Theo báo cáo của Bộ GTVT, sau 8 ngày triển khai thực hiện thí điểm khôi phục vận tải bằng hàng không (từ 10 - 17/10), 4 hãng hàng không Việt Nam là Vietnam Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways và Pacific Airlines đã thực hiện khai thác 17 đường bay/tổng số 21 đường bay công bố theo kế hoạch, đi/đến 17/22 cảng hàng không.
Các hãng hàng không đã thực hiện được 193 chuyến bay/tổng số 322 chuyến bay theo kế hoạch đạt tỷ lệ xấp xỉ 60%; tổng số 12.905 hành khách được vận chuyển (Vietnam Airlines 49,0%, Vietjet Air 32,5%, Bamboo Airways 15,6% và Pacific Airlines 2,9%).
Trong đó, cảng hàng không Tân Sơn Nhất là “nhộn nhịp” nhất với việc khôi phục 14 đường bay và phục vụ 11,715 lượt khách đi/đến. Sân bay Nội Bài xếp thứ hai với việc khôi phục 3 đường bay và phục vụ 4,447 lượt khách.
Đề xuất hành khách chỉ cần đáp ứng 1 trong 3 điều kiện
Trên cơ sở kết quả triển khai thí điểm, Bộ GTVT đã báo cáo Phó Thủ tướng Lê Văn Thành về kế hoạch khai thác trong giai đoạn từ ngày 21/10 đến hết ngày 30/11.
Cụ thể, đối với hành khách, các hãng hàng không tiếp nhận vận chuyển hành khách có nhu cầu đi lại phục vụ quá trình phục hồi kinh tế theo thứ tự ưu tiên: hoạt động công vụ, lực lượng phòng chống dịch Covid-19, các chuyên gia, nhà quản lý, doanh nhân và các đối tượng khác.
Về điều kiện cụ thể, hành khách chỉ bắt buộc cần có xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 trong vòng 72 giờ trong trường hợp cư trú, lưu trú trước chuyến bay tại địa bàn có dịch ở cấp độ 4 hoặc cách ly y tế vùng (phong tỏa) hoặc hành khách trên chuyến bay xuất phát từ địa bàn có dịch ở cấp độ 4 hoặc cách ly y tế vùng (phong tỏa).
Đối với các trường hợp hành khách khác chỉ cần đáp ứng một trong ba điều kiện: tiêm đủ liều vắc xin phòng Covid-19, trong đó, liều cuối cùng đã được tiêm ít nhất 14 ngày và không quá 12 tháng; Có giấy chứng nhận khỏi bệnh Covid-19 hoặc có giấy ra viện không quá 6 tháng tính đến thời điểm khởi hành chuyến bay; Có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 trong vòng 72 giờ.
Bộ GTVT dự kiến tăng tần số khai thác đối với 3 đường bay Hà Nội – Tp. Hồ Chí Minh, Hà Nội – Đà Nẵng, Đà Nẵng- Tp. Hồ Chí Minh để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.
Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng đề xuất áp dụng kế hoạch khai thác các đường bay với tần suất khác nhau. Cụ thể, với 3 đường bay Hà Nội – Tp. Hồ Chí Minh, Hà Nội – Đà Nẵng, Đà Nẵng- Tp. Hồ Chí Minh nâng tần suất khai thác lên không quá 6 chuyến hàng ngày mỗi chiều từ 21/10 đến 14/11 và không quá 7 chuyến hàng ngày mỗi chiều từ 15/11 đến 30/11.
Đối với các đường bay khác nâng lên không quá 4 chuyến hàng ngày mỗi chiều.
Đặc biệt, tần suất khai thác của mỗi hãng hàng không trên từng chặng bay sẽ được tăng thêm 1 chuyến bay/ngày vào các thời điểm ngày 01/11 và 15/11 nếu hệ số sử dụng ghế trung bình trên chặng bay đó của toàn bộ các hãng hàng không trong vòng 7 ngày trước đó đạt từ 75% trở lên.
Trong vòng 15 ngày kể từ ngày áp dụng, Cục Hàng không Việt Nam đánh giá tình hình kiểm soát dịch bệnh tại các địa phương và trên toàn quốc để đề xuất phương án điều chỉnh tần suất khai thác phù hợp.
Nhiều "điểm nghẽn" cần tháo gỡ cho hàng không cất cánh
Trong báo cáo gửi Phó Thủ tướng, Bộ GTVT cũng chỉ ra một số vướng mắc, khó khăn đối với vận tải hàng không, cụ thể tỉ lệ chuyến bay đã thực hiện còn thấp (49%) do nhiều chuyến bay số lượng khách đặt chỗ rất thấp, thậm chí không có khách.
Nguyên nhân được cho là do các hãng hàng không chỉ có thể triển khai mở bán trên hệ thống kèm các điều kiện vận chuyển hành khách sau khi có các văn bản chính thức của Bộ GTVT, Cục Hàng không Việt Nam nên trong 2 ngày đầu (10-11/10), nhiều hành khách chưa kịp tiếp cận thông tin có chuyến bay, không kịp lập kế hoạch để di chuyển.
Bên cạnh đó, nhiều đường bay có nhu cầu thấp nên hãng hàng không chưa thể khai thác hoặc hạn chế khai thác như Thanh Hóa – Lâm Đồng, Tp. Hồ Chí Minh – Cà Mau, Đà Nẵng – Cần Thơ, Tp. Hồ Chí Minh – Rạch Giá, Đà Nẵng – Buôn Ma Thuột… trong khi các đường bay đi/đến các địa phương phía Bắc như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An còn bị hạn chế.
Trong khi đó, đường bay trục Hà Nội – Đà Nẵng – Tp. Hồ Chí Minh chỉ được khai thác với tần suất 1 chuyến/ngày, không đáp ứng nhu cầu hành khách giai đoạn hiện tại chủ yếu là khách được về địa phương sau giãn cách và chuyên gia, nhà đầu tư cần đi lại giữa 3 trung tâm để nối lại hoạt động kinh tế, đầu tư.
“Quy định về phòng, chống dịch của một số địa phương chỉ được nới lỏng việc hạn chế sau 2 đến 3 ngày đầu tiên nên nhiều hành khách chưa thể đáp ứng yêu cầu khi đến địa phương”, Bộ GTVT cho biết.
Đặc biệt, tỉ lệ tiêm đủ liều vắc-xin phòng Covid-19 tại nhiều địa phương (ngoài Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh) còn thấp nên hành khách không thể đáp ứng điều kiện về tiêm đủ liều. Bên cạnh đó, nhiều nhóm gia đình có trẻ em dưới 18 tuổi chưa được tiêm vắc-xin phòng Covid-19 (theo quy định của Bộ Y tế) nên không thể di chuyển dù có nhu cầu do người thân (con) không đáp ứng điều kiện.
Tỉ lệ tiêm đủ liều vắc-xin phòng Covid-19 tại nhiều địa phương còn thấp nên hành khách không thể đáp ứng điều kiện về tiêm đủ liều.
Ngoài ra, việc giãn cách ghế trên tàu bay không có nhiều tác dụng về phòng, chống dịch nhưng ảnh hưởng lớn tới doanh thu chuyến bay nên hãng hàng không phải cân nhắc việc thực hiện chuyến bay; danh sách đường bay còn hạn chế gây khó khăn cho hãng hàng không trong tổ chức khai thác mạng đường bay.
Bộ GTVT cũng chỉ rõ vẫn có tình trạng hãng hàng không chuyển thông tin hành khách chậm, không kịp thời do bộ phận tổng hợp của hãng hàng không triển khai chậm. Cục Hàng không Việt Nam đã nhắc nhở lãnh đạo hãng để không tái phạm. Trường hợp còn tái diễn thì Cục Hàng không Việt Nam sẽ có biện pháp xử lý.
Cá biệt, một số địa phương vẫn đang tồn tại các văn bản có quy định về mức độ cách ly, phương án phòng dịch cao hơn so với quy định tại Nghị quyết Chính phủ, các hướng dẫn, yêu cầu về phòng, chống dịch Covid-19 của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, Bộ Y tế và Bộ GTVT. Yêu cầu các địa phương xác nhận việc đã tiếp nhận thông tin hành khách khó thực hiện về lâu dài khi lượng khách tăng lên.
