Điều 58 Luật Giao thông đường bộ quy định người điều khiển xe máy khi lưu thông trên đường cần đem theo các giấy tờ gồm: Giấy đăng ký xe, Giấy phép lái xe và Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực. Việc thiếu một trong số các giấy tờ này sẽ bị xử phạt theo khoản 2 điều 21 của Nghị định 100/2019/NĐ-CP như sau:
"2. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
a) Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy không có hoặc không mang theo Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực;
b) Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy không mang theo Giấy đăng ký xe;
c) Người điều khiển xe mô tô và các loại xe tương tự xe mô tô không mang theo Giấy phép lái xe, trừ hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 5, điểm c khoản 7 Điều này."
Chính vì thế, khi người tham gia giao thông sử dụng xe của người thân bạn bè thì chỉ cần mang đầy đủ các giấy tờ như quy định gồm Giấy đăng ký xe và bảo hiểm xe máy bắt buộc của chiếc xe đang sử dụng, và Giấy phép lái xe của bản thân.
Việc sử dụng xe máy của người thân, bạn bè cũng không bị CSGT phạt lỗi không chính chủ bởi lẽ người điều khiển không phải là chủ xe. Trong trường hợp, đã phát sinh giao dịch mua bán xe mà người mua không thực hiện các thủ tục sang tên đổi chủ thì mới bị phạt lỗi không chính chủ.
Quy định tại khoản 4 điều 6 Thông tư 24 năm 2023 của Bộ Công an, khi chuyển quyền sở hữu xe máy thì bên bán phải giữ lại đăng ký xe và biển số xe để nộp cho cơ quan đăng ký xe (công an cấp huyện) khi làm thủ tục thu hồi. Người mua phải làm thủ tục đăng ký xe mới và được cấp biển số (định danh).
Việc không thực hiện thủ tục đăng ký sang tên xe (để chuyển tên chủ xe trong Giấy đăng ký xe) theo quy định khi mua, được cho, được tặng, được phân bổ, được điều chuyển hoặc được thừa kế xe được xem là vi phạm pháp luật, gọi là "xe không chính chủ".
Mức phạt được quy định tại khoản 4 của Điều 30 trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được sửa đổi bởi điểm b khoản 17 của Điều 2 trong Nghị định 123/2021/NĐ-CP, với cá nhân sẽ bị phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng và tổ chức là chủ xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự sẽ bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.200.000 đồng.
BẢO NAM
