Theo chị Oanh (Thanh Xuân, Hà Nội), chi tiêu trong gia đình là tất cả các khoản chi phí nhằm phục vụ nhu cầu vật chất và tinh thần của các thành viên trong gia đình đến từ những nguồn thu nhập của mình.
Chị cho biết, chi phí cho nhu cầu vật chất bao gồm: mua sắm đồ dùng cá nhân, ăn uống, tiền điện, nước,... Chi phí cho nhu cầu tinh thần như: giải trí (Netflix, Spotify, truyền hình cáp,...), du lịch,...
Hiện gia đình chị Oanh đang có tổng mức thu nhập khoảng 50 triệu đồng, 2 con nhỏ đi học mỗi tháng hết 20 triệu đồng, chi phí điện nước, internet, truyền hình cáp hết khoảng 2,5 triệu đồng, chi phí xăng xe, gửi xe ô tô mỗi tháng hết 5 triệu đồng, phí dịch vụ nhà chung cư 1,2 triệu đồng, còn lại hơn phục vụ ăn uống, tháng nào chi tiêu ít thì tiết kiệm được một khoản khoảng vài triệu đồng.
Do chưa có phương án chi tiêu nên nhiều thời điểm gia đình chị Oanh đã chi vượt khoản thu, sau đó mới tính lại các cách chi tiêu hợp lý hơn. Chị này đã đặt mục tiêu tiết kiệm bằng những con số cụ thể, qua đó, giúp gia đình chị có động lực hơn trong việc tiết kiệm tiền mỗi tháng. Đồng thời, việc đặt mục tiêu tiết kiệm cũng giúp gia đình chị cân nhắc kỹ lưỡng trước khi muốn mua một món đồ nào đó không cần thiết.
Từ hơn 2 năm nay với phương pháp này, gia đình chị Oanh đã tiết kiệm được một khoản tiền làm quỹ dự phòng cho gia đình. “Mỗi tháng dư ra khoảng 5 triệu đồng, hiện nhà tôi đã có một khoản tiền dự phòng trên 100 triệu đồng. Những năm trước đây, chúng tôi làm được đồng nào xào đồng đấy”, chị Oanh chia sẻ.
Tương Tự, gia đình anh Trần Văn Hùng (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội), cũng có 2 con nhỏ học trường quốc tế, mỗi tháng chi phí học của con hết 30 triệu đồng, trong khi thu nhập của gia đình khoảng 70 triệu đồng mỗi tháng.
Nhiều thời điểm do không có phương pháp chi tiêu hợp lý, gia đình anh đã phải đi vay thêm tiền để đóng học phí cho con. Tuy nhiên, hơn 1 năm nay, do tình hình kinh tế khó khăn, thu nhập của gia đình anh Hùng giảm xuống còn 60 triệu nên bắt buộc phải cơ cấu lại chi tiêu.
Anh đã chuyển trường học cho 2 con nhỏ sang một trường có mức học phí thấp hơn, gần nhà hơn để các con tự đi lại, đồng thời gia đình cắt giảm nhiều hoạt động mua sắm, đi du lịch nên từ năm ngoái tới nay, gia đình anh mỗi tháng dư ra khoảng 10 đến 12 triệu đồng.
“Nhu cầu thiết yếu như ăn uống, điện, nước, học phí cho con... sẽ chiếm 50% tổng số thu nhập. Chi tiêu cá nhân như mua sắm, đồ dùng cá nhân,... sẽ chiếm 30% tổng số tiền. Còn 20% còn lại sẽ là tiền tiết kiệm hoặc trả nợ”, anh Hùng chia sẻ.
Theo các chuyên gia, có rất nhiều cách tiết kiệm tiền hiệu quả cho gia đình để có thể tích lũy tài chính hoặc mua sắm các vật dụng thiết yếu. Mỗi cách thực hiện sẽ có những ưu và nhược điểm riêng. Tuy nhiên, việc áp dụng một hoặc kết hợp giữa nhiều cách khác nhau sẽ giúp chúng ta đạt được mục tiêu tiết kiệm nhanh chóng.
Mục đích của hoạt động này là kiểm soát được nguồn tài chính trong gia đình. Phân bổ rõ ràng định mức cho từng nhu cầu sử dụng khác nhau trong từng gia đình.
Vậy nên, chúng ta có thể áp dụng nguyên tắc 50/20/30, trong đó chỉ tiêu dùng 50% tổng số tiền có được cho nhu cầu toàn gia đình, 30% tổng số tiền có được cho những mong muốn của gia đình và 20% còn lại của tổng số tiền có được là dành để tiết kiệm.
Nhân Hà Phan