Theo thống kê mới nhất từ Ngân hàng Nhà nước, tính riêng trong quý 1/2025, người Việt đã thực hiện khoảng 5,5 tỷ giao dịch không dùng tiền mặt, trong đó có khoảng 4,5 tỷ giao dịch được thực hiện trên kênh số với giá trị giao dịch đạt khoảng 40 triệu tỷ Đồng.
Đây là con số ấn tượng, cho thấy thanh toán không dùng tiền mặt đã và đang thay thế các phương pháp thanh toán tiền mặt truyền thống.
Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng, thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng trở lên phổ biến trong xã hội và đang dần trở thành xu hướng tiêu dùng thông minh trong kỷ nguyên mới.
Đến cuối năm 2024, Việt Nam đã có hơn 204,5 triệu tài khoản thanh toán của khách hàng cá nhân, 154,1 triệu thẻ ngân hàng đang lưu hành; 86,97% người trưởng thành có tài khoản tại ngân hàng, giá trị thanh toán không dùng tiền mặt gấp 26 lần GDP.
Nhiều sản phẩm, dịch vụ ngân hàng thân thiện giàu tiện ích, đem lại giá trị thiết thực đáp ứng tốt nhu cầu đa dạng của khách hàng. Việt Nam cũng tiên phong kết nối thanh toán bán lẻ xuyên biên giới qua mã QR với Thái Lan, Campuchia và Lào, hướng tới mở rộng trong khu vực châu Á.
Ảnh minh họa.
Cũng theo ông Phạm Tiến Dũng, hiện nay 87% số người trưởng thành tại Việt Nam đã có tài khoản ngân hàng. Tại TP.Hồ Chí Minh, tỉ lệ này còn cao hơn. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng hiện xử lý bình quân 820.000 tỷ Đồng mỗi ngày, trong khi hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử xử lý 26 triệu giao dịch mỗi ngày.
Hạ tầng thông tin tín dụng quốc gia nâng cấp để gia tăng khả năng xử lý, cập nhật dữ liệu tự động, đồng thời mở rộng thu thập và cập nhật dữ liệu trong và ngoài ngành với tỉ lệ cập nhật số liệu thành công từ tổ chức tín dụng đạt mức cao trên 98%.
"Thanh toán không dùng tiền mặt đã đóng vai trò then chốt, không chỉ thúc đẩy hiệu quả hoạt động ngân hàng - tài chính, mà còn góp phần tăng tính minh bạch trong quản lý kinh tế, thúc đẩy thương mại điện tử, dịch vụ công và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia", Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng cho biết.
"Dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ giữa Ngân hàng Nhà nước với Bộ Công an, các Bộ, ngành liên quan cùng các địa phương, ngân hàng, doanh nghiệp, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ và tích cực", ông Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh.
Xét trong khu vực và châu lục, số lượng giao dịch không dùng tiền mặt của người Việt đã tiệm cận với Thái Lan và Ấn Độ, ông Nguyễn Hưng Nguyên, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS) cho biết.
"Giao dịch bình quân trên đầu người của Việt Nam đã tiệm cận với Thái Lan, Ấn Độ và chỉ sau Trung Quốc một chút. Qua đó có thể thấy được, sự thay đổi hành vi sang thanh toán không dùng tiền mặt trong xã hội đang gia tăng nhanh", ông Nguyên nhận định.
Cũng theo ông Nguyên, thương mại điện tử đóng góp hơn 60% trong sự tăng trưởng mạnh mẽ của kinh tế số trong những năm gần đây. Riêng năm 2024, doanh số thanh toán trên các cổng dịch vụ công đạt khoảng 36 tỷ USD, và dự báo tăng lên 57 tỷ USD trong năm 2025. Riêng thương mại điện tử, năm 2024 đạt 22 tỷ USD, trong đó 90% giao dịch được thanh toán qua điện tử gồm QR, ví điện tử.
Về tác động của thanh toán số đối với nền kinh tế, ông Nguyên cũng cho rằng hình thức này đang ngày càng trở nên tiện ích, giúp thanh toán nhanh, giảm chi phí vận hành. Đồng thời, thanh toán số còn góp phần minh bạch, tối ưu dòng tiền khi truy vết theo thời gian thực, hỗ trợ quản lý thuế…
Từ 1/7/2024 khách hàng cá nhân buộc phải xác thực căn cước công dân (CCCD) và sinh trắc học.
Lúc đầu việc triển khai trên thực tế khá khó khăn, nhưng nhờ truyền thông tốt đến hiện nay đã có hơn 110,8 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân và hơn 711.000 hồ sơ khách hàng tổ chức đã được đối chiếu thông tin sinh trắc học.
Từ 1/7/2025 đại diện hợp pháp của doanh nghiệp cũng phải xác thực sinh trắc học mới giao dịch được.
Minh Đức (T/h)
