Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen là người đưa ra đề xuất huy động 140 tỷ euro cho Ukraine từ nguồn tài sản bị đóng băng của Nga. Ảnh: Euromaidan Press.
Giới chức Ukraine gần đây cho biết, nước này đang chi 172 triệu USD mỗi ngày cho cuộc xung đột với Nga. Kiev hiện dành 31% GDP cho quốc phòng. Tiết lộ mới cho thấy sức ép buộc phương Tây duy trì viện trợ cho Ukraine ngày càng lớn.
Kể từ tháng 2/2022, EU đã viện trợ gần 186 tỷ USD cho Ukraine. Nhưng với sự hỗ trợ từ Mỹ ngày càng bất định dưới thời chính quyền ông Donald Trump, châu Âu lo ngại nguồn lực hiện tại không đủ. Ước tính giai đoạn 2026–2027, Ukraine cần thêm khoảng 153 tỷ USD.
Trước sức ép phải duy trì hỗ trợ Ukraine, Ủy ban châu Âu (EC) đã đề xuất huy động 140 tỷ euro cho Ukraine từ nguồn tài sản bị đóng băng của Nga.
Tại hội nghị Copenhagen (Đan Mạch) vào ngày 1/10, Thủ tướng Bỉ Bart De Wever lên tiếng phản đối gay gắt nhất, tuyên bố kế hoạch này “sẽ không bao giờ xảy ra”, đồng thời cáo buộc một số nước EU “muốn lấy tiền của Nga nhưng để mặc Bỉ gánh rủi ro”, theo hãng tin Belga.
Lập trường của Bỉ có sức nặng đặc biệt bởi khoảng 170 tỷ euro tài sản Nga bị phong tỏa đang nằm ở Brussels. Quan ngại của Bỉ vừa mang yếu tố pháp lý vừa liên quan đến tài chính. Nước này lo sẽ phải đối mặt với các vụ kiện quốc tế nếu Nga đòi lại tiền.
Ông De Wever cảnh báo các quốc gia EU muốn tịch thu tài sản Nga cần ký tên đảm bảo sẽ “cùng đứng ra chịu trách nhiệm nếu có hậu quả xảy ra”. “Trách nhiệm cần phải thuộc về tất cả chúng ta”, ông nói.
Tại hội nghị, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tỏ ra thận trọng, cho biết châu Âu cần “giữ hình ảnh là nơi đáng tin cậy và hấp dẫn” và nhấn mạnh “tài sản dù bị đóng băng thì vẫn cần được bảo đảm theo luật pháp quốc tế”.
Chủ tịch EC Ursula von der Leyen bảo vệ đề xuất. “Đây là cuộc chiến của Nga, và Nga phải trả giá. Không thể để người nộp thuế châu Âu gánh hết”, bà nói. Tại Copenhagen, bà nhấn mạnh EU không tịch thu mà chỉ sử dụng số dư tiền mặt để cho Ukraine vay, sau đó “Kiev sẽ hoàn trả khi Moscow bồi thường chiến phí”.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz là người ủng hộ mạnh mẽ nhất, cho rằng cần dùng kế hoạch này để “bảo đảm khả năng phòng thủ của Ukraine trong nhiều năm”, theo Bloomberg. “Chúng ta phải buộc Nga trả giá đắt hơn cho hành động gây hấn”, ông Merz nói.
Điện Kremlin gọi đề xuất của EC là “hành vi ăn cắp trắng trợn” và đe dọa kiện ra tòa. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cảnh báo những ai chiếm dụng tài sản Nga “sẽ bị truy cứu theo cách này hay cách khác” và tuyên bố động thái đó sẽ làm xói mòn niềm tin vào hệ thống tài chính châu Âu.
Đăng Nguyễn - Euromaidan Press
