Lực lượng pháo binh Israel trong một lần nã pháo về phía Dải Gaza. Ảnh: News.cn
Hamas phát động chiến dịch tấn công quy mô lớn vào lãnh thổ Israel cuối tuần trước khiến ít nhất 1.300 người Israel, trong đó có hơn 120 binh sĩ, thiệt mạng (tính đến sáng 12/10). Ngoài ra, hơn 100 con tin Israel cũng bị bắt và đưa vào Dải Gaza.
Độ tinh vi, quy mô của cuộc tấn công là chưa từng có và khiến Israel bất ngờ. Nước này sau đó đáp trả mạnh bằng việc tăng cường bắn phá vào Dải Gaza và phong tỏa toàn bộ khu vực này. Vấn đề được quan tâm lúc này là các diễn biến tiếp theo của cuộc xung đột.
Kịch bản nào có thể xảy ra?
Chính quyền của Thủ tướng Netanyahu, vốn đã phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn trong nước do các cuộc biểu tình liên quan đến cải cách tư pháp, nay sẽ bị thử thách nhiều hơn với cuộc tấn công từ Hamas.
Theo Joe Macaron, một nhà phân tích chuyên nghiên cứu về Trung Đông, Israel sẽ phải quyết định xem có nên thực hiện một chiến dịch trên bộ nhằm vào Dải Gaza hay không và liệu chiến dịch đó có đáng để bất chấp rủi ro quân sự, chính trị.
Macaron cho rằng, dù có hay không thì sớm muộn chiến dịch quân sự của Israel, bao gồm cả việc bắn phá vào Dải Gaza những ngày qua, sẽ phải dừng lại. Khi đó, Israel có thể phải đề nghị Ai Cập làm trung gian để đạt được giải pháp nào đó nhằm giảm leo thang và một thỏa thuận trao đổi tù nhân lấy các con tin bị Hamas bắt cóc.
Nhà phân tích Macaron nhận định, khi cuộc tấn công của Israel kết thúc, Hamas cũng sẽ phải đối mặt với thách thức để đưa ra các chính sách nhằm phục vụ người Palestine ở Dải Gaza trong thời gian dài.
Ông Macaron cho rằng Mỹ sẽ phải tạm dừng các kế hoạch liên quan đến việc thúc đẩy quá trình bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Ả Rập Saudi. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken dự kiến tới Israel và Ả Rập Saudi vào cuối tháng này để thảo luận về quá trình bình thường hóa quan hệ giữa 2 quốc gia ở Trung Đông. Tuy nhiên, kế hoạch này đã thay đổi vì xung đột Israel - Hamas.
Với tâm thế hiện tại của dư luận trong thế giới Ả Rập sau cuộc tấn công trả đũa của Israel vào Dải Gaza, việc thúc đẩy các cuộc đàm phán về quá trình bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Ả Rập Sadi trở nên quá phức tạp. Nhà phân tích Macaron cho rằng, rất có thể cuộc đàm phán tiến tới bình thường hóa quan hệ sẽ bị Ả Rập Saudi tạm gác trong thời gian ngắn.
Ông Macaron nhận định, các diễn biến trên sẽ có lợi cho Iran, quốc gia phủ nhận liên quan đến cuộc tấn công của Hamas. Khi tiến trình bình thường hóa quan hệ Israel - Ả Rập Saudi bị tạm dừng, Iran có thể gây áp lực, buộc Mỹ phải tái tham gia một thỏa thuận tương tự thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 (Washington đã rút khỏi thỏa thuận này dưới thời ông Trump). Nếu thành công, việc này sẽ giúp Tehran giảm bớt một số áp lực liên quan đến các lệnh trừng phạt kinh tế.
Liệu có một mặt trận thống nhất ủng hộ Hamas?
Theo Al Jazeera, dù phủ nhận liên quan trực tiếp đến cuộc tấn công của Hamas vào Israel nhưng Iran không phản đối hành động này. Tướng Yahya Rahim Safavi, thuộc Lực lượng Vệ binh Hồi giáo Iran (IRGC), tuyên bố: "Chúng tôi ủng hộ chiến dịch của Hamas và chắc chắn trục kháng chiến cũng ủng hộ điều này".
Tuy nhiên, nhà phân tích Macaron cho rằng việc Hamas ngả về "Trục kháng chiến" (gồm Iran, Syria và lực lượng Hezbollah) không đồng nghĩa sẽ có một mặt trận thống nhất trên thực địa đối đầu với Israel.
Hezbollah là một minh chứng. Nhóm vũ trang ở Lebanon này không tham gia cuộc xung đột Israel - Hamas. Hiện tại, chính trị trong nước không có lợi khi Hezbollah xung đột với Israel.
Ông Macaron cho rằng những gì Hezbollah đang làm là ngăn quân đội Israel đi quá xa trong cuộc trả đũa Hamas ở Dải Gaza. Đó là lý do Hezbollah gia tăng áp lực ở biên giới Israel - Lebanon.
Việc nhóm vũ trang này pháo kích vào một số vị trí của Israel được cho là nhằm tác động về tâm lý hơn tác động quân sự. Hezbollah cũng đã chọn cách không phản ứng thái quá liên quan đến việc 3 thành viên của nhóm này thiệt mạng do hoạt động bắn phá của Israel.
Dù vậy, cả Israel và Hezbollah đều đang trong tình trạng cảnh giác và căng thẳng cao độ, vì vậy, những tính toán sai lầm có thể xảy ra.
Nguyễn Thái - Al Jazeera
