Lạm phát tại Mỹ đã gia tăng hơn nữa trong tháng 5 vừa qua, với chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 8,6% so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng mạnh nhất trong vòng 40 năm. Những tác động của đại dịch Covid-19 vẫn tiếp tục gây gián đoạn chuỗi cung ứng và xung đột Nga-Ukraine đang dẫn tới nguy cơ xảy ra khủng hoảng lương thực toàn cầu.
Xung đột tại Ukraine cũng góp phần đẩy giá nhiên liệu lên mức kỷ lục, bào mòn túi tiền của các hộ gia đình. Bên cạnh đó là sự đan xen giữa thị trường lao động thắt chặt và thị trường chứng khoán đầy biến động, tất cả những yếu tố trên đã làm dấy lên quan ngại về một cuộc suy thoái có thể xảy ra tại nền kinh tế lớn nhất thế giới trong vòng 12 đến 18 tháng tới.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đang đẩy nhanh cuộc chiến chống lạm phát bằng cách nâng lãi suất một cách thận trọng để làm chậm nền kinh tế ở mức vừa đủ, không quá mạnh khiến nền kinh tế rơi vào suy thoái.
Suy thoái được biết đến là sự suy giảm đáng kể trong tăng trưởng kinh tế kéo dài hàng tháng, thậm chí hàng năm. Trong thời kỳ suy thoái, tổng sản lượng kinh tế của quốc gia sụt giảm, tỷ lệ thất nghiệp tăng lên, doanh số bán hàng giảm và các doanh nghiệp sản xuất ít hàng hóa hơn.
Khi một cuộc suy thoái được dự báo sắp xảy ra, doanh nghiệp và người tiêu dùng thường cắt giảm đáng kể chi tiêu. Tuy nhiên, hãng tin ABC News ghi nhận ý kiến các nhà kinh tế cho biết cách tốt nhất để chuẩn bị cho một cuộc suy thoái không phải là cắt giảm chi tiêu, mà thay vào đó là xây dựng khả năng phục hồi để bảo vệ tài chính khỏi một cú sốc kinh tế.
Người dân nên đảm bảo nguồn thu nhập ổn định, tìm kiếm một công việc mới hoặc yêu cầu tăng lương ngay từ bây giờ. Với tỷ lệ thất nghiệp hiện ở mức thấp nhất trong gần nửa thế kỷ, đây là cơ hội cho những người mong muốn tìm việc. Một cuộc suy thoái xảy ra có thể nhanh chóng thay đổi tất cả và cuốn đi những điều kiện đó.
Bạn cần cố gắng trang trải chi phí sinh hoạt được ít nhất 6 tháng trong trường hợp bị mất việc làm, cho những tình huống khẩn cấp bất ngờ hay cho các chi phí dự kiến như học phí. Điều đó có thể đồng nghĩa rằng bạn phải thay đổi thói quen tiêu dùng, chi tiêu cho những thứ mình “cần” nhiều hơn so với những thứ mình “muốn”.
Đối với người đang đầu tư vào thị trường chứng khoán, bây giờ có thể là thời điểm tốt để tái cân bằng danh mục đầu tư. Nếu cần khoản tiền trong vòng một đến 3 năm tới, người đầu tư nên cân nhắc chuyển một số khoản thành tiền mặt hoặc sự an toàn tương đối trên thị trường trái phiếu, quỹ thị trường tiền tệ, cổ phiếu trả cổ tức.
Nếu chưa cần khoản tiền lớn trong vòng 3 năm hoặc lâu hơn, đồng thời sở hữu danh mục đầu tư đa dạng, các chuyên gia khuyến cáo điều tốt nhất là người đầu tư nên tiếp tục khai thác nó. Cách hiệu quả để đạt các mục tiêu tài chính dài hạn trong trường hợp này là tiếp tục đầu tư thận trọng, tránh bị tác động bởi tâm lý thị trường.
Cuộc suy thoái sẽ không kéo dài mãi mãi và theo sau thường là một thời kỳ tăng trưởng mạnh mẽ. Chẳng hạn, cuộc Đại suy thoái bắt nguồn từ cuộc khủng hoảng nhà đất ở Mỹ vào năm 2007 đã suốt kéo dài 18 tháng, nhưng sau đó là giai đoạn mở rộng kinh tế dài nhất trong lịch sử tại nước này.
Phạm Hà Thanh (theo ABC News, CNBC)