Điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp
Không phải bất cứ ai khi mất việc làm đều có thể nhận trợ cấp thất nghiệp, mà chỉ những người đáp ứng đủ 4 điều kiện dưới đây mới được nhận khoản trợ cấp này.
Cụ thể, căn cứ Điều 49 Luật Việc làm năm 2013, người lao động đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau:
- Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, trừ các trường hợp người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trái pháp luật; hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng.
- Đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đối với trường hợp làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc không xác định thời hạn, hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc xác định thời hạn; đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 36 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động đối với trường hợp làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng.
- Đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm theo quy định.
- Chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp, trừ trường hợp thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an; đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên; chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc; bị tạm giam; chấp hành hình phạt tù; ra nước ngoài định cư; đi lao động ở nước ngoài theo hợp đồng; chết.
Thời điểm hưởng trợ cấp thất nghiệp
Theo quy định tại Điều 18 Nghị định 28/2015/NĐ-CP, thời điểm hưởng trợ cấp thất nghiệp của người lao động đủ điều kiện nêu trên được tính từ ngày thứ 16 theo ngày làm việc, kể từ ngày nộp hồ sơ, với mức hưởng.
Theo quy định tại Điều 50 Luật Việc làm 2013, người lao động đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp sẽ được hưởng trợ cấp với mức như sau:
Mức trợ cấp hàng tháng = 60% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp
Trong đó, thời gian hưởng trợ cấp phụ thuộc vào số tháng đã đóng bảo hiểm thất nghiệp: Cứ đóng đủ 12 - 36 tháng thì được hưởng 3 tháng trợ cấp, sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng nhưng tối đa không quá 12 tháng.
Đặc biệt, Điều 50 cũng quy định: Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa không quá 5 lần mức lương cơ sở đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định hoặc không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng đối với người lao động làm việc theo chế độ hợp đồng lao động.
Như vậy, mức trợ cấp thất nghiệp tối đa sẽ tăng mạnh vào năm 2020. Cụ thể:
- Đối với người thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định
Mức hưởng tối đa không quá 5 lần mức lương cơ sở.
Từ 1/1/2020, người thất nghiệp được nhận 5 x 1,49 triệu đồng/tháng = 7,45 triệu đồng/tháng.
Từ 1/7/2020, số tiền này lên tới 5 x 1,6 triệu đồng/tháng = 8 triệu đồng/tháng.
- Đối với người thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định
Mức hưởng tối đa không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng. Dù chưa có thông tin chính thức nhưng theo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, mức lương tối thiểu vùng năm 2020 đang trình Chính phủ tăng 5,5% so với năm 2019.
Theo đó, mức hưởng tối đa là:
Vùng I: 22,1 triệu đồng/tháng
Vùng II: 19,6 triệu đồng/tháng
Vùng III: 17,15 triệu đồng/tháng
Vùng IV: 15,35 triệu đồng/tháng
Thử việc có được hưởng trợ cấp thất nghiệp?
Theo điểm b điều 21 của Nghị định số 28/2015/NĐ-CP, trường hợp được xem là có việc làm để chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp, bao gồm: Đã giao kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc từ đủ 3 tháng trở lên; có quyết định tuyển dụng đối với những trường hợp không thuộc đối tượng giao kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc; người lao động thông báo đã có việc làm cho trung tâm dịch vụ việc làm.
Căn cứ quy định nêu trên, việc ký hợp đồng thử việc theo điều 27 của Bộ luật Lao động 2012 là hợp đồng dưới 3 tháng nên không được coi là đã có việc làm. Như vậy, người lao động vẫn được đồng thời hưởng lương thử việc và trợ cấp thất nghiệp (nếu thỏa điều kiện của pháp luật).
Lưu ý, người lao động cần phải thông báo rõ với trung tâm dịch vụ việc làm là mình đã ký kết hợp đồng thử việc (không nên nói đã có việc làm) để đảm bảo được quyền lợi chính đáng.
Hoàng Mai