Chảy máu chất xám kìm hãm kinh tế Đông Nam Á

Nyl Patangan, điều dưỡng viên tốt nghiệp đại học ở Philippines, quyết định rời quê hương để tìm kiếm một cuộc sống tốt hơn. Hiện tại anh làm việc cho một bệnh viện ở Chicago (Mỹ), sau thời gian ngắn làm việc tại Dubai, và đã có thể hỗ trợ bố mẹ ở quê nhà và thậm chí mua tặng mẹ mình một chiếc Toyota Vios.

Một cuộc nghiên cứu mới đây do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) chỉ ra lượng người có bằng đại học di cư sang các quốc gia giàu có thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) để làm việc tăng 66% lên 2,8 triệu người chỉ trong vòng 10 năm từ 2001-2011.

Hơn một nửa trong số họ đến từ Philippines, với hàng trăm nghìn người làm việc tại những khu vực giàu có ở bên ngoài OECD ở Trung Đông như Dubai.

Xu hướng này tiếp tục gia tăng trong thời gian qua. Số lượng người Philippines sang nước ngoài làm việc tăng 27% trong khoảng 2011 - 2015.

Chảy máu chất xám, một thuật ngữ được hình thành vào những năm 1960 khi nhiều nhà khoa học và giáo sư di cư từ Anh sang Mỹ. Các quốc gia đang phát triển, nơi có mức lương chỉ bằng một phần nhỏ so với những nền kinh tế của OECD, rất dễ đánh mất nhân tài ngay cả khi họ đưa ra nhiều hình thức hỗ trợ.

Ngân hàng Thế giới ước tính kiều hối gửi về các quốc gia đang phát triển lên đến 429 tỷ USD trong năm 2016, trong số đó riêng Philippines chiếm gần 30 tỷ USD, tương đương 10% GDP của nước này.

“Chảy máu chất xám ở những mảng cốt lõi như y tế, khoa học kỹ thuật, quản lý và giáo dục có thể trở thành một trở ngại lớn đối với sự phát triển của nền kinh tế và xã hội”, theo một báo cáo hồi tháng hai của ADB.

Gần 10% công dân có học thức cao của Philippines, Singapore, và Việt Nam hiện đang sống ở các nước OECD. Thậm chí đối với Lào và Campuchia, tỷ lệ này là khoảng 15%.

Hiện tượng này vẫn diễn ra ngay cả khi Đông Nam Á đã có những tiến bộ to lớn trong việc thúc đẩy ngành giáo dục trong những thập kỷ gần đây. Hơn 50% người Philippines, Malaysia và Singapore ở các nước OECD có trình độ học vấn cao, so với mức trung bình 30%.

Theo Bloomberg, những người nhập cư đến từ Đông Nam Á thường có trình độ hoặc kinh nghiệm hơn nhiều so với yêu cầu của công việc. Khoảng 52% người lao động từ Thái Lan được đánh giá “thừa tiêu chuẩn” cho công việc họ đang làm, con số này với Philippines, Lào, Campuchia, Myanmar và Việt Nam là hơn 40%.

Bất chấp sự bùng nổ của nền kinh tế khu vực (Philippines, Việt Nam, Lào, Myanmar và Campuchia đều ghi nhận tốc độ tăng trưởng hơn 6%), nhân sự chất lượng cao, đặc biệt là sinh viên vẫn muốn tìm cơ hội để ra nước ngoài học tập và làm việc.

“Người lao động Đông Nam Á ưa thích các quốc gia có mức lương cao và điều kiện làm việc tốt hơn. Ngoài ra, việc được học lên cao và được tiếp xúc với nhiều người có chuyên môn cũng là sự hấp dẫn đối với họ”, báo cáo của ADB cho hay.

Võ Quyền