Vừa qua, Ủy ban Thị trường nội địa và Bảo vệ người tiêu dùng (IMCO) của Nghị viện châu Âu đã bỏ phiếu thông qua dự thảo Đạo luật Thị trường Số (DMA) - một văn bản luật được kỳ vọng sẽ đánh mạnh vào các công ty công nghệ lớn như Apple, Facebook, Amazon và Google, góp phần kiềm chế quyền lực của các công ty này tại châu Âu.
Dự luật DMA sẽ áp dụng với các công ty công nghệ lớn cung cấp các “dịch vụ nền tảng cốt lõi” dễ có hành vi cạnh tranh thiếu công bằng - được gộp chung vào thuật ngữ “doanh nghiệp gác cổng” (gatekeeper). Các dịch vụ này bao gồm dịch vụ trung gian online, mạng xã hội, công cụ tìm kiếm, hệ điều hành, dịch vụ quảng cáo online, dịch vụ điện toán đám mây và nền tảng chia sẻ video.
Theo DMA, một doanh nghiệp cung cấp dịch vụ nền tảng cốt lõi phải có dịch vụ tại ít nhất 3 quốc gia EU, có doanh thu hằng năm trong EU từ 8 triệu EURO trở lên hoặc vốn hóa thị trường từ 80 triệu Euro trở lên; hoặc phải có ít nhất 45 triệu người dùng cá nhân thường xuyên mỗi tháng và có hơn 10.000 người dùng doanh nghiệp.
“Doanh nghiệp gác cổng” bao gồm đủ các điều kiện trên và có vị trí vững chắc cùng ảnh hưởng đáng kể trên thị trường châu Âu. Tuy nhiên, những con số này không ngăn ngừa việc IMCO chỉ định một doanh nghiệp là “doanh nghiệp gác cổng” nếu đủ một số điều kiện khác.
Các “doanh nghiệp gác cổng” sẽ phải ngừng tổng hợp dữ liệu cá nhân nhằm mục đích quảng cáo nhắm vào đối tượng cụ thể, trừ khi được người dùng cho phép theo luật hiện hành. Đặc biệt, dữ liệu cá nhân của trẻ vị thành niên không được phép sử dụng cho mục đích thương mại. Thêm vào đó, DMA còn bao gồm các điều khoản về khả năng tương tác của các dịch vụ nhắn tin và mạng xã hội khác nhau.
DMA cũng sẽ có thể cho phép Ủy ban châu Âu - cơ quan hành pháp của EU - quyền dừng các thương vụ mua lại của “doanh nghiệp gác cổng”, nếu các thương vụ này được sử dụng để loại bỏ đối thủ cạnh tranh tiềm năng. Mức phạt dành cho việc vi phạm các quy định của DMA dự kiến sẽ là từ 4% đến 20% doanh thu toàn cầu trong năm trước đó - một con số dự kiến sẽ lớn hơn nhiều so với các mức phạt trước mà giới công nghệ từng nhận từ EU.
Dự thảo DMA dự kiến sẽ được đưa ra bỏ phiếu trước toàn thể Nghị viện châu Âu vào tháng 12/2021 và nếu được thông qua sẽ bắt đầu được thương lượng với các nước thành viên vào đầu năm 2022.
