Trong thế giới võ lâm Kim Dung, phái Tiêu Dao luôn được nhắc đến như một môn phái thần bí bậc nhất, nơi hội tụ những tuyệt học võ công siêu phàm và những cá tính quái dị bậc thầy. Thế nhưng, ẩn sau bức tranh huy hoàng ấy lại là một cuộc đời nhuốm đầy bi kịch của chưởng môn Vô Nhai Tử.
Người kế thừa chính thống của phái Tiêu Dao
Xuất hiện trong tiểu thuyết Thiên long bát bộ, Vô Nhai Tử là nhị đệ tử của tổ sư Tiêu Dao Tử, cùng sư tỉ muội với Thiên Sơn Đồng Mỗ Vu Hành Vân và Lý Thu Thủy. Trong ba người, ông là kẻ được sư phụ tin tưởng nhất, truyền thụ tuyệt học Bắc Minh Thần Công và giao lại ngôi vị chưởng môn.
Vô Nhai Tử là một nhân vật tài hoa nhưng số phận đầy bi kịch.
Không chỉ võ công đăng phong, Vô Nhai Tử còn tinh thông cầm, kỳ, thi, họa, có phong thái như thần tiên giáng trần. Chính tài hoa này khiến cả Thiên Sơn Đồng Mỗ và Lý Thu Thủy đều đem lòng yêu mến ông. Nhưng trái tim Vô Nhai Tử lại chỉ hướng về một người, chính là Lý Thương Hải, em gái của Lý Thu Thủy.
Ông thậm chí còn khắc một pho tượng ngọc và vẽ chân dung nàng, khiến mối quan hệ giữa ba người dần biến thành thù hận. Thiên Sơn Đồng Mỗ lầm tưởng Vô Nhai Tử yêu Lý Thu Thủy, còn Lý Thu Thủy lại cố ý quấy nhiễu trong lúc sư tỉ tu luyện Bát Hoang Lục Hợp Duy Ngã Độc Tôn Công, khiến bà phải mang thân hình trẻ nhỏ suốt đời. Tức giận, Thiên Sơn Đồng Mỗ rạch nát dung mạo Lý Thu Thủy, biến tình yêu thành bi kịch đẫm máu.
Tình yêu không trọn vẹn, hôn nhân đầy lạnh lẽo
Để khoét sâu mâu thuẫn giữa hai sư tỉ, Vô Nhai Tử đưa Lý Thu Thủy rời Tiêu Dao phái, đến sống tại một hang động dưới núi Vô Lượng ở Đại Lý. Tại đây, họ sinh ra một con gái là Lý Thanh La, sau này là mẹ của Vương Ngữ Yên.
Tuy nhiên, hơn hai chục năm chung sống chỉ là sự im lặng lạnh lùng. Vô Nhai Tử ngày ngày ngắm bức tượng đá người thiếu nữ trong mộng, chẳng mảy may đoái hoài đến Lý Thu Thủy. Quá thất vọng, bà bỏ sang Tây Hạ, trở thành Thái phi quyền lực và sáng lập Nhất Phẩm Đường lẫy lừng.
Về phần mình, Vô Nhai Tử sống một mình trong cô độc, ôm mộng tình xưa không bao giờ thành hiện thực.
Bị đồ đệ phản bội, sống kiếp tàn phế
Bi kịch chưa dừng lại ở đó. Vô Nhai Tử thu nhận hai đệ tử là Tô Tinh Hà và Đinh Xuân Thu. Một chính trực, tao nhã; một hiểm độc, xảo trá.
Vì tham vọng chiếm ngôi chưởng môn và võ học tuyệt thế, Đinh Xuân Thu đã đánh lén sư phụ, hãm hại Vô Nhai Tử rơi xuống vực sâu, đồng thời đánh trọng thương Tô Tinh Hà. May mắn sống sót, Vô Nhai Tử được Tô Tinh Hà giấu trong mật thất, nhưng từ đó phải sống đời tàn phế, bất lực và cô độc.
Tô Tinh Hà giả câm giả điếc để bảo toàn tính mạng, trong khi Đinh Xuân Thu lang bạt tới Tinh Túc Hải, lập ra phái Tinh Túc, trở thành Tinh Túc Lão Quái, nổi tiếng tàn độc với Hóa Công Đại Pháp, môn công phu chuyên hóa giải nội lực người khác.
Trân Long kỳ trận và người truyền thừa bất ngờ
Theo chỉ đạo của sư phụ, Tô Tinh Hà bày ra thế cờ Trân Long, mời anh hùng thiên hạ tới phá giải. Thế cờ kỳ dị đến mức khiến Đoàn Diên Khánh, thủ lĩnh Tứ Đại Ác Nhân suýt tự sát vì mê loạn tâm trí.
Chỉ đến khi Hư Trúc vô tình phá cục bằng một nước cờ "ngu ngốc", thế cờ mới được hóa giải. Khi đó, Vô Nhai Tử truyền toàn bộ 70 năm nội lực Bắc Minh Thần Công và ngôi vị chưởng môn cho Hư Trúc, giao lại bức họa người trong mộng rồi nhắm mắt qua đời. Hành động này không chỉ khiến Hư Trúc trở thành cao thủ võ lâm hàng đầu mà còn bảo tồn được di sản của Tiêu Dao phái.
Có thể thấy, trong Thiên long bát bộ, Vô Nhai Tử đại diện cho bi kịch của kẻ tài hoa: tình yêu không trọn vẹn, sư môn tan vỡ, và sự phản bội từ những người thân cận nhất. Câu chuyện của ông là minh chứng cho nghịch lý tàn nhẫn: người càng xuất chúng thì số phận càng nghiệt ngã. Một bậc thầy võ học, một nghệ sĩ đa tài, một kẻ si tình đến tận cùng… nhưng cuối đời lại sống trong bóng tối, bị phản bội bởi chính đồ đệ, cô độc giữa thương thất, chỉ còn ký ức làm bạn.
Quốc Tiệp (t/h)
