Các nhà hoạch định chính sách của NATO và Mỹ có thể muốn dùng Ukraine làm bia đỡ đạn trong cuộc đối đầu với Nga.
Viết trên Strategic Culture, bình luận viên Federico Pieraccini nhận định, một loạt các sự kiện ở Ukraine, Syria và cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc thời gian qua đã cho thấy sự thất bại của Mỹ trong việc cố gắng thể hiện vị thế độc tôn của mình giữa bối cảnh nhiều cường quốc thế giới đang trỗi dậy mạnh mẽ.
Vào ngày 25/11, ba tàu hải quân của Hải quân Ukraine đã bị lực lượng biên phòng Nga bắt giữ trong một động thái mà phía Moscow tuyên bố là hành vi xâm nhập lãnh hải. Về phần mình, Kiev tuyên bố rằng việc các tàu nước này đi qua eo biển Kerch là không có gì sai trái. Những tranh cãi đúng sai giữa hai nước cho đến hiện tại vẫn chưa ngã ngũ.
Theo Pieraccini, động thái này của Ukraine có thể là nghe theo đề xuất từ phía Mỹ, nơi đã kêu gọi NATO can dự vào Biển Azov trong nhiều tháng qua. Khu vực này rất quan trọng về mặt chiến lược đối với Moscow và là một điểm nóng tiềm năng cho các hành động khiêu khích mà NATO hậu thuẫn cho Kiev.
Để ngăn chặn rủi ro như vậy, Moscow đã triển khai tới eo biển Kerch và các khu vực ven biển nhiều loại vũ khí hiện đại như hệ thống phòng không S-400, S-300, hệ thống tên lửa chống hạm, cũng như nhiều hệ thống tác chiến điện tử khác.
Nhiều quan điểm của giới phân tích tin rằng, các nhà hoạch định chính sách của NATO và Mỹ là gương mặt đứng sau động thái của Ukraine, nhằm tìm cớ trừng phạt thêm đối với Moscow và phá hoại quan hệ của Nga với các nước châu Âu như Đức, Pháp và Ý.
Ngoài ra, nó còn là chất xúc tác độc hại cho mối quan hệ cá nhân giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Mục tiêu cuối cùng này dường như đã đạt được, với cuộc gặp lên kế hoạch trước giữa hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ tại G20 ở Buenos Aires bị hủy bỏ.
Tuy nhiên, bình luận viên Pieraccini cho rằng, đối với các mục tiêu khác, họ dường như đã thất bại thảm hại, với việc Berlin, Paris và Rome không cho thấy có ý định áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt bổ sung đối với Nga, thậm chí còn bày tỏ lo ngại về hành vi của Ukraine.
Còn tại Syria, vào ngày 30/11, sau gần hai tháng rưỡi im lặng, không quân Israel đã ném bom Syria bằng ba đợt tên lửa hành trình. Làn sóng thứ nhất và thứ hai bị đẩy lùi ở miền Nam, và làn sóng thứ ba, bao gồm các tên lửa đất đối không, cũng bị bắn hạ.
Cuộc tấn công của Israel đã hoàn toàn bị đẩy lùi. Hiệu quả của hệ thống phòng không Syria sau khi được Nga tăng cường hỗ trợ rõ ràng đã cải thiện trong khả năng tiêu diệt mục tiêu địch ngay cả khi nước này chưa cần dùng đến các hệ thống S-300 mới được giao, thậm chí là S-400 của Nga.
Nhà phân tích Pieraccini tin rằng, hệ thống Pantsirs và S-200 của Syria là đủ cho thời điểm này và S-300 trong tay quân đội Syria là vũ khí có khả năng vô hiệu hóa đối với cả tiêm kích tàng hình F-35 của Israel.
Cuộc tấn công thất bại của Israel là minh chứng cho hiệu quả của các biện pháp tăng cường sức mạnh phòng không của Nga đối với Syria. Ngay cả Mỹ cũng phải thừa nhận cảm thấy khó khăn khi thực hiện các hoạt động của mình.
Vụ việc Ukraine có thể là chất xúc tác độc hại cho mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin.
Như viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Washington xác nhận: "Nga đã hoàn thành mạng lưới chống truy cập/chống xâm nhập (A2AD) tiên tiến ở Syria, kết hợp các hệ thống phòng không và tác chiến điện tử của riêng mình với các thiết bị được hiện đại hóa. Nga có thể sử dụng các khả năng này để thách thức chiến lược lâu dài của Mỹ và NATO ở Đông Địa Trung Hải và Trung Đông, mở rộng đáng kể phạm vi địa lý của mạng lưới phòng không Nga. Nga sẽ đạt được lợi thế chiến lược lâu dài đối với NATO thông qua các khả năng mới của mình ở Syria. Mỹ và NATO đang đối mặt với sự leo thang nguy hiểm ở Trung Đông trước bất kỳ cuộc đối đầu nào với Nga".
Diễn biến cuối cùng đánh vào tham vọng của Washington là ở Buenos Aires, nơi hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra.
Sự kiện quan trọng của hội nghị thượng đỉnh là bữa ăn tối giữa Chủ tịch Trung quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Donald Trump đã báo hiệu thất bại của Washington trong cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh, bình luận viên Pieraccini nhận định.
Sau phát súng đầu tiên của cuộc chiến kinh tế, Mỹ đã cảm nhận sự tổn thương về mình. Ông Trump đã buộc phải đình chỉ các mức áp thuế mới trong thời gian 90 ngày vì những bất lợi đang xảy ra đối với người tiêu dùng Mỹ. Điều này đã làm nổi bật đặc tính dễ bị tổn thương của Washington trong bất kỳ cuộc chiến nào với các cường quốc mới nổi.
Theo Pieraccini, trật tự thế giới do người Mỹ dẫn đầu đang trải qua những thất bại lần lượt. Trong khi đó, những bất đồng nội bộ của thế giới phương Tây cũng đang thể hiện rõ.
Thủ tướng Angela Merkel đang ngày càng bị cô lập và sự thống trị của bà trong nền chính trị châu Âu kéo dài 14 năm đang dần kết thúc. Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang đau đầu trước các cuộc biểu tình bạo lực kéo dài hàng tuần nay liên quan đến tăng thuế nhiên liệu. Macron có thể sẽ sống sót qua cơn bão chính trị này, nhưng tương lai chính trị của ông được cho là không hề tươi sáng.
Các nhà chính sách bảo thủ của NATO và Mỹ đã chơi một trong những lá bài cuối cùng của mình bằng cách ngầm xúi giục Ukraine khiêu khích với Nga, biến Kiev như một bia đỡ đạn cho phương Tây, nhà phân tích Pieraccini chỉ ra bản chất vấn đề.
Ở Syria, khi cuộc xung đột sắp kết thúc, Thổ Nhĩ Kỳ chỉ có thể cố gắng duy trì được chỗ đứng vững chắc ở Idlib, trong khi Saudi, Israel và Mỹ không còn có thể ảnh hưởng đến tiến trình chính trị của cuộc chiến.
“Sự khiêu khích của Ukraine sẽ chỉ tăng cường dấu ấn quân sự của Nga ở Crimea và củng cố quyền kiểm soát chủ quyền của Nga đối với khu vực”, bình luận viên Pieraccini nêu quan điểm.
G20 cũng là sân khấu xác nhận sự suy giảm vị thế của Washington cả về kinh tế lẫn quân sự trong bối cảnh môi trường đa cực đang dần thay thế sự đơn cực mà Mỹ gây dựng.
