Người Kurd sẽ là yếu tố quan trọng trong cuộc chơi Syria.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tiếp tục sửa đổi tất cả các chính sách đối ngoại của người tiền nhiệm Donald Trump. Không thực sự rời Syria và Iraq như cam kết, người Mỹ dường như đang quyết định ở lại và tái định hình chiến lược ở Trung Đông, trong đó người Kurd có thể sẽ đóng một vai trò quan trọng trong kế hoạch.
Vai trò người Kurd
Người Kurd có mặt ở nhiều quốc gia, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ, Syria và Iraq nhưng họ không có một nhà nước riêng. Sau khi Liên Xô sụp đổ, cán cân quyền lực ở Trung Đông thay đổi, người Kurd đã đặt cược vào Mỹ với hy vọng sẽ tạo ra được một nhà nước độc lập.
Washington đã bắt tay với các nhóm vũ trang người Kurd để chống lại khủng bố ở Syria, cũng như giành quyền kiểm soát các mỏ dầu ở phía đông bắc đất nước.
Nhưng về sau này, Mỹ bị chỉ trích khi để chiều lòng đồng minh NATO Thổ Nhĩ Kỳ mà bỏ rơi người Kurd.
Đã từ lâu, Ankara coi người Kurd độc lập là mối đe dọa về an ninh nơi biên giới. Ankara đã tiến hành một số hoạt động quân sự ở miền Bắc Syria, tạo ra cái gọi là "vùng đệm" dọc theo toàn bộ biên giới của nước này cũng như liên tiếp gây áp lực với người Kurd.
Cũng chính vì vai trò của người Kurd trong cuộc chiến giành ảnh hưởng ở Syria chưa bao giờ bớt nóng, càng nhiều quốc gia coi người Kurd là quân bài chiến lược để đạt được mục đích.
Có thông tin cho rằng, đội quân Nga đã được triển khai ở đông bắc Syria, nơi có Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) với nòng cốt là người Kurd, vốn đang bị đe dọa trước cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ.
Không khó để đoán rằng điều này được thực hiện nhằm gây áp lực buộc người Kurd phải trả lại lãnh thổ cho chính quyền Damascus nếu muốn được Nga bảo vệ trước nguy cơ từ Ankara.
Mặc dù các nhóm vũ trang của người Kurd được đánh giá là thành công trong việc chống lại khủng bố, nhưng họ không thể chống lại quân đội chuyên nghiệp như Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong một động thái đáng chú ý, hệ thống phòng không tầm ngắn Avenger của Mỹ đã bị phát hiện trên đường di chuyển từ Iraq đến Syria.
Đây là hệ thống dùng để chống lại máy bay không người lái, máy bay tầm thấp và trực thăng. Có vẻ như hệ thống phòng không đang được chuyển giao đến Syria để bảo vệ các căn cứ quân sự của Mỹ, hoặc nhiều khả năng hơn là để bảo vệ các đội hình vũ trang của người Kurd khỏi các cuộc tấn công từ trên trời. Rất có thể các hệ thống phòng không tiên tiến hơn như Patriot sẽ theo sau Avenger trong tương lai.
Nhưng tại sao Mỹ bất ngờ quay trở lại hỗ trợ người Kurd và làm trầm trọng thêm mối quan hệ với đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ? Tờ Reporter của Nga cho rằng, trên thực tế, người Mỹ đang dùng chiêu một mũi tên trúng nhiều đích.
Mục đích của Mỹ
Mỹ đang dự tính trở lại Syria.
Đầu tiên, dường như Washington thực sự cố tình gây xung đột với Ankara để khiến tình hình trở nên rối tung.
Ai cũng biết rằng, Thổ Nhĩ Kỳ là một đồng minh quan trọng của Mỹ trong khối NATO. Người ta thường tin rằng bản thân liên minh Bắc Đại Tây Dương sẽ không thể tan rã vì nó cần tồn tại để kiềm chế Nga. Tuy nhiên, đã có rất nhiều điều đã thay đổi trong thời kỳ mới ở Trung Đông, đặc biệt trong nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump.
Ankara bắt đầu theo đuổi chính sách tăng cường mở rộng ảnh hưởng trong khu vực. Trên thực tế, Thổ Nhĩ Kỳ đang mở rộng sự hiện diện ở phía Bắc của Syria cho đến Libya, nơi nước này đạt được thỏa thuận có lợi ở Đông Địa Trung Hải.
Thổ Nhĩ Kỳ đang chuẩn bị đóng một tàu sân bay chính thức, rõ ràng là để sử dụng trong vấn đề thay đổi hiện trạng và quyền sở hữu các hòn đảo của Hy Lạp.
Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã giúp Azerbaijan giải quyết mâu thuẫn ở Karabakh kéo dài chỉ trong một tháng rưỡi, nhờ đó người Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận được một hành lang đất liền mới đến Biển Caspi.
Không khó để đoán rằng Washington và Brussels đang theo sát mọi động thái này với sự không hài lòng. Thổ Nhĩ Kỳ rõ ràng đang nỗ lực để trở thành một quốc gia thống trị của khu vực.
Trong bối cảnh đó, sự ủng hộ trực tiếp và rõ ràng đối với người Kurd có thể trở thành yếu tố ngăn cản tham vọng của Ankara. Người Mỹ sẽ có thể đáp trả những nỗ lực của Tổng thống Erdogan trong việc nâng cao vị thế của Thổ Nhĩ Kỳ và mở rộng ảnh hưởng quốc tế bằng cách sử dụng ngay mối đe dọa người Kurd. Ngoài ra, yếu tố người Kurd sẽ giúp Ankara phải dễ dàng nhượng bộ hơn trong việc mua sắm và sử dụng vũ khí của Nga.
Thứ hai, bằng cách hỗ trợ người Kurd, Washington chấm dứt các nỗ lực của Damascus, Tehran và Moscow nhằm khôi phục sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Điều này làm suy yếu khả năng của Nga và Iran, buộc cặp đôi này phải phân tán lực lượng để ứng phó với mục tiêu mới.
Thứ ba, dầu mỏ của Syria rõ ràng là sẽ không thừa đối với người Mỹ. Tờ Reporter cho rằng bằng cách lấy khỏi tay Damascus, Mỹ đang làm suy yếu chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad.
Do đó, người Kurd hiện đang trở thành nhân tố địa chính trị quan trọng nhất ở Trung Đông. Bằng cách hỗ trợ họ, Mỹ có thể bắn hạ nhiều con chim chỉ bằng một mũi tên, đồng thời tạo thế kình địch với cả Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Nga và chính Syria.
