Chế độ hưởng Bảo hiểm thất nghiệp có nhiều thay đổi quan trọng trong năm 2026

Thứ nhất, rút ngắn thời gian chờ hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Một trong những thay đổi có lợi trực tiếp cho người lao động là việc rút ngắn thời gian giải quyết hưởng trợ cấp. Theo Luật Việc làm năm 2025 ( khoản 3, Điều 39), thời điểm hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính từ ngày làm việc thứ 11 kể từ ngày nộp đủ hồ sơ, thay vì ngày làm việc thứ 16 như quy định của Luật Việc làm năm 2013.

Việc này giúp người lao động tiếp cận nguồn hỗ trợ tài chính nhanh chóng hơn trong giai đoạn khó khăn khi mất việc làm.

Thứ hai, thống nhất một mức trần hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Luật Việc làm năm 2025 (khoản 1, Điều 39) đã thống nhất mức hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa. Theo đó, mức hưởng hằng tháng vẫn bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp như Luật Việc làm năm 2013, nhưng mức tối đa không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng theo tháng do Chính phủ công bố.

Quy định này thay thế cho sự phân biệt trong Luật năm 2013 quy định mức trần dựa trên mức lương cơ sở đối với khu vực nhà nước và lương tối thiểu vùng đối với khu vực doanh nghiệp.

Thứ ba, bổ sung chế độ hỗ trợ tiền ăn khi tham gia đào tạo nghề.

Tại Luật Việc làm năm 2025 (Điều 37), chế độ "Hỗ trợ học nghề" trước đây được đổi tên thành "Hỗ trợ người lao động tham gia đào tạo, nâng cao trình độ kỹ năng nghề". Điểm mới đáng chú ý là bên cạnh việc hỗ trợ học phí, người lao động tham gia khóa đào tạo sẽ được bổ sung hỗ trợ tiền ăn trong thời gian học.

Quy định này nhằm khuyến khích người thất nghiệp tích cực tham gia đào tạo lại, sớm quay trở lại thị trường lao động, thay vì chỉ tập trung vào việc nhận trợ cấp bằng tiền.

Thứ tư, tạo điều kiện hỗ trợ người sử dụng lao động đào tạo, bồi dưỡng.

Luật mới chú trọng hơn đến các giải pháp phòng ngừa thất nghiệp thông qua việc hỗ trợ doanh nghiệp. Cụ thể, Luật Việc làm năm 2025 (Điều 42) đã bỏ điều kiện người sử dụng lao động phải "không đủ kinh phí để tổ chức đào tạo" mới được hỗ trợ. Đồng thời điều kiện “Gặp khó khăn do suy giảm kinh tế hoặc vì lý do bất khả kháng khác buộc phải thay đổi cơ cấu hoặc công nghệ sản xuất, kinh doanh” đã được quy định chi tiết và cụ thể hơn như: Thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế theo quy định tại Bộ luật Lao động; Thiên tai, hỏa hoạn, địch họa hoặc dịch bệnh nguy hiểm; Thực hiện theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc di dời hoặc thu hẹp địa điểm sản xuất kinh doanh; Các trường hợp khác theo quy định của Chính phủ.

Chế độ này sẽ góp phần duy trì việc làm cho người lao động từ đó giúp ổn định đời sống của người lao động, góp phần ổn định xã hội, đồng thời khi việc làm của người lao động được duy trì sẽ góp phần giảm số người hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Thứ năm, quy định chặt chẽ hơn về điều kiện không được hưởng trợ cấp.

Luật Việc làm năm 2025 (khoản 1, Điều 38) sửa đổi quy định về trường hợp không được hưởng trợ cấp thất nghiệp liên quan đến chế độ hưu trí.

Cụ thể, người lao động nghỉ việc khi đủ điều kiện hưởng lương hưu sẽ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp, thay vì quy định là "đã hưởng lương hưu" như Luật Việc làm năm 2013. Ngoài ra, Luật cũng bổ sung quy định chấm dứt hưởng trợ cấp theo đề nghị của người lao động.

Hoàng Mai