Theo Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể, Luật Giao thông đường bộ 2008 qua hơn 10 năm thực hiện đã phát sinh một số tồn tại, cần được xem xét để xây dựng luật thay thế.
Về mục đích xây dựng luật, Bộ trưởng cho biết, việc xây dựng Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) thay thế Luật Giao thông đường bộ năm 2008 nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách trong lĩnh vực đường bộ; tăng cường quản lý nhà nước, thể chế hoá chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; thực hiện cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế; khắc phục những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai pháp luật về giao thông đường bộ.
Về quan điểm xây dựng Luật, Bộ trưởng cho rằng, việc xây dựng dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) có tác động đối với tiến trình phát triển, hội nhập kinh tế của đất nước và dựa trên các quan điểm sau đây: phù hợp với Hiến pháp năm 2013, các luật mới được ban hành; bảo đảm tính tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên; kế thừa, tiếp tục phát triển, hoàn thiện quy định còn phù hợp với thực tế, sửa đổi, bổ sung những quy định đã phát sinh hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực hiện; tạo cơ chế để huy động tối đa mọi nguồn lực nhằm tạo đột phá trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, làm cơ sở kết cấu lại các phương thức vận tải; nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo an toàn vận tải đường bộ tạo nên thị trường vận tải có cơ cấu hợp lý, hiệu quả và cạnh tranh; cải cách thủ tục hành chính, bảo đảm các điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các thành phần kinh tế trong môi trường kinh doanh, thông thoáng, bình đẳng trong lĩnh vực giao thông đường bộ; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức giao thông, kinh doanh vận tải đường bộ; quản lý kết cấu hạ tầng, quản lý hoạt động vận tải.
Về phạm vi điều chỉnh dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), Bộ trưởng cho biết, so với Luật Giao thông đường bộ năm 2008, dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) có sự thay đổi về phạm vi điều chỉnh, theo đó Dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) chỉ quy định đến các nội dung liên quan đến: kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, hệ thống báo hiệu đường bộ, tổ chức giao thông; phương tiện giao thông đường bộ, vận tải đường bộ, quản lý nhà nước về giao thông đường bộ.
Còn ý kiến băn khoăn chuyển thẩm quyền đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe sang Bộ Công an
Sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể trình bày Tờ trình Dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), Quốc hội nghe Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt trình bày Báo cáo thẩm tra Dự án luật này.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt cho biết, thực hiện phân công của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã tổ chức phiên họp thẩm tra dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi).
Về sự cần thiết ban hành Luật, Ủy ban Quốc phòng và An ninh tán thành với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) để tiếp tục thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, cụ thể hóa quy định Hiến pháp năm 2013, nội luật hóa các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị không tách nội dung bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ ra khỏi dự án Luật này để bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, thống nhất và không chuyển thẩm quyền quản lý hoạt động đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe từ Bộ Giao thông vận tải sang Bộ Công an.
Thẩm tra về việc sử dụng tạm thời gầm cầu cạn để trông, giữ phương tiện giao thông tham gia giao thông đường bộ (Điều 43), một số ý kiến cho rằng, quy định người điều khiển phương tiện dừng xe, đỗ xe tại gầm cầu vượt, cầu cạn dễ gây cháy nổ do xăng, dầu của xe sẽ làm hư hại, thậm chí còn gây sập cầu; có ý kiến nhất trí như dự thảo Luật về sử dụng tạm thời gầm cầu cạn để trông, giữ phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cân nhắc không nên quy định việc sử dụng tạm thời gầm cầu cạn, cầu vượt để trông, giữ phương tiện giao thông đường bộ nhằm bảo đảm an toàn cho cầu vượt, cầu cạn.
Đối với quy định về về kinh doanh vận tải bằng xe ô tô (khoản 4 Điều 60), có đại biểu đề nghị không quy định các dịch vụ sử dụng công nghệ thông tin hỗ trợ kết nối cho xe ô tô (như dịch vụ công nghệ do Grab, Be… cung cấp) là kinh doanh vận tải bằng xe ô tô; có ý kiến đề nghị quy định các dịch vụ sử dụng công nghệ thông tin hỗ trợ kết nối cho xe ô tô phải phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0); có ý kiến tán thành quy định như khoản 4 Điều 60 dự thảo Luật.
Thẩm tra về vấn đề này, Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu bổ sung, chỉnh lý nội dung trên cho phù hợp, thực hiện đúng chủ trương của Đảng và bảo đảm tính khả thi, thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Cho ý kiến về điều kiện hành nghề của người lái xe ô tô kinh doanh vận tải; vận tải hành khách bằng xe ô tô; quyền và nghĩa vụ của hành khách; hoạt động vận tải đưa đón học sinh bằng xe ô tô. Nhiều ý kiến nhất trí như dự thảo Luật; có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định: “Người có giấy phép lái xe ô tô muốn hành nghề lái xe ô tô kinh doanh vận tải phải được đào tạo nghiệp vụ vận tải và được cấp Chứng chỉ hành nghề lái xe ô tô kinh doanh vận tải” làm phát sinh một loại giấy phép. Có ý kiến đề nghị bổ sung quy định về quyền ưu tiên đối với người khuyết tật, người cao tuổi, phụ nữ có thai và trẻ em.
Về hoạt động vận tải đưa đón học sinh bằng xe ô tô (Điều 83). Một số đại biểu đề nghị quy định chặt chẽ, hợp lý không gây tốn kém; đồng thời, gắn trách nhiệm của cơ sở giáo dục đào tạo trong việc tổ chức hoạt động, bảo đảm an toàn giao thông khi đưa đón học sinh. Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu bổ sung, chỉnh lý các nội dung trên cho phù hợp, không để trùng dẫm giữa hai Luật, tránh gây phiền hà cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có phương tiện tham gia giao thông và bảo đảm tính khả thi.
H.M