Hơn 5 giờ sáng, trời còn chưa sáng hẳn, nhiều người bất ngờ khi trước cửa một quán chè trên phố Ngô Thì Nhậm (Hai Bà Trưng, Hà Nội), dòng người nối đuôi nhau đứng xếp thành hàng dài để chờ mua bánh trôi, bánh chay của quán này.
Theo quan sát, đây là một quán chè nhỏ, rộng chưa đầy 3m2, chỉ đủ kê vài chiếc ghế, một chiếc bàn và một chiếc tủ kính nhỏ. Bên cạnh quán, cả chục người luôn tay nặn bánh, luộc bánh và chia thành từng phần.
Vừa nhanh tay cho từng bọc bánh vào túi theo yêu cầu của khách, ông Phạm Xuân Thanh (74 tuổi), chủ quán vừa cho biết, quán của gia đình ông là quán chè, bánh trôi bánh chay là hai món có trong thực đơn bán hàng ngày.
Theo ông Thanh, bánh trôi bánh chay chỉ là hai món trong thực đơn hàng chục món chè của quán, nhưng chỉ có ngày này là mọi người đến xếp hàng đông như hội chỉ để mua bánh trôi, bánh chay về ăn Tết Hàn thực.
“Quán chè nhà tôi bán từ những năm 1960, tôi là đời thứ 2 bán ở đây rồi. Không ai bảo ai, cứ đến ngày này là mọi người đến xếp hàng mua. Vậy nên nhà tôi phải vận động cả chục người, dậy từ 1-2 giờ sáng tham gia vào làm bánh trôi, bánh chay mà vẫn không kịp bán, nhiều người phải chờ vài tiếng mới đến lượt”, ông Thanh nói.
Đến quán là 5h50 phút sáng, đứng sau khoảng 50 người, anh Trường, trú tại Đống Đa (Hà Nội) cho biết, năm nào đến ngày này anh cũng đến đây để xếp hàng mua bánh trôi, bánh chay.
“Bánh ở đây ngon lắm, mềm, dẻo, ngọt thanh vừa phải, không bị cứng như mấy hàng khác đâu. Mẹ tôi năm nào cũng dặn phải mua đúng bánh ở đây về thắp hương các cụ, mua chỗ khác bà mắng ngay. Hôm nay tôi xếp hàng hơn một tiếng rồi vẫn chưa đến lượt”, anh Trường nói.
Mặc dù chợ gần nhà có vô số hàng bán bánh trôi, bánh chay nhưng chị Thuỷ, trú tại Văn Miếu (Đống Đa, Hà Nội) vẫn đến quán này để xếp hàng.
“Tôi đi xếp hàng mua bánh ở đây từ năm 22 tuổi, bây giờ tôi 36 tuổi rồi. Bánh ở đây họ làm ngon lắm, để lâu cũng không bị cứng hay nhão, nhân có độ ngọt vừa phải. Nói chung rất là ngon. Nhà tôi thắp hương nhiều ban nên hôm nay tôi mua 33 lễ bánh chay và 38 lễ bánh trôi, hết khoảng hơn 1,5 triệu đồng”, chị Thuỷ nhẩm tính.
Theo chị Thuỷ, quán bánh trôi, bánh chay này năm nào cũng đông khách, muốn mua phải xác định chờ cả tiếng. Năm trước, chị phải chờ hơn 2 tiếng, từ 7 giờ sáng đến hơn 9h sáng mới mua được bánh mang về.
Mỗi suất bánh trôi có 10 viên, mỗi suất bánh chay có 3 viên. Bánh được làm nóng và chia thành từng túi theo yêu cầu của khách hàng. Nhiều người còn mang theo cặp lồng, đĩa của gia đình để đựng.
Giá mỗi suất bánh trôi là 20 nghìn đồng, bánh chay là 25 nghìn đồng/suất, đa số những người đến xếp hàng mua đều mua cả chục suất mang về, một vài người mua cả trăm suất.
Không ai bảo ai cứ thế nối nhau xếp thành hàng dài để mua được những chiếc bánh ngon nhất còn nóng hổi về dâng lên tổ tiên vào ngày này.
Tết Hàn thực còn được gọi là Tết bánh trôi bánh chay diễn ra vào ngày mùng 3/3 âm lịch hàng năm. Vào ngày này, các gia đình làm bánh trôi, bánh chay cúng ông bà, tổ tiên với ý nghĩa con cháu một lòng hướng về tổ tiên, nguồn cội.
Tại các khu chợ truyền thống hay chợ mạng, bánh trôi, bánh chay cũng được bày bán khắp nơi với giá từ 10-15 nghìn đồng/suất. Nhiều người còn lựa chọn mua nguyên liệu với giá 20-25 nghìn đồng/kg bột nếp, đường phên từ 20-25 nghìn đồng/kg, đỗ xanh 50 nghìn đồng/kg…về tự làm tại nhà để cúng tổ tiên vào ngày Tết Hàn thực.
Hồng Cảnh
