Ảnh: REUTERS/Emilie Madi/Ảnh tài liệu.
Những bất đồng tầm cỡ quốc gia về vấn đề giải giáp Hezbollah đã trở thành vấn đề trọng điểm tại Liban kể từ khi xảy ra cuộc chiến thảm khốc với Israel, dẫn tới lật ngược cán cân quyền lực vốn nghiêng về phía tổ chức Hồi Giáo dòng Shia được Iran hậu thuẫn trong năm vừa rồi.
Chính phủ Mỹ, Ả Rập Saudi và các đối thủ trong nước của Hezbollah chủ yếu thuộc Thiên Chúa Giáo hoặc Hồi Giáo dòng Sunni đều đã đẩy mạnh kêu gọi tổ chức này giải giáp.
Tuy nhiên, Hezbollah đã có động thái phản đối, khẳng định việc cân nhắc giải giáp trong khi Israel tiếp tục không kích Liban và chiếm đóng một vùng lãnh thổ lớn tại miền Nam quốc gia này là một sai lầm. Trong ngày thứ Tư vừa rồi, các cuộc không kích do Israel tổ chức tại quốc gia này đã khiến 4 người thiệt mạng.
Trong ngày thứ Sáu, chính phủ Liban đã tổ chức họp trong vòng 3 giờ, bao gồm về kế hoạch giải giáp được chỉ huy quân đội Liban Rodolphe Haykal đề xuất.
5 bộ trưởng theo Hồi Giáo dòng Shia đã phản đối sự hiện diện của chỉ huy Haykal bằng cách rời khỏi phòng ngay khi ông xuất hiện.
Bộ trưởng Bộ Thông tin Liban Paul Morcos cho biết, chính phủ nước này đã tiếp nhận kế hoạch nhưng chưa tuyên bố sẽ thông qua kế hoạch này.
Ông nói thêm, quân đội Liban sẽ bắt đầu thực hiện kế hoạch ở mức phù hợp với khả năng hậu cần, mức tài nguyên và nhân lực "có hạn" của họ, đồng nghĩa với việc kế hoạch sẽ cần "có thêm thời gian và nỗ lực".
Ông Haykal đã đề cập về những giới hạn mà quân đội Liban gặp phải, và vấn đề lớn nhất trong đó là việc Israel tiếp tục không kích lãnh thổ Liban.
Ông nhận định, phía Israel không hề thể hiện ý định thực hiện cam kết về kế hoạch mà chính phủ Mỹ đề xuất nhằm giải giáp Hezbollah để đánh đổi lấy việc Israel chấm dứt chiến dịch quân sự tại Liban, một kế hoạch mà chính phủ Liban đã thông qua trong tháng vừa rồi.
Ông Morcos phát biểu: "Như vậy, chính phủ Liban cần khẳng định rõ những tiến triển trong nỗ lực thực hiện kế hoạch này tuỳ thuộc hoàn toàn vào việc các bên thực hiện đúng cam kết, nhất là Israel".
Trong tuần vừa rồi, Israel đã đưa ra tín hiệu cho thấy sẵn sàng giảm thiểu quy mô hiện diện quân sự tại Liban nếu quân đội Liban hành động nhằm giải giáp Hezbollah.
Ông cho biết, chi tiết về kế hoạch mà quân đội Liban đề xuất sẽ tiếp tục được giữ bí mật.
Trước khi phiên họp của chính phủ kết thúc, Bộ trưởng Bộ Lao động Mohammad Haidar, một quan chức hậu thuẫn Hezbollah, cho hay, mọi quyết định được đưa ra mà không có sự hiện diện của các bộ trưởng theo Hồi Giáo dòng Shia sẽ bị coi là vô hiệu và vô giá trị vì nó sẽ bị coi là hành động đi ngược lại chính sách phân chia quyền lực giáo phái tại Liban.
Tổng Thư ký Hezbollah Naim Qassem trong tháng vừa rồi đã đề cập tới khả năng xảy ra nội chiến, cảnh báo chính phủ về quyết định đối đầu với tổ chức này, và khẳng định các cuộc biểu tình có thể xảy ra.
Lực lượng quân đội Liban đã được điều động tới Beirut trong chiều ngày thứ Sáu nhằm đề ra bước phòng ngừa nguy cơ các cuộc biểu tình liên quan tới quyết định tiếp nhận kế hoạch có thể dẫn tới tình trạng bạo lực.
Quân đội chính quy Liban là một lực lượng với binh lính tới từ hàng loạt các tổ chức tôn giáo Liban chia rẽ giáo phái trong cuộc nội chiến năm 1975-1990, và sau khi được tái thành lập sau cuộc xung đột, lực lượng này đã được coi là lực lượng đảm bảo hoà bình tại quốc gia này.
Nguyễn Quang Minh (Theo Reuters)
