Tranh thủ thời gian nắng to, người dân ven biển ở huyện Quỳnh Lưu, Diễn Châu (Nghệ An) vật vã bám ruộng để sản xuất muối. Hầu hết, người dân nơi đây làm muối theo phương pháp phơi cát thủ công. Chính vì thế, hạt muối nơi đây ngon và mang hương vị đặc trưng của vùng biển Nghệ An.
Với hơn 600ha làm muối, Quỳnh Lưu là địa phương có diện tích làm muối lớn nhất tỉnh Nghệ An, mỗi năm cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh gần 50.000 tấn muối.
Theo các diêm dân ở xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu, làm muối có nhiều công đoạn nhưng những công đoạn chính gồm: xáo đất, phơi đất, đưa đất vào chạt, lọc nước, phơi nước và cuối cùng là thu muối...
Tại Nghệ An, nghề làm muối kéo dài từ tháng 3 đến tháng 10 hàng năm. Vào những tháng này nền nhiệt cao thích hợp cho làm muối. Người dân dùng đất cát rải đều ra ruộng để phơi. Tiếp đó, họ lấy nước biển tưới nhiều lần lên đất rồi phơi cho khô lại. Đất sau đó đưa vào chạt và dùng nước biển lọc nhiều lần để thu được nước có nồng độ mặn cao nhất. Khi đạt tiêu chuẩn, nước được đưa đi phơi để kết tinh thành hạt muối thành phẩm.
Thường người dân sẽ chia mỗi thửa ruộng muối làm hai phần: Phần để làm đất, lọc nước và phần để phơi nước, tạo muối. Theo đó, phần phơi nước được chia làm nhiều ô nhỏ láng bằng xi-măng để tạo nhiệt độ cao nhất và tránh nước ngấm vào đất.
Khi nước được phơi trong vài giờ đồng hồ, nước bay hơi hết chỉ còn lại những hạt muối đã kết tinh, người dân sẽ dùng bàn cạo để cạo hạt muối và đưa vào kho cất chờ thương lái đến mua.
Người dân cho biết, giữa trưa chính là thời điểm vàng để làm ra hạt muối ngon nhất. “Trời càng nắng to thì quy trình phơi đất, phơi nước diễn ra nhanh, muối kết tinh chất lượng tốt. Thời điểm giữa trưa chính là thời điểm vàng để làm ra hạt muối ngon. Vì vậy, bà con tranh thủ thời gian nắng này để sản xuất muối”, bà Nguyễn Thị Luận, trú tại xóm 6, xã Sơn Hải cho biết.
Hiện tại, 1kg muối chỉ có giá từ 1.500 đồng - 2.000 đồng. Mỗi ngày làm việc cật lực, người dân cũng thu được khoảng 1-2 tạ muối. Vì thu nhập thấp, công việc vất vả, những người trẻ ở những làng quê biển bỏ nghề muối đi kiếm công việc khác thu nhập cao hơn.
Minh Tâm - Hà Hằng
