Hội nghị thượng đỉnh trước thềm COP30 sắp tới tại Brazil dự kiến chỉ có chưa đầy 60 nhà lãnh đạo thế giới tham dự, đánh dấu mức tham gia thấp kỷ lục so với các sự kiện trước đó.
Đặc biệt, Mỹ sẽ không cử bất kỳ quan chức cấp cao nào tham gia, theo thông báo từ Nhà Trắng, giữa bối cảnh căng thẳng chính trị toàn cầu và sự hoài nghi ngày càng tăng đối với các nỗ lực hành động khí hậu đa phương.
Trưởng đoàn đàm phán Brazil Mauricio Lyrio nói với AFP rằng tính đến cuối tháng 10, 57 nguyên thủ quốc gia và chính phủ đã xác nhận tham dự phiên họp cấp cao, gọi là Hội nghị Thượng đỉnh Amazon diễn ra từ ngày 6-7/11 tại thành phố Belem, trước thềm COP30.
Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP30) sẽ diễn ra từ ngày 10-21/11.
Con số này thấp hơn đáng kể so với 75 lãnh đạo tại COP29 ở Azerbaijan năm ngoái và chỉ bằng một nửa so với COP28 ở Dubai năm 2023.
Các nhà lãnh đạo của Đức, Vương quốc Anh, Ireland, Hà Lan, Na Uy, Colombia, Chile, Cape Verde và Liberia sẽ tham dự sự kiện năm nay, với việc chính phủ của các nước này đã xác nhận với ban tổ chức. Trung Quốc sẽ cử Phó Thủ tướng Đinh Tiết Tường làm đại diện.

Khu vực lịch sử Belem, thủ phủ của bang Para, Brazil và là nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh khí hậu COP30. Ảnh: Bloomberg
Sự vắng mặt của Mỹ được Nhà Trắng xác nhận qua một quan chức giấu tên, người nói với Reuters rằng Tổng thống Donald Trump đã làm rõ quan điểm của chính quyền về hành động khí hậu đa phương trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (UNGA) hồi tháng 9.
Tại đây, ông Trump gọi biến đổi khí hậu là "trò lừa đảo lớn nhất thế giới" và chỉ trích các chính sách khí hậu đã khiến nhiều quốc gia "mất hàng núi tiền bạc".
Quan chức Nhà Trắng nhấn mạnh rằng Tổng thống đang tập trung vào các thỏa thuận song phương về năng lượng, như các hợp đồng xuất khẩu khí hóa lỏng (LNG) của Mỹ sang Hàn Quốc và Liên minh châu Âu (EU), thay vì các diễn đàn đa phương.
Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright hôm 31/10 cho biết "có dư địa cho thương mại năng lượng lớn giữa Trung Quốc và Mỹ" do nhu cầu khí đốt tự nhiên của Trung Quốc trong bối cảnh hai nền kinh tế lớn đang đàm phán về thuế quan.
Ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức, Tổng thống Trump đã tuyên bố rút Mỹ khỏi Hiệp định Khí hậu Paris và Bộ Ngoại giao Mỹ đã xem xét lại sự tham gia của nước này vào các hiệp định môi trường đa phương.
Argentina, dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Javier Milei – một người hoài nghi khí hậu – cũng chưa thông báo đại diện tham dự.

Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva (áo đỏ) trong chuyến thăm địa điểm chính diễn ra hội nghị thượng đỉnh COP30 ở Parque da Cidade, Belem. Ảnh: Bloomberg
Sự vắng mặt của các cường quốc làm dấy lên lo ngại rằng hội nghị có thể thiếu động lực chính trị cần thiết để thúc đẩy các cam kết giảm phát thải toàn cầu.
Lý do cho mức tham dự thấp được cho là sự kết hợp giữa các yếu tố hậu cần và chính trị. Phiên họp cao cấp được tổ chức riêng biệt để giảm áp lực chỗ ở tại Belem – thành phố Amazon đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt khách sạn nghiêm trọng, giá phòng tăng vọt, buộc các đại biểu phải ở nhà dân, trường học, đại học và thậm chí trên 2 tàu du lịch.
Tổng cộng có 170 đoàn đại biểu xác nhận tham dự các sự kiện chính của hội nghị COP30.
Các nhóm môi trường cảnh báo rằng COP30 có thể trở thành hội nghị hẹp nhất từ trước đến nay, đặc biệt trong bối cảnh bất ổn chính trị toàn cầu – từ xung đột ở Ukraine, xung đột ở Trung Đông đến các cuộc bầu cử căng thẳng ở nhiều nước – đang làm lu mờ tính khẩn cấp của cuộc khủng hoảng khí hậu.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính Brazil Fernando Haddad, trong một cuộc họp chuẩn bị cho các sự kiện trước thềm COP30 hồi đầu tháng 10, nhấn mạnh rằng thế giới không thể chờ đợi ai, và kêu gọi các đối tác khác tăng cường cam kết.
Minh Đức (Theo Reuters, RTE)