Nằm cạnh ga Hà Nội và Văn miếu Quốc tử giám, chợ lá dong Trần Quý Cáp (Đống Đa, Hà Nội) đã có từ lâu, trở thành địa điểm quen thuộc mua lá dong gói bánh chưng của nhiều người dân Thủ đô.
Hằng năm, cứ từ ngày 23 tháng Chạp trở đi, khu chợ này bắt đầu tấp nập người mua kẻ bán. Những năm trước, số lượng lá dong xuất đi từ đây có thể lên tới hàng nghìn bó. Tuy nhiên, năm nay, khu chợ lại rơi vào cảnh đìu hiu, lượng khách mua giảm mạnh.
Bà Trần Thu Hường (quận Đống Đa) cho biết, gần 20 năm bán lá dong tại chợ, chưa năm nào khách lại vắng như năm nay. "Mọi năm ngày bán kém tôi cũng bán cũng lãi được 200 nghìn đồng. Vậy mà năm nay ngồi từ 8h sáng đến giờ là 15h mới bán được 1 bó (60 nghìn đồng)", bà Hường ngao ngán.
Các tiểu thương đều cho biết, lượng khách năm nay giảm mạnh. Khách đến với chợ Trần Quý Cáp đều là "khách trung thành". Năm nay, có lẽ do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên nhiều người cũng không hào hứng gói bánh.
Bà Thanh (65 tuổi, trú phố Trần Quý Cáp) cho biết, khu chợ nhỏ là nơi đong đầy những kí ức tuổi thơ của những thế hệ như bà. Cứ vào dịp cuối năm nên hễ thấy lá dong cũng như hoa đào là thấy Tết. Từng là nhân viên ga Hà Nội, bà Hoa hiểu rất rõ về chợ lá dong cổ xưa này. Bà kể lại, cuối những năm 1980 khi tàu từ Lạng Sơn xuống Hà Nội mang theo rất nhiều nông sản như: măng khô, lá dong, sắn, khoai, lá chuối… để bán buôn.
Về sau khi hầu hết nông sản xuống giá nên dân buôn chỉ còn chuyển lá dong về phục vụ dịp Tết. Đây là điểm ga cuối cùng nên các tiểu thương đổ đến lấy hàng, nhiều người tranh thủ bán luôn ngoài ga và chợ lá dong Trần Quý Cáp đã được hình thành như vậy.
"Lá dong huyện Bắc Hà (Lào Cai) khi ấy được gọi là lá dong rừng, rất quý. Đặc trưng của lá sẽ tạo nên lớp vỏ bánh có màu xanh tươi. Hoa đào, cành mai là thứ tạo nên nét đặc trưng ngày Tết. Trong giai đoạn khó khăn, nhiều nhà không có điều kiện mua hoa, nhưng bánh chưng thì nhà nào cũng phải có", bà Thanh hồi tưởng.
Chợ lá dong tại Trần Quý Cáp bán tất cả nguyên vật liệu để làm nên chiếc bánh chưng. Ngoài lá dong, lạt gói bánh chưng thì có giá rẻ hơn nhiều chỉ 10 nghìn đồng một bó. Mỗi bó khoảng 100 cái lạt.
Các tiểu thương cho biết, dù vắng khách nhưng giá lá dong lại tăng hơn so với năm ngoái. Giá lá dong dao động từ 200 - 250 nghìn đồng/bó (100 lá, loại đẹp). Loại trung bình thì từ 100 - 150 nghìn đồng. Với lạt gói bánh vẫn giữ giá 10 nghìn đồng/bó.
Phạm Tùng - Tuấn Minh
