Sau cuộc phản công ngoạn mục của Ukraine ở phía Đông Bắc buộc các lực lượng Nga phải rút lui và định hình lại thêm hàng trăm dặm chiến tuyến, các nhà lãnh đạo Ukraine hôm 12/9 đã cân nhắc những “canh bạc” quan trọng có thể quyết định diễn biến ngắn hạn của cuộc chiến, tờ New York Times đưa tin.
Việc kéo căng quá đà các lực lượng Ukraine - một quân đội có quy mô nhỏ hơn và được trang bị kém hơn nhiều so với của Nga - có thể khiến chính quân đội Ukraine dễ bị tổn thương trước các cuộc tấn công của đối phương. Di chuyển quá chậm hoặc không đúng chỗ có thể khiến cơ hội bị lãng phí. Và việc chờ đợi quá lâu có thể khiến tiền tuyến đóng băng khi mùa đông bắt đầu.
Bằng cách đẩy quân đội Nga khỏi một vạt lãnh thổ rộng lớn có tầm quan trọng chiến lược ở khu vực Kharkiv, Đông Bắc đất nước, các lực lượng Ukraine giờ đây có thể nhắm tới tiền tuyến chính ở Donbass, nơi Nga hiện nắm quyền kiểm soát gần 90%.
Cuộc tấn công hiện tại của Ukraine “là một bước đột phá nhanh chóng được thiết kế để tận dụng các vị trí thuận lợi và hệ thống phòng thủ mỏng của Nga”, ông Michael Kofman, giám đốc nghiên cứu về Nga tại C.N.A., một viện nghiên cứu ở Arlington, Virginia (Mỹ), cho biết.
Với việc động lực hiện đang đứng về phía người Ukraine, chuỗi chiến thắng gần đây xung quanh thành phố lớn thứ hai của đất nước, Kharkiv, có nghĩa là quân đội Ukraine đang có cơ hội tiến thêm về phía Đông - trước khi các lực lượng Nga kịp kéo đến các chiến tuyến mới.
“Ukraine hiện có các lựa chọn để khai thác động lực” ở Donbass, ông Kofman nói, cho biết thêm rằng các lực lượng Nga “sẽ ở thế phòng thủ trong tương lai gần”.
Nhưng Ukraine sẽ phải đối mặt với những “cạm bẫy không ngờ” nếu họ đẩy xa hơn nữa.
Bất kỳ bước tiến nào trong tương lai sẽ có nghĩa là các lực lượng Ukraine sẽ mở rộng hơn nữa các đường tiếp tế của họ, gây căng thẳng cho các đoàn vận tải nhiên liệu, đạn dược và quân tiếp viện khi họ phải di chuyển ra xa các trung tâm hậu cần đã thiết lập của mình.
Dọc theo mặt trận mới được thành lập ở khu vực Kharkiv, quân đội Ukraine không chỉ phải chuẩn bị cho những bước tiến trong tương lai mà còn phải củng cố lợi ích của chính họ.
Việc giữ vững lãnh thổ đã giành tái chiếm là một thách thức đòi hỏi nhiều tài nguyên theo đúng nghĩa của nó. Tại các thị trấn và làng mạc trong khu vực, các đơn vị Ukraine phải rà phá vật liệu nổ, bao gồm cả bên trong các thiết bị mà quân Nga bỏ lại. Chỉ khi những nhiệm vụ đó được hoàn thành, nhân viên của các dịch vụ khẩn cấp như cảnh sát và đội xử lý bom mìn mới có thể đến.
Thêm vào đó, cánh cửa cơ hội cho người Ukraine tận dụng sẽ nhanh chóng đóng lại. Mỗi ngày trôi qua, các lực lượng Nga đều có thời gian để củng cố lực lượng và thu thập quân tiếp viện, vẽ các tuyến phòng thủ mới và khôi phục trận địa pháo vốn đã kéo dài hàng tháng trời.
Theo New York Times, các tài khoản mạng xã hội thân Nga đã đăng tải hình ảnh các chiến binh thuộc lực lượng Chechnya thân Nga và thân Kremlin đang tập hợp để triển khai ở Ukraine hoặc tiến ra mặt trận.
Có một lời nhắc nhở không dễ chịu rằng: Trận này đã xong, nhưng chiến cuộc còn lâu mới kết thúc.
Ukraine tuyên bố giành lại 6.000 km2 lãnh thổ, bắt giữ loạt tù binh Nga
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tuyên bố các lực lượng của ông đã giành lại 6.000 km2 lãnh thổ từ tay quân Nga trong một cuộc phản công trong tháng này, đánh dấu thất bại nặng nề nhất của Moscow trong cuộc chiến kéo dài gần 7 tháng.
“Kể từ đầu tháng 9, các binh sĩ của chúng tôi đã giải phóng 6.000 km2 lãnh thổ Ukraine ở phía đông và phía nam, và chúng tôi đang tiến xa hơn”, ông Zelenskyy cho biết trong bài phát biểu video hàng đêm hôm 12/9.
Quân đội Ukraine đã đạt được nhiều lợi ích hơn trong ngày 12/9, đẩy mạnh đến biên giới phía đông bắc ở một số nơi, và tuyên bố đã bắt được nhiều lính Nga như một phần của cuộc tiến công chớp nhoáng buộc Moscow phải rút lui vội vàng.
Ông Oleh Synyehubov, Thống đốc vùng Kharkiv cho biết: “Ở một số khu vực tiền tuyến, quân phòng thủ của chúng tôi đã chạm đến biên giới với Liên bang Nga”.
Người phát ngôn của tình báo quân đội Ukraine, Andriy Yusov, cho biết quân Nga đã ồ ạt đầu hàng vì “họ hiểu tình hình của mình là vô vọng”.
Trong khi đó, ông Oleksiy Arestovich, một cố vấn của Tổng thống Ukraine, hôm 12/9 cho biết có quá nhiều tù nhân chiến tranh (POW) đến nỗi đất nước ông đang không còn chỗ để giam giữ.
Ông Arestovich không nêu rõ số lượng tù nhân Nga nhưng cho biết số tù binh này sẽ được đổi lấy binh lính Ukraine do Moscow giam giữ.
Các hãng thông tấn đều thừa nhận không thể xác nhận độc lập các tuyên bố chiến trường.
Cuộc phản công của Ukraine trước Nga bước sang giai đoạn 3
Cuộc phản công của Ukraine trước Nga đã bước sang một giai đoạn mới có thể thực hiện được nhờ sự cung cấp vũ khí của phương Tây, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho biết trong một cuộc phỏng vấn với nhật báo Le Monde của Pháp, xuất bản hôm 12/9.
“Cuộc phản công là giai đoạn 3” trong kế hoạch tái chiếm các vị trí bắt đầu từ phía Nam và Bắc của Ukraine, ông Reznikov nói, đồng thời giải thích thêm rằng giai đoạn đầu của cuộc phản công là nỗ lực ngăn cản Nga tấn công, trong khi giai đoạn 2 là nhằm “ổn định mặt trận và kiểm tra khả năng phục hồi của đối phương”.
Nga tuyên bố tiếp tục chiến dịch, không có chỗ cho triển vọng đàm phán
Nga sẽ tiến hành “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine cho đến khi đạt được các mục tiêu của mình, người phát ngôn Điện Kremlin Dimitry Peskov tuyên bố.
“Chiến dịch quân sự đặc biệt sẽ tiếp tục cho đến khi đạt được các mục tiêu ban đầu”, ông Peskov nói với các phóng viên trong một hội nghị trực tuyến hôm 12/9.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phát động tấn công Ukraine vào ngày 24/2 với mục đích “phi quân sự hóa” và "phi phát xít hóa” Ukraine, cũng như hỗ trợ các khu vực ly khai thân Nga ở miền Đông nước này.
Kể từ khi giao tranh bùng nổ, hai bên đã vài lần tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình với nhiều hình thức và cấp độ, nhưng đều không thu được kết quả đáng chú ý.
Hôm 12/9, ông Peskov cũng cho biết hiện “không có triển vọng cho đàm phán” giữa Moscow và Kiev.
Các bình luận của ông Peskov được đưa ra sau những chiến thắng đáng kể cho Ukraine, bao gồm cả việc giành lại khu vực Kharkiv ở Đông Bắc từ tay quân Nga Nga.
Bộ Quốc phòng Nga hôm 12/9 cho biết, các lực lượng của họ đang tiến hành các cuộc không kích vào các lực lượng Ukraine ở khu vực Kharkiv, hãng thông tấn nhà nước Nga RIA đưa tin.
Trong cuộc họp báo hàng ngày hôm 12/9, Bộ này cho biết các lực lượng không quân, tên lửa và pháo binh Nga đang "thực hiện các cuộc tấn công chính xác vào các đơn vị và lực lượng dự bị của các lực lượng vũ trang Ukraine", bao gồm cả ở các trung tâm đô thị Kupyansk và Izyum, nơi Ukraine tuyên bố tái chiếm thành công trong cuối tuần qua.
Trước đó, hôm 11/9, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố một bản đồ cho thấy các lực lượng của Moscow đã bỏ gần như toàn bộ khu vực Kharkiv, sau khi một cuộc phản công chớp nhoáng của Ukraine vào tuần trước đã buộc Nga phải từ bỏ một loạt vị trí quan trọng trong khu vực.
Ukraine tuyên bố tái chiếm 500 km2 lãnh thổ ở Kherson
Ukraine cho biết, các lực lượng của họ đã tái chiếm 500 km2 lãnh thổ ở khu vực Kherson, miền Nam đất nước, nối dài những thắng lợi trên chiến trường mà họ đã đạt được cuối tuần qua ở Đông Bắc.
Quân đội Ukraine đang tiến chậm hơn ở mặt trận phía Nam so với khu vực Kharkiv ở Đông Bắc hiện đã gần như trở lại hoàn toàn dưới quyền kiểm soát của họ.
“Chúng tôi đã giải phóng được khoảng 500 km2 lãnh thổ”, người phát ngôn Bộ chỉ huy tác chiến phía Nam của Ukraine, Natalia Humeniuk, cho biết, trong ước tính đầu tiên về kết quả phản công ở miền Nam mà quân đội Ukraine đạt được trong 2 tuần qua.
Bà cho biết thêm rằng các khu định cư Vysokopillia, Biloguirka, Soukhy Stavok và Myrolioubivka ở Kherson đã “hoàn toàn nằm dưới lá cờ Ukraine”.
EU đình chỉ thỏa thuận về thuận lợi hóa cấp thị thực với Nga
Thỏa thuận thị thực của Liên minh châu Âu (EU) với Nga, cho phép công dân Nga tiếp cận tương đối dễ dàng đến khu vực Schengen, đã bị đình chỉ hoàn toàn từ 12/9.
Hội đồng châu Âu tuần trước đã thông qua đề xuất đình chỉ thỏa thuận cấp thị thực với Nga, có hiệu lực từ năm 2007.
Việc đình chỉ có nghĩa là số lượng thị thực cấp cho người Nga sẽ bị ít hơn đáng kể. Sẽ có những hạn chế đối với thị thực nhập cảnh nhiều lần, cũng như tăng phí từ 35 Euro lên thành 80 Euro. Thời gian xử lý thị thực cũng sẽ tăng lên.
Một số người nộp đơn xin thị thực có thể bị từ chối, trong khi những người khác có thể bị thu hồi thị thực hiện tại do các quy định được thắt chặt.
Minh Đức (Theo NYT, DW, Al Jazeera, TRT World)