Pháp luật là để bảo vệ công dân chứ không không phải để hạn chế họ. Nền tảng của hôn nhân như luật Hôn nhân và Gia đình nêu ra là hôn nhân tự nguyện, tiến bộ và bình đẳng 1 vợ, một chồng.
Với nền tảng này, đám cưới của người đồng tính không vi phạm. Nếu không cho phép thì sẽ có nhiều trường hợp người đồng tính bị ép kết hôn với người dị tính. Như vậy sẽ vi phạm điều 4 của Luật hôn nhân và gia đình. Theo quan điểm cá nhân tôi, chúng ta nên xem xét việc sửa đổi luật để đáp ứng nhu cầu chính đáng của công dân là người đồng tính.
Tuy nhiên, một số người cho rằng, dường như những nhà làm luật vẫn đang dừng lại ở chỗ trưng cầu ý kiến về việc giải quyết hậu quả pháp lý trong quá trình sống chung của hai người cùng giới chứ chưa muốn hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới. Nếu không công nhận hai người đồng tính sống với nhau là vợ chồng thì không thể đưa ra những quy định giải quyết hệ lụy khi sống chung với nhau. Bởi, Luật hôn nhân và gia đình chỉ áp dụng cho các đối tượng là thành viên trong gia đình.
Trả lời báo chí, ông Nguyễn Huy Quang- Vụ phó Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, tuần trước đại diện cơ quan này đã được mời tham gia đóng góp ý trong việc sửa đổi Luật hôn nhân gia đình. Quan điểm cá nhân, ông Quang cho rằng việc kết hôn và mong muốn hạnh phúc gia đình là quyền của cá nhân mỗi người dù họ thuộc giới tính nào.
"Vì thế, nhu cầu xây dựng hạnh phúc của những người thuộc giới tính thứ ba là chính đáng và cần được tôn trọng", ông Quang nói. Việc Nhà nước thừa nhận hôn nhân của người đồng tính chính là khẳng định quyền được hưởng hạnh phúc gia đình. Qua đó góp phần làm thay đổi nhận thức và giảm sự kỳ thị của xã hội với một nhóm người này.
Anh Nguyễn Tri Thức (Cựu sinh viên Học viện Báo chí tuyên truyền) cho rằng: “Thực tế cho thấy, thế giới ngày nay đang ngầm công nhận một giới tính thứ 3. Đây được xem như là một sản phẩm của tự nhiên và tạo hóa. Thiết nghĩ, chúng ta cũng nên dần công nhận sự có mặt của giới tính này trong cuộc sống. Không công nhận có nghĩa là pháp luật và tư duy của chúng ta không theo kịp với thời đại. Đồng tính hay lưỡng tính cũng là người. Họ không làm gì ảnh hưởng tới chúng ta và là một nhân tố góp phần tạo nên xã hội.
Chuyên gia tâm lý Nguyễn Thu Nga cho rằng: Hôn nhân suy cho cùng là sự lựa chọn của mỗi người và bản thân chúng ta phải tôn trọng. Việc sửa đổi luật Hôn nhân và gia đình vốn tồn tại nhiều bất cập là hoàn toàn hợp lý trong bối cảnh hiện nay. "Nới lỏng hôn nhân cho người đồng tính là một nhu cầu có thật của xã hội. Nhà nước làm như vậy chính là để giải quyết những gì đang xảy ra trên thực tế", chuyên gia này nhấn mạnh.
Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến đồng tình, nhiều ý kiến quan ngại hôn nhân đồng tính không bền lâu. Độc giả Nguyễn Thị Minh Tâm (Hoàng Mai, Hà Nội) cho rằng, hôn nhân đồng tính là đi ngược lại với quy luật tự nhiên là cản trở tiến bộ xã hội gây nguy hại đến kết cấu xã hội, phương hại nhận thức giới trẻ và lệnh lạc tính dục trong xã hội.
Theo lập luận của độc giả Minh Tâm, hôn nhân đồng tính chỉ làm thỏa mãn sở thích của hai người, không có bất kỳ ích lợi gì cho cộng đồng và gây nên buồn phiền cho gia đình. Một số ý kiến đồng tình với việc chúng ta không kỳ thị quan hệ đồng tính nhưng không nên hợp pháp hóa hôn nhân. Luật hóa sẽ làm tổn thương rất nhiều gia đình. Nếu chấp nhận hôn nhân đồng tính về mặt trái làm tăng số lượng người đồng tính. Điều này sẽ làm mất cân bằng giới tính và làm tăng độ phức tạp trong xã hội.
| Theo khảo sát hồi tháng 6 của Tổ chức ICS hỏi ý kiến 5.000 người đồng tính về vấn đề hôn nhân, có 71,1% muốn kết hôn với người đồng giới, 24,7% muốn chung sống có đăng ký, chỉ 4,2% chấp nhận chung sống không đăng ký. |
Giang- Thơm
