"Lối đi khác người" bắt đầu hành trình tự học tại nhà từ năm 14 tuổi
Em Nguyễn Ngọc Phương Anh ở Hà Nội không đến trường từ khi hết lớp 8 để theo chương trình giáo dục tại nhà (homeschool), đến nay cô em đã giành được học bổng 8 trường đại học Mỹ.
Thông tin trên Dân Trí, em Phương Anh là cựu học sinh chuyên Anh, Trường THCS Đoàn Thị Điểm. Em từng là Á khoa ở trường 3 năm liên tiếp.
"Hồi đó, thành tích học tập trên lớp của em khá ổn, em cũng từng có nguyện vọng thi vào các trường THPT chuyên Anh có tiếng, nhưng khi đi học thêm tại các lớp ôn luyện được vài buổi, em thấy mình không phù hợp với cách học này", Phương Anh kể.
Hành trình homeschool của Phương Anh có sự đồng hành của mẹ - chị Xuân Hương. Sự đồng hành sâu sắc, quan trọng nhất đó chính là sự tin tưởng và tôn trọng tinh thần tự do của các con đã phần nào tạo nên thành công này của cô học trò cá tính Phương Anh.
Được biết vào cuối năm lớp 8, Phương Anh nhen nhóm ý định đi du học nước ngoài. "Mẹ em có tìm hiểu các chương trình giáo dục Mỹ tại nhà và tình cờ biết đến dự án trường Mỹ trực tuyến. Em đặt vấn đề với bố mẹ về việc nghỉ học trên trường, theo đuổi giáo dục tại nhà hoàn toàn thời gian với việc học trực tuyến và tự thiết kế chương trình tự học, tự khám phá cho bản thân mình".
"Về phía gia đình, em may mắn có bố mẹ luôn lắng nghe, tin tưởng và ghi nhận những quan điểm của mình, cộng với một lối suy nghĩ khá cởi mở, nên đồng ý và vẫn luôn đồng hành cùng em trong suốt những năm em theo đuổi mô hình giáo dục tại nhà", Phương Anh nói.
Năm lớp 9 và lớp 10, Phương Anh tự học tại nhà với chương trình trực tuyến của Mỹ. Vào năm lớp 11, Phương Anh sang Mỹ học theo diện trao đổi văn hóa dành cho học sinh THPT của Chính phủ Mỹ. Chương trình này bắt buộc học sinh phải trở về nước sau một năm học tập.
Nói về chi phí cho chương trình tự học tại nhà, Phương Anh cho biết: "Chi phí phụ thuộc rất nhiều vào từng người học. Bản thân em cảm thấy con đường giáo dục của mình khá tiết kiệm. Ngoài học phí trả cho trường trực tuyến, em tận dụng triệt để các nguồn học liệu miễn phí tự khai thác được trên mạng. Các khoản chi phí gia đình em bỏ ra đều mang lại lợi ích trực tiếp cho em, nên nói chung là chi tiêu hợp lý".
Hành trình chinh phục các đại học Mỹ của Phương Anh khác các bạn đồng trang lứa khi thay vì đến trường, em theo hình thức homeschool. Dù vậy, trong hồ sơ ứng tuyển đại học, điểm trung bình học tập (GPA) của Phương Anh từ lớp 9 đến kỳ 1 lớp 12 đều đạt 4.0/4.0, IELTS 8.5 và 33/36 điểm ACT (bài thi chuẩn hóa dùng nộp đơn vào đại học Mỹ).
Chương trình homeschool đòi hỏi sự chủ động cao và kỷ luật cá nhân của người học. Để có quyết định táo bạo nghỉ học ở nhà để theo đuổi ước mơ riêng có của mình, ngoài thời gian học chính từ 18h đến 21h30, Phương Anh tự tìm tài liệu để học thêm. Em thích đọc sách văn học, như một cách cân bằng sau những bài Toán, Vật lý khó.
Nền tảng tốt, không ngại khó khăn
Mẹ của Phương Anh từng chia sẻ với Vnexpress, việc một đứa trẻ như Phương Anh không đến trường khi đó không nhiều. Chị nói không cổ vũ cho việc dễ dàng chọn homeschool vì trẻ con luôn cần một môi trường để phát triển. Dù là môi trường nào, các con đều học hỏi được những giá trị nhất định. Khi chọn homeschool, trẻ thiếu kết nối với bạn bè đồng trang lứa, do vậy gia đình phải xác định rõ việc cần làm.
Chia sẻ về những khó khăn khi sang học tại một trường công lập và ở với gia đình bảo trợ là người Mỹ bản xứ, Phương Anh cho biết: "Khi sang Mỹ, em đã có vốn tiếng Anh tốt và được tiếp xúc với chương trình phổ thông Mỹ từ trước nên em không gặp bất cứ khó khăn nào về giao tiếp hay học tập", Tuy thời gian gắn bó với ngôi trường mới không nhiều nhưng Phương Anh đã đạt được những thành tích xuất sắc trong học tập.
Năm lớp 12, Phương Anh quay về nước tiếp tục học trường Mỹ trực tuyến và tập trung vào việc tự học những môn dự bị đại học (Advanced Placement) để thi lấy tín chỉ với nguyện vọng được miễn giảm một vài môn đại cương khi nhập học năm thứ nhất. Cô bé đã tự học toán giải tích, xác suất thống kê và 2 môn vật lý song song với chương trình lớp 12 của trường theo phương thức trực tuyến.
Để đạt được thành tích tốt như IELTS 8.5 và 33/36 điểm ACT không bị áp lực, Phương Anh cho biết: "Thời điểm thi IELTS, em đã có nền tảng tiếng Anh khá tốt, khi học tại nhà, em sử dụng chủ yếu các nguồn học liệu bằng tiếng Anh để tham khảo. Bên cạnh đó, em đã sắp xếp thời gian làm đề thi IELTS của các năm trước và đề thi thử tìm được trên mạng để làm quen với các dạng bài thi. Với ACT cũng vậy".
Không chỉ học giỏi mà còn đa tài
Khi có thời gian rảnh, nữ sinh thường đọc sách văn học như một thú vui để giải trí. Phương Anh học nhạc từ khi 5 tuổi và chơi piano khá tốt, ngoài ra em tham gia hầu hết hoạt động ngoại khóa ở trường. Em chơi piano trong dàn hợp xướng; tham gia cuộc thi kiến thức Quiz Bowl; vẽ, dựng sân khấu cho đội biểu diễn kịch nghệ và gia nhập câu lạc bộ tiếng Pháp, cờ vua.
Trong lưu bút, cô Lisa Adams, chỉ huy dàn hợp xướng của trường Trung học Marion, ấn tượng với khả năng chơi piano của Phương Anh.
"Cô thấy may mắn vì đã có em chơi piano cho dàn hợp xướng năm nay. Cảm ơn em đã chia sẻ tài năng với chúng ta. Sự thông minh và tài năng sẽ đưa em tiến xa hơn trong cuộc sống", cô Lisa viết.
Nói về động lực giúp bản thân theo đuổi chương trình tự học tại nhà, Phương Anh tâm sự: "Động lực lớn nhất giúp em phấn đấu từng ngày chính là do em cảm thấy mô hình giáo dục tại nhà hoàn toàn phù hợp với nguyện vọng của bản thân em. Việc học tập đối với em như một thú vui. Em thích lối sống tự do và chủ động hiện tại của mình.
Con đường em lựa chọn khá khác biệt so với các bạn cùng trang lứa nên em luôn cố gắng để sự khác biệt ấy không ảnh hưởng đến tinh thần và suy nghĩ của mình".
Ngoài ra, việc bố mẹ luôn sát cánh ủng hộ mọi quyết định do Phương Anh lựa chọn đã giúp cô bé có thêm dũng khí, tin tưởng vào con đường mình đã chọn.
Trúc Chi (t/h)